Koffie is eigenlijk zeer gezond. Het zit vol met antioxidanten en goede voedingsstoffen die je gezondheid kunnen verbeteren. De genoemde onderzoeken in dit artikel wijzen uit dat koffiedrinkers een veel lager risico lopen op verscheidene ernstige ziektes.
Hieronder volgt de top 13 van bewezen gezondheidsvoordelen van koffie. De bewijzen stoelen op onderzoek onder mensen.
1. Koffie kan je energieniveau verbeteren en je slimmer maken.
Koffie kan ervoor zorgen dat mensen minder moe zijn en dat ze meer energie hebben (1, 2).
Dat komt doordat er een stimulerend middel, cafeïne, in zit. Dat is zelfs de meest geconsumeerde psychoactieve stof ter wereld (3).
Nadat je koffie hebt gedronken, wordt de cafeïne in de bloedstroom opgenomen. Vervolgens gaat het naar de hersenen (4). In de hersenen blokkeert de cafeïne een remmende neurotransmitter genaamd adenosine. Daardoor neemt de hoeveelheid van een aantal andere neurotransmitters – zoals noradrenaline en dopamine – toe, wat leidt tot een verhoogd afvuren van neuronen (5, 6).
Uit vele gecontroleerde onderzoeken onder mensen blijkt dat koffie verschillende aspecten van de hersenfunctie verbetert. Het gaat dan onder andere om geheugen, humeur, waakzaamheid, energieniveau, reactiesnelheid en algemene cognitieve functie (7, 8, 9).
Kortom: Cafeïne blokkeert een remmende neurotransmitter in de hersenen, met een stimulerend effect als gevolg. Hierdoor verbeteren het energieniveau, het humeur en verscheidene onderdelen van de hersenfunctie.
2. Koffie kan helpen bij de vetverbranding
Wist je dat cafeïne wordt gevonden in bijna alle commerciële supplementen voor vetverbranding? Daar is een goede reden voor….cafeïne is een van de zeer weinige natuurlijke stoffen die daadwerkelijk hebben bewezen te helpen bij de vetverbranding.
Verschillende onderzoeken tonen aan dat cafeïne de spijsverteringssnelheid flink laat toenemen, met 3 tot 11% (10, 11).
Uit ander onderzoek blijkt dat cafeïne specifiek de vetverbranding versnelt, met wel 10% bij zwaarlijvige mensen en 29% bij slanke mensen (12, 13).
Het is echter wel mogelijk dat deze effecten bij mensen die al heel lang koffie drinken zullen afnemen.
Kortom: Verscheidene studies tonen aan dat cafeïne de vetverbranding en de spijsverteringsnelheid laat toenemen.
3. Cafeïne kan ervoor zorgen dat fysieke prestaties drastisch verbeteren
Cafeïne stimuleert het zenuwstelsel, waardoor dit signalen naar de vetcellen stuurt om lichaamsvet af te breken (14, 15).
Daarnaast verhoogt cafeïne ook het adrenalineniveau in het bloed (16, 17). Dit is het ‘vecht of vlucht’ hormoon, bedoeld om ons lichaam voor te bereiden op zware fysieke inspanning.
Cafeïne zet vetcellen aan om lichaamsvet af te breken, waardoor het vet in het bloed terechtkomt in de vorm van vrije vetzuren, die vervolgens als brandstof kunnen worden aangewend (18, 19).
Gezien deze effecten is het dus niet verwonderlijk dat cafeïne kan zorgen voor een verbetering in fysieke prestaties met 11 tot 12% gemiddeld (20, 21). Om deze reden is het slim om ongeveer een half uur voordat je naar de sportschool gaat een sterke kop koffie te nemen.
Kortom: Cafeïne kan het adrenalineniveau verhogen, waardoor vetzuren vrij komen uit vetweefsel. Het leidt ook tot een aanzienlijke verbetering in lichamelijke prestaties.
4. Er zitten essentiële voedingsstoffen in koffie
Koffie is meer dan gewoon zwart water. Veel van de voedingsstoffen in koffiebonen zitten ook in de uiteindelijke drank.
Eén kop koffie bevat (22):
- Riboflavine (vitamine B2): 11% van de ADH.
- Pantotheenzuur (vitamine B5): 6% van de ADH
- Mangaan en kalium: 3% van de ADH
- Magnesium en niacine (B3): 2% van de ADH
Hoewel dit misschien niet veel lijkt voor te stellen drinken de meeste mensen meer dan één kop per dag. Als je er 3 tot 4 drinkt, lopen de hoeveelheden toch snel op.
Kortom: Koffie bevat verschillende belangrijke voedingsstoffen, met inbegrip van riboflavine, pantotheenzuur, mangaan, kalium, magnesium en niacine.
5. Koffie kan het risico op diabetes II verlagen
Diabetes 2 is een gigantisch gezondheidsprobleem, dat momenteel ongeveer 300 miljoen mensen ter wereld treft. Het wordt gekenmerkt door verhoogde bloedsuikerniveaus door insulineresistentie of een onvermogen genoeg insuline af te scheiden. Om de een of andere reden lopen koffiedrinkers een duidelijk kleiner risico op het ontwikkelen van diabetes 2.
De onderzoeken laten zien dat de mensen die de meeste koffie drinken 23-50% minder risico lopen op deze ziekte. Eén van de studies laat een risicodaling zien van wel 67% (23, 24, 25, 26,27).
Volgens een groot overzichtsonderzoek waarbij de data van 18 onderzoeken werden bekeken, met een totaal van 457.922 mensen, kan elke dagelijkse kop koffie in verband worden gebracht met een 7% kleinere kans op het ontwikkelen van diabetes 2 (28).
Kortom: Verscheidene observationele onderzoeken laten zien dat koffiedrinkers een veel kleiner risico lopen op diabetes 2, een ernstige ziekte die momenteel ongeveer 300 miljoen mensen wereldwijd treft.
6. Koffie kan je beschermen tegen de ziekte van Alzheimer en dementie
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte en de belangrijkste oorzaak van dementie wereldwijd. De ziekte treft gewoonlijk mensen van boven de 65 jaar.
Helaas is er geen remedie tegen Alzheimer bekend. Er zijn echter wel een paar dingen die je kunt doen om te voorkomen dat de ziekte zich openbaart. Daartoe behoren ook de bekende dingen zoals gezond eten en sporten, maar ook koffiedrinken kan zeer effectief zijn.
Verscheidene onderzoeken tonen aan dat koffiedrinkers tot wel 65% minder risico lopen op het ontwikkelen van Alzheimer (29, 30, 31).
Kortom: Alzheimer is een van de belangrijkste oorzaken van dementie in de wereld, maar koffiedrinkers lopen veel minder risico om het te krijgen.
7. Cafeïne vermindert het risico op de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson is de op één na meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte, direct achter Alzheimer. Het wordt veroorzaakt door het afsterven van dopamine-producerende neuronen in de hersenen. Net als bij Alzheimer, is er geen remedie tegen, waardoor het des te belangrijker is om het te voorkomen.
Onderzoek toont aan dat het risico op het ontstaan van Parkinson bij koffiedrinkers kan verminderen met wel 32 tot 60% (32, 33, 34, 35).
In dit geval lijkt het de cafeïne zelf te zijn die het effect veroorzaakt. Mensen die decafé drinken hebben geen verminderd risico op de ziekte van Parkinson (36, 37).
Kortom: Koffiedrinkers lopen tot 60% minder kans om de ziekte van Parkinson te krijgen, de op één na belangrijkste neurodegeneratieve aandoening.
8. Koffie blijkt de lever te beschermen
De lever is een verbazingwekkend orgaan dat in het lichaam honderden belangrijke functies vervult. Verschillende veelvoorkomende ziektes, zoals onder andere hepatitis en leververvetting, tasten vooral de lever aan. Veel van die ziektes kunnen leiden tot levercirrose, een aandoening waarbij de lever grotendeels is veranderd in littekenweefsel. Koffie blijkt te kunnen beschermen tegen cirrose. Mensen die 4 of meer koppen per dag drinken lopen tot wel 80% minder risico (38, 39, 40).
Kortom: Koffiedrinkers hebben veel minder kans om cirrose te ontwikkelen, een aandoening die kan worden veroorzaakt door verschillende ziektes die de lever aantasten.
9. Koffie kan depressie tegengaan en je gelukkiger maken
Depressie is een ernstige psychische stoornis die de kwaliteit van leven aanzienlijk kan aantasten. Het komt ontzettend veel voor, ongeveer 4,1% van de mensen in de VS voldoen op het moment aan de criteria voor klinische depressie (41).
Uit een onderzoek van de Harvard Universiteit uit 2011 blijkt dat de kans om depressief te worden bij vrouwen die 4 of meer koppen koffie per dag drinken met 20% afneemt (42).
Uit een ander onderzoek met 208.424 proefpersonen bleek dat diegenen die 4 of meer koppen per dag dronken 53% minder kans liepen om zelfmoord te plegen (43).
Kortom: Koffie blijkt zowel het risico op depressie als op zelfmoord drastisch te verminderen.
10. Koffiedrinkers lopen minder risico op sommige soorten kanker
Kanker is een van ’s werelds belangrijkste doodsoorzaken. Het kenmerk van kanker is dat er een ongecontroleerde celgroei plaatsvindt in het lichaam. Koffie blijkt tegen twee soorten kanker te beschermen: leverkanker en dikkedarmkanker.
Leverkanker is de op één na belangrijkste oorzaak van overlijden door kanker en dikkedarmkanker de op drie na belangrijkste (44).
Onderzoek toont aan dat koffiedrinkers 40% minder risico lopen op leverkanker (45,46).
Uit een onderzoek onder 489.706 mensen bleek dat degenen die 4 à 5 koppen koffie per dag dronken 15% minder kans hadden op dikkedarmkanker (47).
Kortom: Lever- en dikke darmkanker zijn respectievelijk nummer drie en vier op de lijst van belangrijkste doodsoorzaken door kanker. Het risico op beide soorten kanker is bij koffiedrinkers kleiner.
11 Koffie veroorzaakt geen hart- en vaatziekten en zou de kans op beroerte verkleinen
Vaak wordt beweerd dat cafeïne de bloeddruk verhoogt. Dat is waar, maar het effect is klein (3-4 mm/Hg) en als je regelmatig koffie drinkt, gaat het effect weg (48, 49). Bij sommige mensen houdt het effect trouwens wel aan, dus houd dat in gedachten als je een hoge bloeddruk hebt (50, 51).
Maar goed, uit onderzoek blijkt in ieder geval dat het NIET waar is dat koffie het risico op hart- en vaatziekten zou vergroten (52, 53). Er is zelfs enig bewijs dat vrouwen die koffie drinken een minder risico lopen op hart- en vaatziekten (54). Er zijn ook onderzoeken die aantonen dat koffiedrinkers 20% minder kans hebben om een beroerte te krijgen (55,56).
Kortom: Koffie kan een kleine bloeddrukverhoging geven, die meestal na enige tijd afneemt. Koffiedrinkers hebben geen verhoogd risico op hart- en vaatziekten, maar wel een kleiner risico op een beroerte.
12. Koffie kan ervoor zorgen dat je langer leeft
Nu we weten dat koffiedrinkers minder kans hebben op allerlei ziektes, is het logisch dat koffie je juist kan helpen om langer te leven. Er zijn inderdaad verscheidene observationele onderzoeken die aantonen dat koffiedrinkers een lager risico op voortijdig overlijden hebben. In twee zeer grote onderzoeken werd het drinken van koffie in verband gebracht met een 20% lager risico op overlijden bij mannen en een 26% lager risico bij vrouwen, gerekend over een periode van 18 tot 24 jaar (57). Dit effect blijkt vooral sterk aanwezig te zijn bij diabetes 2. In één onderzoek over een periode van 20 jaar, bleek dat diabetici die koffie dronken 30% minder risico liepen op overlijden (58).
Kortom: Uit meerdere studies blijkt dat koffiedrinkers langer leven en minder risico lopen op voortijdig overlijden.
13. Koffie is de grootste bron van antioxidanten in het westerse dieet.
Voor mensen die de normale westerse eetgewoonten aanhouden zou koffie wel eens het gezondste deel van het dieet kunnen zijn. De reden daarvoor is dat koffie een enorme hoeveelheid antioxidanten bevat. Onderzoek toont zelfs aan dat de meeste mensen meer antioxidanten uit koffie halen dan uit fruit en groenten…..samen (59, 60, 61).
Koffie is één van de gezondste dranken op aarde. Punt uit. (Met toestemming vertaald)