Hoofdpagina » Voedingswaarde » De voedingswaarde van cranberry’s

De voedingswaarde van cranberry’s

Voedingswaardetabel van cranberry’s per 100 gram:

Per 100 g / ml Cranberry’s (vers) ADH*
kcal 24 1,20%
Kj 104 1,24%
Water (g) 91 4,55%
Eiwit (g) 0,5 0,89%
Koolhydraten (g) 4 1,54%
Suiker (g) 3,5
Vet (g)
Verzadigd (g)
E.O.V. (g)
M.O.V. (g)
Omega 6 (g)
Omega 3 (g)
Cholesterol (mg)
Vezels (g) 3,5 10,00%
A (mg) 0,014 1,56%
B1 (mg) 0,03 2,73%
B2 (mg) 0,02 1,33%
B3 (mg) 0,1 0,63%
B5 (mg) 0,3 6,00%
B6 (mg) 0,06 4,00%
B11 / Foliumzuur  (ug) 2 0,67%
B12 (ug)
C (mg) 17 22,67%
D (ug)
E (mg) 1 10,00%
Vitamine K (ug) 5,1 4,25%
Natrium (mg) 1 0,10%
Kalium (mg) 80 2,29%
Calcium (mg) 10 1,00%
Fosfor (mg) 10 1,25%
IJzer (mg) 0,5 6,25%
Jodium (ug)
Magnesium (mg) 5 1,67%
Koper (mg) 0,01 1,11%
Selenium (ug) 0,1 0,18%
Zink (mg) 0,3 2,00%

Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid

Over cranberry’s
De cranberry is in Nederland voornamelijk bekend als onderdeel het kerstdiner en om blaasontstekingen te verlichten en te voorkomen. De Nederlandse naam voor de cranberry is ‘veenbes’ of ‘lepeltjesheide’.

Herkomst en groeiwijze
Cranberry’s zijn ronde vruchtjes uit de heidefamilie, die het goed doen in een gematigd klimaat. De cranberry heeft een voorkeur voor zure grond, zoals heide-, veen- en bosgrond. Alleen in de tropen komen de planten van de heidefamilie niet voor. Cranberry’s groeien voornamelijk op Terschelling en Vlieland als exoot. Oorspronkelijk komen ze uit Amerika.

Het verhaal doet de ronde dat een ton met cranberry’s op Terschelling aanspoelde, waarna een jutter de ton de duinen in sleepte in de veronderstelling dat het om een waardevolle schat ging. Toen de inhoud uit bessen bleek te bestaan, liet hij die teleurgesteld achter. Van hieruit kon de soort zich op Terschelling uitbreiden.

Cranberry’s zijn lichtroze tot donkerrood van kleur. Ze worden vrijwel alleen gekookt en gedroogd gegeten, omdat ze rauw nogal bitter en wrang smaken. Cranberry’s groeien aan dichtbegroeide stuiken met klein blad.

Verkrijgbaar
Cranberry’s zijn over het algemeen vers te koop van september tot april. Ze worden geïmporteerd uit Amerika. In het najaar zijn er sporadisch cranberry’s van de Waddeneilanden te koop. Bij aankoop horen cranberry’s egaal van kleur, glanzend en vooral stevig te zijn.

Niet iedereen houdt van de friszure smaak van cranberry’s. Vandaar dat er veel producten in de winkel liggen waarin cranberry’s zijn verwerkt tot sap of zijn gedroogd en gezoet. Er zijn ook cranberry’s in diepvriesvorm te koop, die uitstekend te bewaren zijn en hun vorm behouden. Deze kunnen op dezelfde manier worden gebruikt als de verse variant.

Bewaren
Verse cranberry’s kun je 1 à 2 dagen bewaren in de koelkast, maar ze zijn ook prima in te vriezen. Gedroogde vruchtjes blijven goed afgesloten maanden goed. Hetzelfde geldt voor het diepvriesproduct.

Toepassing
Verse cranberry’s zijn lekker om te verwerken als fris accent in taart en gebak of in jam of compote. Ze smaken ook lekker in combinatie met (stoof)vlees. Gedroogde cranberry’s zijn lekker als tussendoortje of kunnen verwerkt worden in salades of een notenmix.

Wist je dat:

  • De cranberry op de Waddeneilanden ‘Pieter-Sipkesheide’ wordt genoemd? Dit is de naam van de jutter die ooit de vaten op het strand vond.
  • Indianen de cranberry medicinaal gebruiken?
  • De naam cranberry komt van ‘craneberry’? Dit is een kraanvogel. De bes is hiernaar vernoemd omdat het gebogen steeltje van de bloem op de nek van een kraanvogel lijkt.

Wetenschappelijke weetjes over de voedingswaarde van cranberry’s
Cranberry’s kunnen volgens wetenschappelijke studies werken tegen blaasontsteking en urineweginfecties (1, 2, 3, 4, 5), hoewel niet alle studies deze werking bevestigen. De proanthocyanidinen in cranberry’s zorgen ervoor dat de hechting van de E-coli bacterie aan de blaaswand vermindert (6). Ook de suiker D-mannose is aanwezig in cranberry’s en daarvan hebben wetenschappers inmiddels ook vastgesteld dat het urineweginfecties kan tegengaan (7).

Volgens onderzoekers blijken cranberry’s het risico op cardiovasculaire ziekten te verminderen (8). Op dit moment staan cranberry’s bij wetenschappers in de belangstelling vanwege de anti-kanker eigenschappen (9). Het sap van de cranberry kan beschermen tegen de maagzweer veroorzakende bacterie helicobacter pylori (10).

Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek:

(1) Jepson RG, Craig JC. Cranberries for preventing urinary tract infections. The Cochrane database of systematic reviews. 2008;

(2) Wang CH, Fang CC, Chen NC. Cranberry-containing products for prevention of urinary tract infections in susceptible populations: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Archives of internal medicine. 2012; 172(13):988-96.

(3) Salo J, Uhari M, Helminen M. Cranberry juice for the prevention of recurrences of urinary tract infections in children: a randomized placebo-controlled trial. Clinical infectious diseases : an official publication of the Infectious Diseases Society of America. 2012; 54(3):340-6.

(4) Ferrara P, Romaniello L, Vitelli O, Gatto A, Serva M, Cataldi L. Cranberry juice for the prevention of recurrent urinary tract infections: a randomized controlled trial in children. Scandinavian journal of urology and nephrology. 2009; 43(5):369-72.

(5) Beerepoot MA, Geerlings SE, van Haarst EP, van Charante NM, ter Riet G. Nonantibiotic prophylaxis for recurrent urinary tract infections: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. The Journal of urology. 2013; 190(6):1981-9.

(6) Howell AB. Cranberry proanthocyanidins and the maintenance of urinary tract health. Critical reviews in food science and nutrition. 2002; 42(3 Suppl):273-8.

(7) Kranjčec B, Papeš D, Altarac S. D-mannose powder for prophylaxis of recurrent urinary tract infections in women: a randomized clinical trial. World journal of urology. 2014; 32(1):79-84.

(8) Novotny JA, Baer DJ, Khoo C, Gebauer SK, Charron CS. Cranberry juice consumption lowers markers of cardiometabolic risk, including blood pressure and circulating C-reactive protein, triglyceride, and glucose concentrations in adults. The Journal of nutrition. 2015; 145(6):1185-93.

(9) Neto CC, Amoroso JW, Liberty AM. Anticancer activities of cranberry phytochemicals: An update. Mol. Nutr. Food Res. 2008;

(10) Zhang L, Ma J, Pan K, Go VL, Chen J, You WC. Efficacy of cranberry juice on Helicobacter pylori infection: a double-blind, randomized placebo-controlled trial. Helicobacter. 2005; 10(2):139-45.

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Word lid van onze nieuwsbrief en ontvang gratis meer dan 100 wetenschappelijke tips om af te vallen!

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.