Gemiddeld bezoeken wij de supermarkt zo’n 3 keer in de week. Meestal ga je met meer producten naar huis, dan je oorspronkelijk van plan was. Dit komt doordat de supermarkt eigenlijk een verkoopmachine is die bol staat van de psychologische verkooptrucs. Welke trucs gebruiken supermarkten eigenlijk om ons geld uit de zak te kloppen? In dit artikel bespreken we het!
#1 Slimme advertenties
De supermarkten lokken ons vaak met aanbiedingen naar de supermarkt. Bij deze reclame met daarin aanbiedingen gaat het volgens onderzoekers meestal om ongezonde producten (1). Omdat deze ons verleiden de supermarkt te gaan bezoeken. Als schoonmaakmiddelen in de aanbieding zijn, geeft niemand hier wat om, maar als er een kratje bier met 75% korting over de toonbank gaat, dan zijn de meeste mensen wel uit hun tent te lokken. De supermarkten maken dan verlies op het kratje bier, maar dat verdienen ze meestal gemakkelijk terug aan de chips en worst die bij het bier worden verkocht (2). Het idee is dat mensen die een krat bier kopen, vaak met de auto komen en daardoor alle ruimte hebben voor nog meer artikelen (3).
#2 Grote mandjes en karretjes
De meeste mensen pakken eerst een karretje of mandje als ze de supermarkt binnenstappen. In de loop van de jaren zijn deze groter en groter geworden, zodat er meer in past. Vooral de bodem blijft zo langer in zicht, waardoor je psychologisch op het verkeerde been gezet wordt. Je karretje is nog lang niet vol, dus kan er nog van alles bij! De mandjes zijn inmiddels zo groot geworden, dat ze meestal wieltjes hebben. Ook daar is over nagedacht.
#3 Traag poortje
Als je een karretje of mandje hebt gepakt zal je eerst door het poortje moeten gaan. Dit poortje gaat bewust erg langzaam open, om je wat af te remmen. Het tempo in de supermarkt komt hierdoor lager te liggen, waardoor je meer tijd neemt om het assortiment in je op te nemen. Dit heeft meestal meer aankopen als gevolg.
#4 Groente en fruit
De groente- en fruitafdeling van de supermarkt bevindt zich meestal aan het begin of einde van de supermarkt. De truc is dat als we beginnen met gezonde producten, we daarna van onszelf ‘toestemming’ krijgen om los te gaan op minder gezonde afdelingen zoals bij de snoep, koek en toetjes. Als de groente en fruit zich aan het einde van de supermarktronde bevinden, dan kun je je ongezonde aankopen hier ook weer goedmaken met gezonde voeding. Volgens marketeers kopen we zo ons schuldgevoel af (4). Dit zorgt ervoor dat de omzet verder verhoogd wordt.
#5 De hele winkel wordt benut
Is het je wel eens opgevallen dat belangrijke alledaagse consumptieartikelen zoals brood, vlees en zuivel zich verspreid van elkaar bevinden? Meestal zit één van deze groepen aan de achterzijde van de supermarkt. De gedachte hierachter is dat we dagelijks voor deze producten in de supermarkt komen en ons dan door de hele winkel moeten wurmen. Hierdoor is de kans groter dat we vallen voor impulsaankopen en aanbiedingen in de middenpaden. De middenpaden bevatten over het algemeen ongezonde voedingsmiddelen, terwijl de buitenpaden vaak wel gezond zijn.
#6 Koppelverkoop
Als je goed oplet dan zie je dat koffie, koekjes, suiker en koffiemelk vaak in dezelfde buurt liggen. Het idee is dat als je voor koffie de winkel in komt, je op deze manier op het idee gebracht wordt om je boodschappenlijstje ter plekke uit te breiden met artikelen die goed bij elkaar passen. Dit is ook vaak het geval bij de ‘Italiaanse’ hoek. Zo wordt er op de pasta en saus niet veel verdiend, maar dat is anders voor de kappertjes of de olijven die er lekker bij smaken en heel toevallig naast de pastasaus liggen.
#7 De zintuigen verwennen
In de supermarkt verwennen ze graag je reukzin met de geur van vers brood of gebraden kippenvleugels. Hierdoor krijg je eerder trek en is de neiging om flink in te slaan een stuk groter.
#8 Easy listening music
De muziek in de supermarkt is bewust langzaam, omdat onderzoek aantoont dat we zo meer kopen. Het blijkt dat een supermarkt door langzame muziek te draaien de verkopen met meer dan 38% kan laten stijgen (5). De muziek die wordt afgespeeld in de supermarkt is meestal tussen de 70 – 99 bpm, maar in kledingwinkels en restaurants kan dit weer anders liggen (6). Elke branche kent een eigen maat waarbij de verkopen pieken. Het ritme in de supermarkt is super slow.
#9 Grootverpakkingen
Veel producten zijn in grotere volumes verpakt. Zo ben je gedwongen om meer te kopen dan je eigenlijk nodig hebt. Dit werkt sterk omzet-verhogend. Het is dus goed voor de jaarcijfers van de supermarkt, maar niet voor onze portemonnee en het milieu. Niemand wil overigens een dief zijn van zijn eigen portemonnee, dus daar maken voordeelverpakkingen handig gebruik van.
#10 Zoek het zelf maar uit
Elke supermarkt heeft een andere indeling. Nergens is er een bordje te vinden of een informatiezuil waar je de locatie van bepaalde producten kunt opzoeken. Dit zorgt ervoor dat je op zoek moet en toevallig stuit op andere producten tijdens je zoektocht. Het gaat zelfs zo ver dat sommige supermarkten de indeling van tijd tot tijd even lekker husselen om de impulsverkopen nieuw leven in te blazen.
#11 Volle winkelschappen
Scholieren worden doorgaans ingezet om alle producten te spiegelen. Dit is het naar voren halen van producten, zodat alle schappen vol lijken. Het blijkt dat we bij volle schappen eerder geneigd zijn om tot de aanschaf over te gaan. Dat weten ze bij de Mediamarkt maar al te goed. Eén monitor van een enorme pallet stelt toch niet zoveel voor? Eventuele twijfel wordt zo weggenomen. Overigens wordt het spiegelen ook benut om producten met een korte houdbaarheid vooraan te zetten. Wees dus gewaarschuwd.
#12 Aanbiedingen
De kans dat je in een supermarkt op een aanbieding stuit middels een eiland of aan de begin- en eindzijde van de schappen is 100%. Deze aanbiedingen (van veelal A-merken) hoeven niet per se voordelig te zijn; vaak zijn er producten in de middenschappen te vinden die een stuk voordeliger zijn.
#13 Wilt u proeven?
Steeds vaker staan er in de supermarkt standjes waar marketeers je maar al te graag iets laten proeven. Als je hierin mee gaat, dan is de kans groot dat je in de val van de wederkerigheid stapt. De wet van de wederkerigheid is dat mensen niet bij de ander in het krijt willen staan. Daarom bieden verkopers vaak een kopje koffie aan. Probeer dan nog maar eens nee te zeggen tegen het aanbod (7, 8).
#14 Brede en smalle gangpaden
Bij veel supermarkten variëren de breedtes van de gangpaden. De smalle paden worden meestal als onprettig ervaren en sneller verlaten. In de brede paden wordt dan de tijd genomen. Laten daar nu net de producten staan met een hogere winstmarge…
#15 Ooghoogte wordt benut
Supermarkten zetten hun eigen huismerkproducten samen met de A-merken op ooghoogte in het schap en de B-merken eronder (9). Zo worden er meer producten verkocht met een hogere winstmarge. De etiketten van de huismerken zijn zo gemaakt dat ze verdacht veel lijken op de originele producten, zodat de consument het nauwelijks doorheeft (10). De ooghoogtes zijn bij het assortiment voor volwassenen zijn overigens anders dan bij de producten voor kinderen. Op kinderhoogte staan producten die zij graag eten, vaak nog vergezeld van afbeeldingen van kinderhelden om de verkoop nog verder te stimuleren onder met name jonge kinderen (11).
#16 Snoepverkoop bij de kassa
Vlak voordat je definitief gaat afrekenen, weten de supermarkten nog een paar extra euro’s uit je zak te kloppen door je te verleiden met impulsaankopen voor de snelle trek. Dit snoepgoed kan hun jaaromzet weer met een paar procent verhogen (12, 13).
#17 Heeft u een klantenpas?
De supermarkten willen graag dat je regelmatig je geld bij hen komt uitgeven. Door een klantenpas worden vaste klanten beloond door de supermarkt. Toch is dat niet helemaal waar, want de supermarkt geeft niks gratis weg. De zogenaamde korting zit bij de prijs in gecalculeerd. Eigenlijk betaalt iedereen dus structureel ietsje teveel.
#18 Tegen de klok in
De meeste supermarkten hebben een draairichting die tegen de klok ingaat. Dit is omdat de meeste mensen rechts zijn en hun mandje met de linkerhand vasthouden. Bij een draairichting die linksom is, is de kans groter dat rechtshandigen hun mandje volladen.
#19 Geen bon meer
Sinds enkele jaren geven supermarkten standaard geen bon meer. Je moet er echt om vragen. De reden die wordt opgegeven is natuurlijk dat dit beter is voor het milieu. Of dat de enige reden is, valt te betwijfelen. Want zonder bon worden er geen producten geruild, iets dat de financiën van de supermarkt goed uitkomt.
Het moge duidelijk zijn dat er in de supermarkt sprake is van psychologische oorlogsvoering. Je moet wel heel sterk in je schoenen staan om er niet aan ten prooi te vallen.
Om je een handje te helpen geven we je de volgende tips:
- Doe boodschappen met een volle maag;
- Maak een lijstje en houd je hieraan;
- Neem zoveel mogelijk de buitenste ring van de supermarkt;
- Koop voor meerdere dagen tegelijk in;
- Kijk naar de prijs per kilo op de etiketten;
- Kies voor artikelen van de onderste schappen.