7 redenen om te stoppen met het gebruik van antibacteriële zeep

ZeepDe alomtegenwoordigheid van antibacteriële bestanddelen in zeep ‘is zorgwekkend’, volgens Dr. Eli N. Perencevich, hoofdonderzoeker bij het Beth Israel Deaconess Medical Center in Boston. Hij zei dit op een bijeenkomst van de Infectious Diseases Society of America (Organisatie voor Infectieziekten) in New Orleans. Hij zei dat zich makkelijk bacteriën zouden kunnen ontwikkelen die resistent zijn tegen zowel antibiotica als de antibacteriële zeep zelf, afgaand op het niveau van gebruik van antibacteriële zeep in een doorsnee huishouden.

In ongeveer 75% van de vloeibare antibacteriële zeep en 30% van de ‘vaste’ zeep wordt de chemische stof triclosan gebruikt als actief ingrediënt. Het middel, dat oorspronkelijk alleen in ziekenhuizen werd gebruikt, werd overgenomen door fabrikanten van zeep en andere huishoudelijke producten in de jaren ’90, om uiteindelijk uit te groeien tot een industrie met een geschatte waarde van 1 miljard dollar. Behalve in zeep zijn we het middel gaan gebruiken in reinigingsdoekjes, handgel, snijplanken, matrasbeschermers en allerlei artikelen voor het gebruik in huis, waarmee we proberen elk spoortje van bacteriën uit onze omgeving te wissen.

1. De zeep kan werken als endocriene verstoorder
Uit een aantal studies blijkt dat triclosan de regulering van het schildklierhormoon in het lichaam van ratten, kikkers en andere dieren kan verstoren, misschien omdat het in chemisch opzicht voldoende lijkt op het hormoon om de plaats daarvan in te nemen op de receptoren. Als dat ook bij mensen gebeurt, baart het zorgen omdat het zou kunnen leiden tot problemen zoals onvruchtbaarheid, kunstmatig versnelde vroege puberteit, obesitas en kanker.

Dezelfde effecten zijn nog niet gevonden bij mensen, maar de FDA (Amerikaanse Voedsel- en Warenautoriteit) noemt de uitkomst van de dierstudies ‘een zorg’ – en merkt op dat het, gegeven de minimale voordelen van triclosangebruik op de lange duur, waarschijnlijk het risico niet waard is.

2. Antibioticaresistentie bij bacteriën neemt toe
Recent onderzoek naar de effecten van antibacteriële zeep en reinigingsproducten, geeft een aantal alarmerende aanwijzingen voor het ontstaan van nieuwe superbacteriën waartegen we ons niet kunnen beschermen. Aangezien antibacteriële producten alle bacteriën en kiemen doden, ook de goede, bouwen we geen natuurlijke weerstand op tegen nieuwe bacteriën. Als gevolg daarvan kunnen nieuwe bacteriën onze gezondheid bedreigen, omdat ons lichaam niet in staat is ze te bestrijden. Veel experts geloven dat antibacteriële producten de deur openen voor nieuwe bacteriesoorten die resistent zijn tegen bepaalde medicijnen, vooral antibiotica. Deze nieuwe superbacteriën zijn een gevaar voor de volksgezondheid.

3. Toename van allergieën
Eén van de voornaamste redenen waarom ouders antibacteriële producten gebruiken is om hun kinderen te beschermen. Als gevolg van effectieve reclamecampagnes zijn ouders zich zorgen gaan maken over de bacteriën en ziektekiemen waarmee hun kinderen in contact komen, wat ertoe heeft geleid dat ze allerlei antibacteriële producten gingen  aanschaffen. Maar het zou kunnen dat je hiermee meer kwaad dan goed doet – er zijn verbanden gevonden tussen triclosan en de toename van allergieën bij kinderen. Hoe dit kan? De verminderde blootstelling aan bacteriën kan de ontwikkeling van het immuunsysteem van een kind beïnvloeden, waardoor het vatbaarder wordt voor bepaalde allergieën. Regelmatig gebruik van antibacteriële zeep en reinigingsproducten zou bij je kinderen wel eens het tegenovergestelde kunnen doen van beschermen.

4. Antibacteriële zeep werkt niet beter dan gewoon water en zeep
Zoals bij nr. 1 al even is aangestipt, heeft 42 jaar van onderzoek door de FDA – samen met talrijke onafhankelijke onderzoeken – geen bewijs opgeleverd dat triclosan enig voordeel heeft voor de gezondheid, vergeleken met ouderwetse zeep.

‘Ik verwacht dat veel consumenten denken dat ze zichzelf en hun familie tegen ziektes beschermen als ze antibacteriële zeep gebruiken’, zegt Sandra Kweder, adjunct directeur van de FDA afdeling geneesmiddelen. ‘Maar we hebben geen bewijs dat dit inderdaad het geval is vergeleken met gewone zeep en water.’

5. Gezonde bacteriën worden ook gedood
Antibacteriële zeep en schoonmaakmiddelen zijn gemaakt om bacteriën te doden die niet goed voor je lichaam zijn vóórdat ze echt schade kunnen berokkenen. Maar deze producten doden ook de goede bacteriën – bacteriën die kunnen helpen om een snelle vermenigvuldiging van slechte bacteriën te voorkomen en om een natuurlijke weerstand op te bouwen daartegen.

Veel fabrikanten van dit soort producten gebruiken als hun belangrijkste verkooppraatje dat hun producten 99,9% van alle bacteriën doden – wat misleidend is als je weet dat sommige van die bacteriën je immuunsysteem juist helpen versterken. Dus je kunt moeilijk beweren dat deze reinigingsmiddelen goed voor je zijn als ze ook al het goede verwijderen.

6. Triclosan wordt gebruikt in pesticiden
De FDA en de Environmental Protection Agency, EPA (de milieubeschermingsorganisatie in de VS) werken op het gebied van regelgeving samen als het gaat om triclosan. Het wordt in veel merken tandpasta, mondwater, (hand)zeep en babyproducten gevonden. Het gevaar hiervan moet je niet onderschatten, zeker nu de EPA het gebruik van triclosan in pesticiden aan het reguleren is. Dat klopt ja – het kan zijn dat je je tanden poetst en je lichaam insmeert met deze chemische stof, terwijl de EPA aan het onderzoeken is of het wel veilig genoeg is om deze pesticiden te gebruiken. De stof wordt veel gemakkelijker door de huid en mond opgenomen dan eerst werd gedacht en je vraagt je af waarom we de mogelijke gezondheidsrisico’s en de milieuschade zouden riskeren die met deze stof in verband wordt gebracht.

7. Mogelijke verstoringen in hormoonbalans
Aangezien de markt voor antibacteriële producten zo enorm is, is er recentelijk veel onderzoek gedaan naar de effecten die deze producten kunnen hebben op hormonen. Er is veel onderzoek op dieren gedaan en de resultaten zijn alarmerend – triclosan, een ingrediënt in veel antibacteriële producten, blijkt de endocriene klieren te verstoren. Het endocriene systeem zorgt voor productie en afgifte van hormonen en andere producten in je bloedstroom. De verstoring die triclosan bij dieren teweegbrengt, heeft invloed op de niveaus van oestrogeen, testosteron en schildklierhormoon. Volgens deskundigen lopen vrouwen en kinderen het grootste risico op een hormonale disbalans door antibacteriële producten. (Met toestemming vertaald)

Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:
Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Word lid van onze nieuwsbrief en ontvang gratis meer dan 100 wetenschappelijke tips om af te vallen!

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.