Roomboter is één van die voedingsmiddelen die een saaie maaltijd kunnen omtoveren in een meesterwerk. Maar de laatste decennia kreeg het de schuld van alles en nog wat, van zwaarlijvigheid tot hart- en vaatziekten. Sinds kort is boter echter terug als ‘gezondheidsvoedsel’.
Hier volgen 7 redenen waarom boter goed voor je is.
1. Roomboter is rijk aan vetoplosbare vitamines
Er zitten heel wat vetoplosbare vitamines in boter, waaronder vitamine A, E en K2. Nou zijn A en E niet zo bijzonder. Als je een gezond eetpatroon volgt, met zowel dierlijke als plantaardige producten, dan krijg je daarvan waarschijnlijk al genoeg binnen. Maar ik wil het wel even hebben over vitamine K2, wat tamelijk zeldzaam is in het moderne dieet. Veel mensen weten er ook niets over.
Vitamine K2 kan een groot effect hebben op de gezondheid. Het is nauw betrokken bij de calciumstofwisseling en als je er te weinig van binnen krijgt kan het leiden tot ernstige ziektes, waaronder hart- en vaatziektes, kanker en botontkalking (1, 2, 3).
Vooral zuivel van grasgevoerde koeien is rijk aan Vitamine K2 (4).
Kortom: Boter bevat veel vetoplosbare vitamines. Grasgevoerde boter is vooral rijk aan vitamine K2, wat een groot gezondheidsvoordeel kan hebben.
2. Boter bevat veel gezonde verzadigde vetten
De ‘oorlog’ tegen verzadigd vet was gebaseerd op ‘slechte wetenschap’. Er is nooit echt bewijs geleverd dat het schade veroorzaakte. Uit recent onderzoek blijkt nu juist dat er geen verband bestaat tussen verzadigd vet en hart- en vaatziektes (5, 6).
Verzadigd vet verhoogt het ‘goede’ HDL-cholesterol en verandert de zeer slechte kleine en compacte LDL-deeltjes naar grotere deeltjes, wat gunstig is (7, 8).
Daarbij komt nog dat boter een behoorlijke hoeveelheid van korte- en middellange keten vetten bevat, die anders worden omgezet dan andere vetten. Zij zorgen voor een verbeterd verzadigingsgevoel en verhoogde vetverbranding (9, 10).
Kortom: Uit nieuw onderzoek blijkt dat er geen verband is tussen verzadigd vet en hart- en vaatziektes. Boter bevat korte- en middellange keten vetten.
3. Boter verlaagt het risico op een hartaanval, vergeleken met margarine
Reguliere voedingsrichtlijnen werken vaak averechts; ze hebben dan het tegenovergestelde effect van wat de bedoeling was.
Een goed voorbeeld daarvan is de aanbeveling om margarine te nemen in plaats van boter. Onze geliefde deskundigen hebben dit ons heel lang voorgehouden. En ja, wat gebeurde er dus: we vervingen boter, een gezond voedingsmiddel, met iets waarin sterk bewerkte transvetten zitten, die ronduit giftig zijn en allerlei ziektes veroorzaken. In het Framingham hartonderzoek werden de effecten van boter en margarine op hart- en vaatziektes onderzocht (11). Margarine verhoogde de kans op hart- en vaatziektes aanzienlijk, terwijl boter geen effect had.
Uit ander onderzoek bleek dat de consumptie van volvette zuivelproducten het risico op hartziektes met maar liefst 69% verlaagt, waarschijnlijk vanwege het hoge gehalte aan vitamine K2 (12).
Kortom: Margarine verhoogt het risico op hartaanval, terwijl roomboter dat niet doet. Grasgevoerde boter zou zelfs het risico op een hartaanval kunnen verkleinen vanwege het hoge gehalte aan vitamine K2.
4. Boter is een goede bron van het vetzuur butyraat
Het vetzuur butyraat wordt in de dikke darm geproduceerd door bacteriën wanneer ze worden blootgesteld aan voedingsvezels. Dat zou de hoofdreden kunnen zijn waarom vezels gezond zijn voor mensen. Maar er is nog een goede bron van butyraat, namelijk boter, dat voor 3 tot 4% uit butyraat bestaat. Butyraat ontleent zelfs zijn naam aan boter.
Bij ratten voorkomt suppletie met butyraat gewichtstoename bij een ongezond dieet, omdat het energieverbruik door butyraat toeneemt en de voedselinname erdoor wordt beperkt. Het verbetert ook de functie van de mitochondriën en verlaagt (nuchtere) triglyceriden en insuline (13).
Bij mensen is butyraat ontstekingsremmend en heeft het krachtige beschermende effecten op het spijsverteringssysteem (14, 15, 16, 17).
Kortom: Boter is een prima bron van het vetzuur butyraat, wat verscheidene gezondheidsvoordelen kan hebben.
5. Boter is rijk aan geconjugeerd linoleenzuur
Boter, vooral grasgevoerde, is een geweldige bron van het vetzuur geconjugeerd linoleenzuur (CLA). Dit vetzuur heeft sterke effecten op het metabolisme en wordt ook commercieel verkocht als een supplement om af te vallen. Van CLA is bekend dat het anti-kanker eigenschappen heeft en dat het het vetpercentage bij mensen verlaagt (18, 19, 20). Er zijn echter ook onderzoeken die geen effect van CLA op de lichaamssamenstelling laten zien (21).
Kortom: Grasgevoerde boter bevat CLA en dat kan volgens verschillende onderzoeken de lichaamssamenstelling verbeteren.
6. Boter wordt in verband gebracht met minder kans op overgewicht
Gezondheidsdeskundigen raden vaak magere zuivelproducten aan. Op die manier zouden we de benodigde hoeveelheid calcium kunnen binnenkrijgen zonder al die ‘slechte’ vetten en calorieën. Maar ondanks die hogere calorie-inhoud bestaat er tussen het eten van volvette zuivelproducten en overgewicht GEEN verband. Er is zelfs een nieuw overzichtsonderzoek uit 2012, dat de effecten van volvette zuivelproducten op overgewicht, hart- en vaatziekten en andere stofwisselingsziektes onderzocht. Daaruit bleek dat vette zuivelproducten het risico op stofwisselingsziekte NIET verhogen en volvette zuivel juist in verband staat met een aanzienlijke vermindering van het risico op overgewicht (22).
7. Boter is heerlijk!
Spreekt voor zichzelf….. (Met toestemming vertaald)