Een grootschalig Zweeds onderzoek onder ruim 100.000 deelnemers werpt nieuw licht op de relatie tussen zuivelconsumptie en hartgezondheid. De studie, die deelnemers gedurende 33 jaar volgde, toont opmerkelijke verschillen aan tussen gefermenteerde en niet-gefermenteerde zuivelproducten.
Het onderzoek laat zien dat vrouwen die dagelijks meer dan 300 ml gewone melk drinken een verhoogd risico hebben op ischemische hartziekten. Bij een consumptie van 800 ml (4 glazen) per dag was dit risico zelfs 21% hoger in vergelijking met het drinken van één glas melk. Opvallend genoeg werd dit verband niet gevonden bij mannelijke deelnemers. Het vetpercentage van de melk bleek geen invloed te hebben op deze resultaten.
Voor gefermenteerde zuivelproducten, zoals yoghurt en karnemelk, werd een heel ander beeld gevonden. Deze producten toonden geen verhoogd risico op hartproblemen. Sterker nog, wanneer deelnemers gewone melk vervingen door gefermenteerde zuivelproducten, daalde het risico op hartaandoeningen – met 5% bij vrouwen en 3% bij mannen.
De wetenschappers ontdekten ook biologische mechanismen die deze bevindingen kunnen verklaren. Bij vrouwen die veel gewone melk dronken, werden significante veranderingen waargenomen in twee hartgerelateerde eiwitten: ACE2 en FGF21. Het fermentatieproces lijkt bepaalde mogelijk schadelijke stoffen af te breken, wat zou kunnen verklaren waarom gefermenteerde zuivelproducten gunstiger zijn voor de hartgezondheid.
Deze onderzoeksresultaten bieden nieuwe inzichten voor mensen die veel zuivel consumeren. Het advies luidt om vaker te kiezen voor gefermenteerde zuivelproducten in plaats van gewone melk. Dit geldt vooral voor vrouwen die meer dan anderhalve liter melk per dag drinken.
De onderzoekers benadrukken dat aanvullend onderzoek nodig blijft om alle gezondheidseffecten volledig in kaart te brengen. De huidige bevindingen zijn gebaseerd op een Scandinavische populatie, waar zuivelconsumptie traditioneel hoog ligt. Studies in andere populaties kunnen helpen om de resultaten te bevestigen en mogelijk nieuwe inzichten op te leveren over de relatie tussen zuivelconsumptie en hartgezondheid.
Voor mensen die hun risico op hartaandoeningen willen verminderen, lijkt het verstandig om de consumptie van gewone melk te beperken en vaker te kiezen voor gefermenteerde alternatieven zoals yoghurt en karnemelk. Dit geldt in het bijzonder voor vrouwen die dagelijks meer dan twee glazen melk drinken.
Bron: Michaëlsson K, Lemming EW, Larsson SC, et al. Non-fermented and fermented milk intake in relation to risk of ischemic heart disease and to circulating cardiometabolic proteins in swedish women and men: Two prospective longitudinal cohort studies with 100,775 participants. BMC Medicine. 2024;22(1):483.
