Recent is er een studie verschenen waaruit blijkt dat het toevoegen van gemalen mosterdzaad over broccoli de hoeveelheid van de heilzame stof sulforafaan kan verviervoudigen. Sulforafaan is een stof die onze gezondheid op tientallen manieren kan verbeteren. Wat is sulforafaan? Hoe kan deze stof onze gezondheid zo krachtig bijsturen? Waar in het lichaam is de stof actief? Deze vragen beantwoorden we in dit artikel.
Groenten uit de kruisbloemenfamilie (Brassica) bevatten glucosinolaten (1). Deze glucosinolaten komen vrij bij kneuzing. Planten maken glucosinolaten aan om zichzelf te beschermen tegen schimmels, microben en insecten (2). Wanneer insecten zich tegoed doen aan een plant van de Brassica krijgen zij door deze glucosinolaten buikpijn, waardoor ze stoppen met eten. Het is een soort natuurlijke insecticide. De glucosinolaat die rijkelijk in broccoli, bloemkool en mosterdzaad voorkomt is glucorafanine. Deze stof kan door het enzym myrosinase worden omgezet in sulforafaan. Enzymen zijn opgebouwd uit aminozuren en meerdere aminozuren tezamen noemen we eiwitten. Eiwitten worden afgebroken door hitte. Dus wanneer broccoli verhit is geweest, wordt er geen sulforafaan aangemaakt omdat de myrosinase dan is afgebroken. Om deze reden kan het toevoegen van gemalen mosterdzaad aan verhitte broccoli de hoeveelheid sulforafaan laten toenemen (3). Mosterdzaden bevatten namelijk zeer veel myrosinase.
Hoewel insecten buikpijn krijgen van sulforafaan, is het voor mensen juist zeer gezond: vele wetenschappelijke publicaties maken melding van de heilzame werking op onze gezondheid.
Volgens onderzoekers kan sulforafaan:
- Ontstekingen in het lichaam tegengaan (4, 5, 6).
- Het ontgiften in lichaamscellen stimuleren, onder meer door de hoeveelheid glutathion te laten stijgen (7, 8, 9).
- Het brein beschermen tegen degeneratieve ziektes zoals alzheimer (10, 11).
- Preventief tegen kanker werken en kanker mogelijk zelfs tegengaan (12). Drie tot vijf porties in de week zou al genoeg zijn om het kankerrisico met 30 – 40% te laten dalen (13).
- Het immuunsysteem versterken (14, 15).
- Je LDL- en totale cholesterol laten dalen en het HDL-cholesterol laten stijgen (16, 17).
- De bloeddruk positief beïnvloeden door deze te verlagen (18).
- De huid beschermen tegen de schadelijke werking UV-A en UV-B licht van de zon (19, 20). Ook de ogen kunnen worden beschermd (21, 22).
- De maagzweer veroorzakende bacterie H. pylori tegengaan (23, 24).
- De lever ondersteunen en de werking verbeteren (25, 26, 27).
- Beschermen tegen de schadelijke effecten door luchtvervuiling (28, 29).
Verse broccolisap
Een gemakkelijke manier om meer sulforafaan binnen te krijgen is het drinken van groentesap met broccoli. Ook een groentesap met broccoli kan nog verrijkt worden met wat versgemalen mosterdzaad (30). Veel mensen maken helaas sap op basis van fruit. Fruitsap bevat zeer veel suiker en is niet aan te raden. Als je de juiste combinaties maakt, kun je ook heerlijke sappen maken op basis van groente zoals broccoli. Om je op weg te helpen heb ik Joël Goudsmit van het bedrijf Sap.je hierover geïnterviewd. Hij heeft in zijn leven meer dan 10.000 sapjes gemaakt en vertelt je in deze video graag al zijn tips om lekkere en gezonde groentesapjes te maken:
Niet overdrijven
Hoewel verse broccolisap veel meer sulforafaan bevat dan de gekookte variant (31), is het raadzaam om niet elke dag heel veel rauwe broccolisap te drinken (32). Je kunt beter de samenstelling van de groentesap afwisselen. Mensen met schildklierproblemen kunnen sowieso beter de kolen niet rauw eten, omdat hun lichaam gevoeliger is voor de goitrogenen in deze groenten (33).
De rijkste bron van sulforafaan
Als je van de kracht van sulforafaan wilt profiteren, kan dat via verse broccolisap met versgemalen mosterdzaad. Een nog effectievere methode is het eten van verse broccolikiemen. Drie dagen oude broccolikiemen bevatten 10 – 100 keer meer glucorafanine dan een volwassen broccoli (34). Deze kiemen kun je ook juicen. Sommige mensen kiezen er graag voor om broccolikiemen in supplementvorm toe te dienen, maar helaas bevatten deze vaak inactieve myrosinase (35, 36). Verse broccolikiemen bevatten wel glucorafanine en myrosinase, waardoor er sulforafaan gevormd kan worden (37). De combinatie van glucorafanine met een actieve vorm van myrosinase (zoals in mosterdzaad), kan de supplementen wel weer activeren (38).
Hoe werkt het?
Sulfurofaan lijkt vooral in te grijpen op enzymatische processen in het lichaam. Sommige worden geremd, andere juist gestimuleerd (39, 40). Hoe dit exact werkt, voert te ver voor dit artikel. Het immuunsysteem zit namelijk zeer ingewikkeld in elkaar. Een tipje van de sluier is dat sulforafaan de nuclear factor kappa-B (NF-κB) kan deactiveren, waardoor ontstekingsreacties worden geremd (41).
Opname van Sulfurofaan
Ongeveer 1 – 3 uur na de maaltijd is de meeste beschikbare sulforafaan opgenomen, wat wetenschappers konden vaststellen doordat er een piek te zien is in het bloed (42, 43). De hoeveelheid sulforafaan kan dan 12 – 72 uur in het lichaam actief blijven (44). Onderzoekers adviseren om dagelijks één portie sulforafaanrijke voeding te nuttigen (45).
Samenvatting
Sulforafaan heeft vele voordelen voor onze gezondheid: het heeft een krachtige antioxidantwerking en kan beschermen tegen kanker, ontstekingen, cardiovasculaire ziekten, veroudering en neurologische achteruitgang (46). Van nature kan de stof worden gevormd uit glucoraphanine wanneer er voldoende actieve myrosinase aanwezig is. Het toevoegen van mosterdzaad, dat actieve myrosinase bevat, kan daarom raadzaam zijn bij het nuttigen van broccoli en bloemkool.
Om de hoeveelheid myrosinase zo hoog mogelijk te houden, kun je broccoli beter niet tot snot koken. Je kunt broccoli rauw door een salade verwerken. Zeker als je op de salade nog wat broccolikiemen doet, ben je verzekerd van een flinke dosis sulforafaan. Broccoli smaakt rauw ook lekkerder als je het combineert met een gezonde zelfgemaakte dipsaus. Dit kan prima als een tussendoortje worden gegeten. Een andere tip is om te wokken, waarbij broccoli kort wordt meegebakken. Een gedeelte van de myrosinase blijft dan nog actief.