Voedingswaardetabel van chocolademelk per 100 ml:
Per 100 ml | Vol | ADH* | Mager | ADH* |
kcal | 89 | 4,45% | 62 | 3,10% |
Kj | 375 | 4,46% | 264 | 3,14% |
Water (g) | 81,4 | 4,07% | 84,1 | 4,21% |
Eiwit (g) | 3,5 | 6,25% | 3,4 | 6,07% |
Koolhydraten (g) | 12 | 4,62% | 11,4 | 4,38% |
Suiker (g) | 11,8 | 11,4 | ||
Vet (g) | 2,9 | 4,14% | 0,3 | 0,43% |
Verzadigd (g) | 1,9 | 0,2 | ||
E.O.V. (g) | 0,7 | 0,1 | ||
M.O.V. (g) | 0,1 | 0 | ||
Omega 6 (g) | ||||
Omega 3 (g) | ||||
Cholesterol (mg) | 7,5 | 2,6 | ||
Vezels (g) | 0,5 | 1,43% | 0,5 | 1,43% |
A (mg) | 0,0031 | 0,34% | 0 | 0,00% |
B1 (mg) | 0,02 | 1,82% | 0,07 | 6,36% |
B2 (mg) | 0,15 | 10,00% | 0,15 | 10,00% |
B3 (mg) | 0,2 | 1,25% | 0,1 | 0,63% |
B5 (mg) | 0,00% | 0,00% | ||
B6 (mg) | 0,03 | 2,00% | 0,03 | 2,00% |
B11 / Foliumzuur (ug) | 4 | 1,33% | 4,4 | 1,47% |
B12 (ug) | 0,33 | 11,79% | 0,3 | 10,71% |
C (mg) | 2 | 2,67% | 1 | 1,33% |
D (ug) | 0 | 0,00% | 0 | 0,00% |
E (mg) | 0,1 | 1,00% | 0 | 0,00% |
Vitamine K (ug) | 0,3 | 0,25% | 0,1 | 0,08% |
Natrium (mg) | 54 | 5,40% | 45 | 4,50% |
Kalium (mg) | 189 | 5,40% | 190 | 5,43% |
Calcium (mg) | 102 | 10,20% | 112 | 11,20% |
Fosfor (mg) | 87 | 10,88% | 96 | 12,00% |
IJzer (mg) | 0,6 | 7,50% | 0,2 | 2,50% |
Jodium (ug) | 13,4 | 8,93% | 13,4 | 8,93% |
Magnesium (mg) | 19 | 6,33% | 18 | 6,00% |
Koper (mg) | 0,03 | 3,33% | 0,08 | 8,89% |
Selenium (ug) | 1 | 1,82% | 2 | 3,64% |
Zink (mg) | 0,46 | 3,07% | 0,46 | 3,07% |
Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Over chocolademelk
Chocolademelk, ook wel chocomelk genoemd, is melk met cacao. Meestal gedronken met wat suiker. Sommige spreken over ‘chocomel’, maar dit is de kant-en-klare versie, geproduceerd door Friesland Campina. Chocomelk is een populaire drank, vooral in de winterperiode, en kan zowel koud als warm worden gedronken. In de koude periode wordt vooral de warme variant gedronken, vaak in combinatie met een toef slagroom.
De voedingswaarde van chocolademelk is afhankelijk van de kwaliteit ervan en van de hoeveelheid en het type toegevoegde suiker. Commerciële varianten bevatten zo’n 12 gram suiker per 100 ml. Daarbij bevat melk lactose, wat niet iedereen goed verdraagt.
Je kunt heel makkelijk zelf een gezondere variant maken met melk, cacao en een beetje suiker. Door rauwe cacao te mengen met plantaardige melk, zoals havermelk en een beetje kokosbloesemsuiker of honing, maak je een nóg gezondere en bovendien plantaardige variant. Als je deze drank tot maximaal 35 graden opwarmt, blijven alle voedingsstoffen van de cacao bewaard.
Aan de meeste commerciële soorten chocolademelk wordt suiker in de vorm van high fructose corn syrup (HFCS) toegevoegd, oftewel hoogfructose-maïsstroop. Dit is suiker met een hoog aandeel fructose. Fructose heeft een zoetere smaak dan glucose. Chocolademelk levert belangrijke voedingsstoffen – zoals calcium, eiwit en vitamine D – die de gezondheid ten goede kunnen komen. Het is echter ook rijk aan calorieën en toegevoegde suiker, wat kan bijdragen aan gewichtstoename en het risico op bepaalde chronische ziekten. Het is voor kinderen dan ook belangrijk dat het drinken van chocolademelk geen dagelijkse routine wordt.
Herkomst
Cacao is afkomstig uit landen met een tropisch klimaat, zoals Zuid-Amerika, Afrika en Azië. Al eeuwen geleden werd cacao gedronken. Het drinken van chocolademelk, zoals wij dat nu kennen, stamt mogelijk uit 1687. In dit jaar bezocht de Ierse arts Hans Sloane het eiland Jamaica en kreeg hij een drank van cacao en water te drinken waar hij echter misselijk van werd. Om deze drank toch smakelijker te maken kwam hij op het idee melk en suiker toe te voegen. Deze bereiding werd populair toen Sloane als arts ging werken voor de koninklijke familie. Er werd zelfs een speciale chocoladekeuken geplaatst. Zijn naam wordt nog steeds hoog gehouden bij het Britse Sloane’s Hot Chocolate. Hoewel het niet helemaal zeker is of Sloane de eerste was die bedacht om cacao met melk en suiker te drinken, zou het zomaar kunnen dat het drankje dankzij hem groot is geworden.
Verkrijgbaar
Chocolademelk is in iedere supermarkt kant-en-klaar te koop. Ook de ingrediënten om het zelf te maken vind je hier.
Toepassing
De meeste mensen drinken chocolademelk niet dagelijks. Het wordt eerder gezien als een traktatie voor bijzondere gelegenheden. Kinderen drinken het vaak (koud) op kinderfeestjes. Zowel volwassenen als kinderen vinden de warme variant lekker om jezelf op een koude dag te verwarmen. Er zijn allerlei variaties op chocolademelk: kant-en-klaar of zelfgemaakt, met een beetje room door de melk en opgeklopte slagroom bovenop. Of met plantaardige melk, rauwe cacao en kokosbloesemsuiker. In sommige winkels kun je speciale cacao pastilles kopen die je laat smelten in warme melk. Je kunt ook een heerlijke chocola-smoothie maken met (plantaardige) melk, cacao, banaan en specerijen.
Wist je dat?
- Een drank met water en cacao al meer dan 4000 jaar geleden werd gedronken door onder meer de Maya’s?
- Er ook cacaoceremonies worden gehouden in Nederland?
- Hans Sloane een liefhebber was van de plantkunde en als eerste een deel van de cacaoboom mee naar Europa nam? Deze wordt nog steeds bewaard en onderzocht in het Natural History Museum in Londen.
- Chocolademelk onderdeel was van gesubsidieerde schoolmelk? Hierdoor kon er op kosten van de overheid worden gesnoept.
Wetenschappelijke informatie over chocolademelk
Chocolademelk bevat voornamelijk veel calcium, vitamine D, vitamine B2, kalium en fosfor. Ook bevat het kleinere hoeveelheden zink, selenium, jodium, magnesium en vitamine A, B1, B6 en B12. Een kop chocolademelk van 240 ml bevat meestal 3 klontjes toegevoegde suiker. Veel chocolademelk drinken, betekent het innemen van een overmaat aan suiker (1, 2). Te veel suiker draagt bij aan overgewicht, cariës en andere gezondheidsproblemen (3, 4).
Hoewel chocolademelk een smakelijke drank is, moet het meer als snoepgoed worden beschouwd dan als een gezonde drank. Net zoals koffie, thee en cola bevat chocolademelk cafeïne. Cafeïne is een natuurlijk stimulerend middel dat vaak wordt gebruikt voor een energieboost. De exacte hoeveelheid cafeïne in warme chocolademelk hangt af van hoe je drankje is gemaakt. Een kop warme chocolademelk bevat 2 à 25 milligram (mg) cafeïne, afhankelijk van de sterkte (3).
Melk is rijk aan calcium, eiwit, fosfor en vitamine D. Deze voedingsstoffen zijn essentieel voor de opbouw en het behoud van sterke botten en kunnen je botten ook beschermen als je ouder wordt (5, 6, 7). Dat gezegd hebbende: deze voedingsstoffen zijn niet exclusief voor zuivel. Andere calciumrijke voedingsmiddelen zijn peulvruchten, noten, zaden, zeewier en bladgroen.
Melk wordt beschouwd als een compleet eiwit, wat betekent dat het voorziet in alle negen essentiële aminozuren die je lichaam nodig heeft. Het is bijzonder rijk aan leucine, het aminozuur dat het meest lijkt bij te dragen aan de opbouw en het behoud van sterke spieren (8, 9, 10, 11).
Melk is ook rijk aan geconjugeerd linolzuur (CLA), een type omega 6-vet dat voorkomt in vlees en zuivel, met name van met gras gevoederde dieren. Sommige studies suggereren dat CLA enigszins kan bijdragen aan het verliezen van gewicht, hoewel niet alle studies het daarmee eens zijn (12, 13, 14).
Chocolademelk kan je spieren helpen herstellen na een zware training omdat deze drank rijk is aan koolhydraten en eiwitten en bijzonder effectief is in het aanvullen van suikers, vocht en elektrolyten (15). Dit kan verklaren waarom chocolademelk vaak wordt gepromoot als een ‘effectieve hersteldrank’ (16). De meeste studies die deze voordelen aantonen, zijn over het algemeen gedaan met atleten die veel intensiever en vaker trainen dan amateurs. Hierdoor is het volstrekt onduidelijk in hoeverre niet-atleten baat hebben bij het drinken van chocolademelk om te herstellen van een inspanning (17, 18). Belangrijk om te weten is dat ongeveer de helft van de koolhydraten in chocolademelk afkomstig is van toegevoegde suikers.
De meeste commerciële merken maken gebruik van de toevoeging hoogfructose-maïsstroop (HFCS), een zoetstof die in verband wordt gebracht met obesitas en diabetes (19). Een kop chocolademelk bevat al gauw 14 gram toegevoegde suiker. Dat is al meer dan de dagelijkse bovengrens. Onderzoek toont aan dat het consumeren van 17 à 21% van de calorieën uit toegevoegde suiker het risico op hartziekten met 38% kan verhogen, vergeleken met het consumeren van minder dan 8% van de calorieën uit toegevoegde suiker (20). Bovendien bleek toegevoegde suiker het risico op hart- en vaatziekten ook bij kinderen te vergroten. Het verhoogt bovendien ook de risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals LDL (het slechte) cholesterol en triglyceriden (21).
Chocolademelk bevat lactose, een natuurlijke suiker die voorkomt in melk en andere zuivelproducten. Wereldwijd kunnen veel mensen geen lactose verteren en hebben last van gas, kramp of diarree wanneer ze zuivel consumeren (22, 23). Bovendien zijn sommige mensen allergisch voor melk of ontwikkelen ze chronische constipatie bij het drinken ervan. Dit komt vaker voor bij jonge kinderen dan bij volwassenen (24, 25).
In sommige gevallen zijn diëten die rijk zijn aan melk en andere zuivelproducten in verband gebracht met een verhoogd risico op bepaalde soorten kanker. Zo bleek uit een recent overzicht van 11 studies bij meer dan 700.000 mensen dat mannen met een hoge inname van zuivel – vooral van volle melk – mogelijk 1,5 keer meer kans hebben om te sterven aan prostaatkanker (26).
Ook een ander recent overzicht van 34 studies koppelde de zuivelconsumptie aan een 20% hoger risico op maagkanker (27). Andere studies zien echter weer geen verband tussen het gebruik van zuivelproducten en het risico op kanker. In sommige onderzoeken lijkt zuivel zelfs kleine beschermende effecten te bieden tegen colorectale, blaas-, borst-, alvleesklier-, eierstok- en longkanker (28, 29, 30).
Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek: