Recent stond in de krant dat zeewier de groente van de toekomst is. De Nederlandse overheid zal miljoenen ter beschikking stellen om ook zeewier in Nederland te kunnen kweken. Ik ben heel blij met dit nieuws, maar is zeewier echt zo gezond? Of is zeewier vervuild? Daarover gaat deze blog.
In Nederland moeten we nog erg wennen aan het eten van zeewier, maar in Aziatische landen zoals Japan eten ze deze zeegroentes al generaties lang. Japanners behoren tot de gezondste mensen ter wereld. Volgens onderzoek komt dit grotendeels door hun gezonde dieet, waar zeewier een onderdeel van is (1).
De meeste stoffen die we tegenwoordig tekortkomen, zitten in zeevoedsel:
Jodium – Vrijwel alle zeewieren bevatten jodium. Onze schildklier kan hierdoor goed zijn werk doen en voldoende schildklierhormonen produceren. Kombu en kelp bevatten extreem veel jodium, waardoor het niet is aan te raden om dit dagelijks in grote hoeveelheden te eten (2).
Vitamine B12 – De meeste plantaardige bronnen van vitamine B12 bevatten de analoog cobalamide, een pseudo B12 die de opname van echte vitamine B12 in de weg kan staan (3, 4, 5). Zeewier zoals nori bevat echter significante hoeveelheden van de werkzame B12 in de vorm van cobalamine (6).
Omega 3 – Veel zeewieren bevatten omega 3 in ruime hoeveelheden. Het leuke is dat dit meestal in de vorm van het lange-keten vetzuur EPA komt (7). Dit is een actieve vorm van omega 3, waar ons lichaam direct mee aan de slag kan.
Eiwitten – Zeewieren bevatten een goede kwaliteit eiwitten, met name ook het schaarse aminozuur glycine (8). Vooral de roodwieren bevatten erg veel eiwitten. Voorbeelden van roodwieren zijn dulse en nori. Bruinwieren zijn weer kombu, wakame, zeespaghetti en kelp.
Vezels – Zeewieren bevatten veel oplosbare vezels. Mensen met gevoelige darmen kunnen hier baat bij hebben (9). Veel Nederlanders eten te weinig van de juiste vezels. Vezels voeden onze darmbacteriën.
Fucoïdan – Bruinwieren bevatten erg veel fucoïdan. Dit is een stof met vele gunstige uitwerkingen op ons lichaam (10). Deze stof wordt ook vaak als supplement verkocht, maar waarom zou je dure supplementen kopen, als je ook gewoon de zeewieren zelf kan eten?
Chlorofyl – Zeewieren bestaan in de soorten bruin-, groen- of roodwieren. Alle bevatten chlorofyl en aanverwante stoffen (11). Chlorofyl is bladgroen, oftewel omgezet zonlicht. Het heeft een zeer brede gunstige werking op onze gezondheid (12).
Mineralen – Zeewieren zijn extreem rijk aan mineralen (13). Het schaarse magnesium is rijkelijk in zeewier te vinden. Zeesla wordt vaak gebruikt in natuurlijke magnesiumsupplementen. In zeewier zit meer calcium dan in melk. Dus waarom het voedingscentrum niet zeewier aanraadt maar melk, is mij een raadsel.
En de vervuiling dan?
Volgens vele onderzoeken is zeewier niet vervuild (14, 15, 16). Het kleine beetje vervuiling dat wel wordt gemeten, zit ruim onder de veiligheidsgrens. Zelfs het beruchte kwik wordt nauwelijks in zeewier aangetroffen (17). De reden dat zeewier niet vervuild is, is omdat het snel groeit. Het heeft simpelweg niet de tijd om veel zware metalen te verzamelen. Helaas worden in groenten en fruit uit eigen (stads)tuin vaak wel bijzonder veel lood, cadmium en arsenicum vastgesteld (18). Een grote bron van deze zware metalen is de luchtvervuiling in ons land. Handig is wel om in de gaten te houden waar het zeewier vandaan komt, omdat zeewieren in de buurt van Fukushima vervuild kunnen zijn met radioactiviteit (19). Gelukkig groeit zeewier rijkelijk in Europa en is er meestal niets te vrezen.
Wat kun je met zeewier doen?
Zeewier is een fantastische smaakmaker. Het past goed in soepen en salades. Vooral kombu is erg geschikt voor in soepen en wakamé doet het heel goed in salades. Nori gebruik ik vaak om een soort chips van te maken. Ik bak dit dan in een beetje ghee en met Keltisch zeezout, waardoor het heerlijk knapperig wordt. De I Sea Bacon gebruik ik regelmatig om een baconachtige topping van te maken voor salades of stamppotten. De I Sea Bacon bestaat uit het zeewier dulse. Wanneer het wordt gebakken in de pan, verkleurt het van rood naar groen. Heel bijzonder om te zien. De zeewierpasta gebruik ik regelmatig als basis van een pastamaaltijd met saus en groenten. Laatst heb ik het resultaat van dit gerecht op mijn Instagram account gezet. Zeewierspaghetti groeit echt als sliertjes in de zee, het is dan ook volledig onbewerkt. De echte naam voor dit zeewier is Himanthalia Elongata. Een veel gemaakte fout met zeewierspaghetti is dat mensen het net als tarwe even 5 minuten koken. Mijn ervaring is dat je het beter eerst even kunt wellen, dan 15 minuten laten koken en dan even in de pan laten nagaren. Op die manier wordt het zachter en lijkt de textuur meer op tarwepasta. Overigens is er ook zeekraal op de markt. Dit is eigenlijk geen zeewier, maar een plant die goed in zoute moerassen groeit. Zeekraal kan gekookt of rauw als groente gegeten worden.
Het aanbod van zeewier is in natuurwinkels meestal ruimer dan bij de reguliere supermarkten. Er is vaak keuze tussen gedroogd en vers. Ik koop zelf beide en wissel hierin af. Ik zou het echt proberen en regelmatig op het menu zetten, waarschijnlijk word je dan net zo’n fan van zeewier als ik!
