Voedingswaardetabel van azijn per 100 ml:
| Per 100 ml | Azijn | ADH* |
| kcal | 22 | 1,10% |
| Kj | 95 | 1,13% |
| Water (g) | 93 | 4,65% |
| Eiwit (g) | 0,4 | 0,71% |
| Koolhydraten (g) | 0,6 | 0,23% |
| Suiker (g) | ||
| Vet (g) | 0 | 0,00% |
| Verzadigd (g) | ||
| E.O.V. (g) | ||
| M.O.V. (g) | ||
| Omega 6 (g) | ||
| Omega 3 (g) | ||
| Cholesterol (mg) | ||
| Organische zuren totaal (g) | 6 | |
| Vezels (g) | 0 | 0,00% |
| A (mg) | 0 | 0,00% |
| B1 (mg) | 0 | 0,00% |
| B2 (mg) | 0 | 0,00% |
| B3 (mg) | 0 | 0,00% |
| B5 (mg) | 0 | 0,00% |
| B6 (mg) | 0 | 0,00% |
| B11 / Foliumzuur (ug) | 0 | 0,00% |
| B12 (ug) | 0 | 0,00% |
| C (mg) | 0 | 0,00% |
| D (ug) | 0 | 0,00% |
| E (mg) | 0 | 0,00% |
| Vitamine K (ug) | 0 | 0,00% |
| Natrium (mg) | 5 | 0,50% |
| Kalium (mg) | 34 | 0,97% |
| Calcium (mg) | 3 | 0,30% |
| Fosfor (mg) | 10 | 1,25% |
| IJzer (mg) | 0,1 | 1,25% |
| Jodium (ug) | 0,4 | 0,27% |
| Magnesium (mg) | 4 | 1,33% |
| Koper (mg) | 0,01 | 1,11% |
| Selenium (ug) | 1 | 1,82% |
| Zink (mg) | 0,1 | 0,67% |
Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Over azijn
Azijn wordt gebruikt als voedings-, conserveermiddel en als schoonmaakproduct. Hier hebben we het over azijn als voedingsmiddel. Azijn is een zure vloeistof en kent verschillende smaken. In de keuken wordt het gebruikt als zuur accent bij verschillende gerechten. Het woord is afkomstig van het Latijnse woord ‘acetum’. In Frankrijk noemen ze het ‘vinaigre’. Vin (wijn) en aigre (zuur): zure wijn dus.
Soorten
Er bestaan verschillende soorten azijn. De bekendste zijn witte wijn-, rode wijn-, balsamico- en appelazijn. Vooral aan appelazijn worden verschillende gezondheidsvoordelen toegeschreven. Het wordt gebruikt om het lichaam te ontgiften, de huid gezonder te maken en de darmflora te versterken. Ook zou dagelijkse inname het hongergevoel verminderen, wat afvallen wat gemakkelijker maakt.
Ontstaan
Azijn wordt gemaakt door de azijnzuurbacterie ‘acetobacter’, die alcohol omzet in azijnzuur. De alcohol zelf wordt in een stap daarvoor weer geproduceerd door gisten die suiker omzetten in alcohol. Het maken van azijn omvat daardoor twee stappen. De azijn die hieruit ontstaat wordt ook wel ‘natuurazijn’ genoemd. Wijnazijn is hier een voorbeeld van. Dit is het basisprincipe. Omdat deze omzetting behoorlijk wat tijd kost, wordt er in de industrie gebruik gemaakt van ‘azijnmoeders’: een groep bacteriën die het proces versnellen. De azijn die zo ontstaat is zeer sterk en te zuur om zo te gebruiken. Daarom wordt het gemengd met water of sap en soms suiker. Wanneer de hoeveelheid azijnzuur onder de 4% komt, mag het product geen ‘azijn’ meer heten, maar wordt het aangeduid als ‘edik’. Meestal komt de zuurgraad niet boven de 15% uit.
Verkrijgbaar
Azijn is in elke supermarkt en veel andere winkels verkrijgbaar. De prijs en kwaliteit loopt nogal uiteen.
Houdbaarheid
Azijn is vanwege de zure consistentie lang houdbaar maar dient wel koel bewaard te worden, niet per se in de koelkast. Na verloop van tijd ontstaat er bezinksel in de fles, maar dit heeft geen invloed op de smaak of kwaliteit.
Toepassing
Azijn wordt in de keuken vooral gebruikt als onderdeel van een saladedressing in combinatie met olijfolie. Daarnaast is het een belangrijk ingrediënt in geconserveerde voedingsmiddelen. Azijn kan ook lekker zijn als zuur accent in een soep of stoofpot, of een scheutje over geroosterde groenten. Rode wijnazijn wordt ook wel gebruikt in (vlees)marinades.
Wist je dat?
- Er ook azijn bestaat op basis van mierikswortel, truffel, selderij of Oost-Indische kers?
- Azijn één van de goedkoopste smaakmakers is? Ook voor het huishouden is (schoonmaak)azijn voordelig in prijs.
- Je gemakkelijk zelf azijn kan maken van restjes wijn of (gistend) vruchtensap?
- Het beter is te kiezen voor een appelazijn waarin de ‘azijnmoeder’ nog aanwezig is? Hierin zitten de eiwitten, enzymen en goede bacteriën die appelazijn het troebele uiterlijk geven.
- Azijn in het verleden als remedie werd ingezet bij voetschimmel en insectenbeten?
Wetenschappelijke informatie over azijn
Azijn kan de insulinegevoeligheid sterk verbeteren (1). Ook gaat het pieken tegen in de bloedsuikerspiegel (2). Azijn kan een langer gevoel van verzadiging geven, waardoor afvallen gemakkelijker wordt (3). Hiervoor zijn één of twee theelepels al voldoende. Het chlorogeenzuur in azijn kan het oxideren van LDL-cholesterol tegengaan (4, 5). Er zijn ook wat kleinschalige studies die azijn in verband brengen met een verminderde tumorgroei (6). In verdunde vorm kan azijn ook acne tegengaan (7).
Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek:
(1) Johnston CS, Kim CM, Buller AJ. Vinegar improves insulin sensitivity to a high-carbohydrate meal in subjects with insulin resistance or type 2 diabetes. Diabetes care. 2004; 27(1):281-2.
(2) Johnston CS, Steplewska I, Long CA, Harris LN, Ryals RH. Examination of the antiglycemic properties of vinegar in healthy adults. Annals of nutrition & metabolism. 2010; 56(1):74-9.
(3) Kondo T, Kishi M, Fushimi T, Ugajin S, Kaga T. Vinegar intake reduces body weight, body fat mass, and serum triglyceride levels in obese Japanese subjects. Bioscience, biotechnology, and biochemistry. 2009; 73(8):1837-43.
(4) Gordon MH, Wishart K. Effects of chlorogenic acid and bovine serum albumin on the oxidative stability of low density lipoproteins in vitro. Journal of agricultural and food chemistry. 2010; 58(9):5828-33.
(5) Laranjinha JA, Almeida LM, Madeira VM. Reactivity of dietary phenolic acids with peroxyl radicals: antioxidant activity upon low density lipoprotein peroxidation. Biochemical pharmacology. 1994; 48(3):487-94.
(6) Seki T, Morimura S, Shigematsu T, Maeda H, Kida K. Antitumor activity of rice-shochu post-distillation slurry and vinegar produced from the post-distillation slurry via oral administration in a mouse model. BioFactors (Oxford, England). 2004; 22(1-4):103-5.
(7) Garg T, Ramam M, Pasricha JS, Verma KK. Long term topical application of lactic acid/lactate lotion as a preventive treatment for acne vulgaris. Indian journal of dermatology, venereology and leprology. 2007; 68(3):137-9.
