Verse of diepvriesgroenten en fruit, wat is gezonder?

bevroren groentenVerse groenten en fruit zijn een van de gezondste dingen om te eten. Ze zitten vol vitaminen, mineralen en antioxidanten, die allemaal bevorderend zijn voor de gezondheid. Het eten van meer groenten en fruit kan zelfs beschermen tegen hartziekten (1). Verse producten zijn niet altijd beschikbaar, waardoor de diepvriesvariant een handig alternatief kan zijn. De voedingswaarde van een vers product kan echter wel verschillen van een diepvriesproduct. Dit artikel vergelijkt de voedingswaarden van verse en diepvriesgroenten en fruit.

Oogsten, verwerken en transport
De meeste groenten en fruit die je koopt worden met de hand geoogst en een klein deel wordt geoogst door machines. Wat er daarna gebeurt verschilt tussen verse en diepvriesproducten.

Verse groenten en fruit
De meeste groenten en fruit worden geplukt voordat ze rijp zijn. Dit geeft ze de tijd om te rijpen tijdens het transport. Het geeft ze echter minder tijd om het volledige scala aan vitaminen, mineralen en natuurlijke antioxidanten te ontwikkelen. In de VS kunnen groenten en fruit drie tot enkele weken onderweg zijn voordat ze in het distributiecentrum aankomen. Het Amerikaanse ministerie voor landbouw stelt echter dat sommige gewassen, zoals appels en peren, tot twaalf maanden onder gecontroleerde omstandigheden kunnen worden bewaard voordat ze worden verkocht. Tijdens het transport worden verse producten meestal in een gekoelde, gecontroleerde atmosfeer bewaard en behandeld met chemicaliën om bederf te voorkomen. Zodra ze de supermarkt bereiken verblijven groenten en fruit een tot drie dagen in de schappen. Vervolgens liggen ze tot zeven dagen bij mensen thuis voordat ze gegeten worden.

Kortom: Verse groenten en fruit worden vaak geplukt voordat ze goed gerijpt zijn. Transport en opslag kan drie tot twaalf maanden duren, afhankelijk van het gewas.

Diepvriesgroenten en fruit
Groenten en fruit voor de diepvries worden meestal geplukt wanneer ze goed zijn gerijpt, dus wanneer ze het meest voedzaam zijn. Na het oogsten worden de groenten vaak gewassen, geblancheerd, gesneden, ingevroren en verpakt binnen enkele uren. Fruit wordt niet geblancheerd, aangezien dit de structuur te veel aantast. In plaats daarvan worden ze behandeld met ascorbinezuur (een vorm van vitamine C) of toegevoegde suiker, om bederf te voorkomen. Er worden meestal geen chemicaliën toegevoegd voor het invriezen.

Kortom: Diepvriesgroenten en fruit worden meestal geplukt wanneer ze gerijpt zijn. Ze worden vaak gewassen, geblancheerd, ingevroren en verpakt binnen een paar uur na het oogsten.

Sommige vitaminen verdwijnen tijdens het vriesproces
Meestal blijven door het invriezen de voedingsstoffen van groenten en fruit behouden. Sommige voedingsstoffen kunnen echter afbreken na meer dan een jaar in de diepvries (2). Sommige voedingsstoffen raken ook verloren tijdens het blancheren. Dit veroorzaakt zelfs het grootste verlies aan voedingsstoffen. Blancheren vindt plaats voor het invriezen. Hierbij wordt het product kort- meestal een paar minuten- gekookt. Het doodt schadelijke bacteriën en voorkomt smaak-, kleur- en structuurverlies. Het zorgt echter ook voor een verlies van de in wateroplosbare voedingsstoffen, zoals de B-vitaminen en vitamine C. Dit geldt niet voor ingevroren fruit omdat dit niet wordt geblancheerd. De hoeveelheid vitaminen die verloren gaat varieert, afhankelijk van de groentesoort en de blancheertijd. Meestal verschillen de verliezen van 10-80%, met een gemiddeld van 50% (3,4). Een onderzoek ondervond dat blancheren de werking van de in water oplosbare antioxidant van erwten met 30% verminderde, en bij spinazie met 50%. Desalniettemin bleven de waarden constant na het invriezen op -20 graden Celsius (5). Sommige onderzoeken wijzen uit dat ingevroren producten de antioxidantwerking behouden, ondanks het verlies van de in water oplosbare vitaminen (6,7).

Kortom: Blancheren veroorzaakt een verlies van antioxidanten, B-vitaminen en vitamine C. De voedingswaarden na het invriezen blijven redelijk stabiel.

Voedingsstoffen in zowel verse als ingevroren producten nemen af tijdens de opslag
Kort na het oogsten, verliezen verse groenten en fruit vocht, waardoor er een grotere kans is op bederf en verlies van voedingsstoffen. Een onderzoek ondervond een daling van voedingsstoffen na drie dagen koelen, wanneer de waarden onder die van de ingevroren varianten kelderden. Dit is het meest voorkomend in zachte fruitsoorten (8). De vitamine C in verse groenten gaat achteruit direct na het oogsten en blijft dalen tijdens de opslag (2,5,9). Doperwten kunnen tot 51% van hun vitamine C verliezen tijdens de eerste 24 tot 48 uren na de oogst (9). Bij groenten bewaard op kamertemperatuur daalde de antioxidantwerking (5). Hoewel de vitamine C gemakkelijk verloren gaat tijdens de opslag, kunnen antioxidanten als carotenoïden en fenolen omhooggaan. Dit is mogelijk door het voortgezette rijpingsproces dat in sommige fruitsoorten voorkomt (8,10).

Kortom: Sommige vitaminen en antioxidanten dalen direct na de oogst. Daarom kun je het beste verse groenten en fruit zo snel mogelijk eten.

Vers versus ingevroren: wat is nou gezonder?
Resultaten van onderzoeken die de voedingswaarde van verse en ingevroren producten vergeleken verschillen enigszins. Dit komt omdat sommige onderzoeken vers geoogste gewassen gebruiken, waardoor er geen sprake is van verandering door de effecten van opslag en transport. Andere onderzoeken gebruiken producten uit de supermarkt. Daarbij kunnen verschillen in de verwerking en meetmethoden de resultaten beïnvloeden. In het algemeen laten de bewijzen zien dat invriezen de voedingswaarde kan behouden, en dat de voedingswaarde van verse en ingevroren producten gelijk is (2,7,11). Wanneer onderzoeken een daling in de voedingswaarde van ingevroren producten vaststellen, is deze meestal klein (3,8,12).  Daarbij zijn de hoeveelheden vitamine A, carotenoïden, vitamine E, mineralen en vezels gelijk in verse en ingevroren producten. Deze worden meestal niet aangetast door het blancheren (11). Onderzoeken die producten in de supermarkt vergeleken met de ingevroren varianten – zoals erwten, sperziebonen, wortels, spinazie en broccoli – ondervonden dat de antioxidantwerking en voedingsstoffen gelijk waren (5,13).

Kortom: Ingevroren producten zijn qua voedingsstoffen gelijk aan verse producten. Wanneer een daling aan voedingsstoffen is vastgesteld in de ingevroren variant is deze meestal klein.

Bevroren producten kunnen meer vitamine C bevatten
Ingevroren producten kunnen meer van bepaalde voedingsstoffen bevatten. Dit wordt het meest gezien bij onderzoeken waarbij ingevroren producten werden vergeleken met de verse varianten die een aantal dagen thuis zijn bewaard. Ingevroren erwten of spinazie kunnen bijvoorbeeld meer vitamine C bevatten dan de verse variant uit de supermarkt die een aantal dagen thuis zijn bewaard. (13). Voor sommige fruitsoorten geldt dat vriesdrogen resulteerde in een grotere hoeveelheid vitamine C, vergeleken met de verse variant (14). Daarbij gaf één onderzoek aan dat de processen die worden ondergaan bij het invriezen de beschikbaarheid van vezels verhogen door ze beter oplosbaar te maken (3).

Kortom: Ingevroren groenten en fruit kunnen hogere gehalten aan vitamine C bevatten dan producten die een aantal dagen thuis bewaard zijn.

Tot slot
Vers geplukte groenten en fruit rechtstreeks van het land of uit je eigen tuin zijn van de beste kwaliteit. Wanneer je boodschappen doet kunnen ingevroren producten gelijkwaardig zijn aan de verse variant. In sommige gevallen is het ingevroren product zelfs voedzamer dan het verse product. Uiteindelijk zijn ingevroren groenten en fruit gunstige en betaalbare alternatieven voor de verse variant. Het beste kun je variëren tussen vers en ingevroren producten om zoveel mogelijk voedingsstoffen binnen te krijgen (Met toestemming vertaald).

Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:
Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Word lid van onze nieuwsbrief en ontvang gratis meer dan 100 wetenschappelijke tips om af te vallen!

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.