Al vele jaren ontvang ik regelmatig de vraag of de aluminium Nespresso-cupjes wel helemaal veilig zijn. Veel mensen kiezen vanwege het gemak voor een Nespresso-koffieapparaat, maar vragen zich toch af of de cupjes er niet voor zorgen dat er aluminium in de koffie terechtkomt. Ik vroeg me dit zelf ook af en heb daarom een lab ingeschakeld om dit samen met vele andere koffiebereidingsmethodes voor ons te onderzoeken, zodat we te weten komen welke manier van koffiezetten het gezondste is. Daarom bespreken we in dit artikel ons uitgebreide onderzoek naar de gezondste manier van koffiedrinken.
In ons onderzoek hebben we zes verschillende methoden van koffiezetten laten analyseren op de aanwezigheid van aluminium en bisfenolen (BPA en BPF). Deze stoffen staan bekend om hun negatieve effecten op onze gezondheid, daarom is het heel belangrijk om te weten welke zetmethoden deze stoffen wel of niet afgeven aan onze koffie. Dit zijn de resultaten die wij terugkregen van het lab (1):
- Nespressomachines met aluminium cupjes: De originele aluminium cupjes van Nespresso zijn volgens onze gegevens helemaal veilig. De binnenkant van de aluminium cupjes is namelijk bekleed met een beschermlaag, waardoor er geen contact is tussen koffie en aluminium. Het laboratorium heeft geen aluminium of bisfenolen vastgesteld.
- Nespressomachines met bioafbreekbare plastic cupjes: De bioafbreekbare plastic cupjes van de Koffiejongens geven in tegenstelling tot wat ik vermoedde, geen BPA of BPF af.
- RVS Cafetière (French Press): Een cafetière van glas en roestvrij staal blijkt volledig veilig. Het RVS geeft geen aluminium of bisfenolen af.
- Melitta volautomaat: Een Melitta volautomaat scoort ook goed in het onderzoek. Er werden geen sporen van aluminium, BPA of andere bisfenolen aangetroffen. Dit apparaat is gemaakt van de materialen polypropyleen en siliconen en geeft geen toxische stoffen af.
- Filterkoffie gezet met Philips-koffiezetapparaat: Ook filterkoffie geeft geen aluminium, BPA of BPF af. Het gebruik van papieren filters kan bovendien gezondheidsvoordelen bieden, daarover later meer.
- Moka pot / percolator: Een moka pot is een traditionele Italiaanse achthoekige koffiezetter (zo eentje met 8 vlakken), ontworpen om koffie te zetten op het fornuis door water te verhitten en onder druk door gemalen koffie te persen. Deze zijn meestal van aluminium en de afgifte hiervan blijkt significant en zelfs vrij fors. Dit kan bij langdurig en veelvuldig gebruik gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.
Het goede nieuws van ons onderzoek is dat Nespresso-cupjes geen aluminium afgeven en dat alle bovenstaande manieren van koffiezetten ons niet blootstellen aan weekmakers zoals BPA en BPF. Zelfs de biologisch afbreekbare espressocupjes van de Koffiejongens lijken helemaal veilig te zijn. Het slechte nieuws is dat als je fan bent van de smaak van koffie gezet met een Italiaanse moka pot of percolator, dit uiterst ongunstig kan zijn voor je gezondheid.
Beschermlaag Nespresso cups
Op veel sites die de samenstelling van de Nespresso-cups tot in detail bespreken, wordt beweerd dat deze aan de binnenkant zijn voorzien van een shellac-beschermlaag (2). Nespresso zegt op hun website stellig dat dit niet het geval is (3, 4). Zij spreken over een ‘voedselveilige beschermlaag’ aan de binnenzijde, maar het is onduidelijk wat dit precies inhoudt (5). Ik heb dit ook niet kunnen achterhalen. Het enige dat we weten, is dat het geen BPA of BPS afgeeft, dus dat is in ieder geval goed nieuws. Mocht het gaan om een plastic binnenlaag, dan is het mogelijk dat er microplastic vrijkomt bij het zetten van deze koffie op deze wijze. Dat zou zorgwekkend zijn, want recente studies laten zien dat microplastics gemakkelijk het lichaam en het brein kunnen binnendringen door zich te hechten aan vetten (6). Een beschermlaag is wel noodzakelijk, want koffie is behoorlijk zuur en zonder die laag zou een reactie met aluminium onvermijdelijk zijn, met het risico dat er schadelijke stoffen in je koffie terechtkomen (7, 8, 9).
Het gevaar van aluminium in je koffie
Het gebruik van een traditionele aluminium Moka pot (soms ook ten onrechte percolator genoemd) kan serieuze gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Tijdens het zetten van koffie op deze manier komt het water onder hoge druk door de poriën van de aluminium filterplaat, waardoor er kleine hoeveelheden van dit metaal in de koffie terechtkomen. Het probleem is dat aluminium zich na verloop van tijd in het lichaam kan ophopen en in verband wordt gebracht met neurologische aandoeningen zoals alzheimer (10, 11). Mensen die dagelijks koffie drinken uit een aluminium Moka pot of percolator, kunnen zichzelf onbewust blootstellen aan deze risico’s. Gelukkig is er een oplossing: kiezen voor een RVS-variant. Wij bieden daarom in onze webwinkel veilige RVS Moka potten van Bialetti, waarmee je zonder zorgen kunt genieten van je kop koffie.
Vermijd koffie in plastic capsules
Een ander recent onderzoek toont dat er bij capsulekoffie een aanzienlijk hoger risico bestaat op de aanwezigheid van hormoonverstorende stoffen dan bij traditioneel gezette koffie. Bij plastic capsulekoffie werden vijf verschillende schadelijke stoffen aangetroffen: benzofenon (BP), bisfenol A (BPA), dibutylftalaat (DBP), 4-nonylfenol (4-NP) en bisfenol F (BPF). Bij French Press- of cafetière-koffie werden slechts twee stoffen in zeer lage concentraties gevonden. Dit verschil wordt volgens onderzoekers veroorzaakt door het contact met plastic in de capsules, in combinatie met de hoge temperatuur en druk tijdens het zetproces. De capsules van de Koffiejongens lijken in ons onderzoek veilig, maar dat geldt niet voor vele andere plastic imitatie-cups. Mijn advies is om voor de zekerheid altijd verre te blijven van dit soort plastic cups.
Versgemalen bonen gezonder dan voorgemalen koffie
Versgemalen koffie heeft een hogere antioxidantwerking in vergelijking met voorgemalen koffie die langere tijd is bewaard (12, 13). Dit komt voornamelijk doordat fenolische verbindingen en antioxidanten in de loop van de tijd afbreken, wat zelfs al binnen enkele dagen na het malen kan gebeuren. Verse koffiebonen bevatten verschillende vluchtige organische verbindingen die bijdragen aan de smaak en het aroma, die sterk kunnen verminderen in voorgemalen koffie. Het verlies van versheid beïnvloedt niet alleen de smaak, maar ook de gezondheidsbevorderende eigenschappen van koffie, aangezien veel van de heilzame stoffen gevoelig zijn voor oxidatie (14, 15). Het beste is dus om zelf een koffiemaler in huis te halen voor een optimaal antioxidant- en smaakniveau, en dit dan zo gezond mogelijk te bereiden, bijvoorbeeld in een cafetière zonder plastic.
De gezondste methode van koffie zetten
Ik gebruik zelf een cafetière om mijn koffie te zetten. Dit is een van de gezondste methodes om koffie te bereiden, vooral als de cafetière vrij is van plastic. De Core Cafetière van Barista & Co die ik gebruik is helemaal van glas en roestvrij staal, veiliger kan dus niet! Maar het wordt nog beter door de cafetière te combineren met een speciale Caffi koffiefilter. Dit is een papieren filter voor cafetières die diterpenen zoals kahweol en cafestol eruit filtert. Volgens onderzoeken kunnen diterpenen het cholesterolgehalte verhogen, dus het gebruik van een filter kan verstandig zijn voor mensen die op hun cholesterol moeten letten (16, 17, 18). Ik heb hier zelf geen last van, maar gebruik dit papieren filter graag tegen gruis in mijn koffie en het voorkomt een vieze spoelbak door koffiedik. Mocht je ook voor deze methode van koffiezetten willen gaan, dan hebben we het je makkelijk gemaakt. Ik heb met de fabrikanten van de Core Cafetière en de papieren Caffi koffiefilters geregeld dat we ze deze week met 20% korting mogen aanbieden in onze webshop!
