Voedingswaardetabel van paranoten per 100 gram:

Per 100 g / ml	Paranoot	ADH*
kcal	601	30,05%
Kj	2515	29,94%
Water (g)	84	4,20%
Eiwit (g)	19,5	34,82%
Koolhydraten (g)	10,2	3,92%
Suiker (g)	6,4
Vet (g)	51,5	73,57%
Verzadigd (g)	5,5
E.O.V. (g)	27,4
M.O.V. (g)	15,8
Omega 6 (g)	20,6
Omega 3 (g)	0,98
Cholesterol (mg)	–
Vezels (g)	9,4	26,86%
A (mg)	–
B1 (mg)	0,7	63,64%
B2 (mg)	0,2	13,33%
B3 (mg)	0,3	1,88%
B5 (mg)	0,2	4,00%
B6 (mg)	0,2	13,33%
B11 / Foliumzuur  (ug)	60	20,00%
B12 (ug)	–
C (mg)	7	9,33%
D (ug)	–
E (mg)	7,2	72,00%
Vitamine K (ug)	–
Natrium (mg)	5	0,50%
Kalium (mg)	600	17,14%
Calcium (mg)	136	13,60%
Fosfor (mg)	500	62,50%
IJzer (mg)	4	50,00%
Jodium (ug)	20	13,33%
Magnesium (mg)	410	136,67%
Koper (mg)	1,78	197,78%
Selenium (ug)	1917	3485,45%
Zink (mg)	1	6,67%

Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid

Over de paranoot
Paranoten vinden we vooral terug in notenmixen. Veel mensen zijn niet zo dol op deze noot vanwege de aardse smaak en de vaste structuur. Een andere benaming voor paranoot is ‘Braziliaanse noot’ (Brazil nut) of ‘Amazonianoot’. Deze namen zeggen alles over de oorsprong van de paranoot.

Herkomst en groeiwijze
Paranoten zijn eigenlijk de zaden van de paranotenboom. Deze boom groeit met name  langs de oevers van de Amazone. Botanisch gezien zijn paranoten dus geen noten maar zaden. Een paranotenboom kan erg hoog worden, tot wel 50 meter! Pas na zo’n 15 tot 25 jaar begint de boom vrucht te dragen. Binnen één vrucht groeien gemiddeld zo’n 15 afzonderlijke paranoten. De noten bevinden zich in een keiharde bolster, die zeer moeilijk te kraken is. In de bolster ligt de zaaddop, die ook keihard en hoekig van vorm is. Om paranoten te kunnen kraken worden de vruchten eerst in warm water geweekt.

Voor de voortplanting is de paranoot afhankelijk van de symbiose met een orchidee. Die trekt speciale bijen aan die voor de bestuiving zorgen. Omdat deze orchideeën en bijen alleen in het oerwoud voorkomen, heeft het geen zin paranootplantages aan te leggen. Dit zorgt ervoor dat de paranoot een redelijk duurzame noot is.

Verkrijgbaar
Paranoten vind je in elke supermarkt, vaak als onderdeel van een notenmix. Wanneer je kiest voor de ongezouten en ongebrande versie maak je de gezondste keuze. Paranoten komen voornamelijk uit Brazilië, Bolivia, Ivoorkust en Peru.

Bewaren
Paranoten zijn minder lang houdbaar dan andere nootsoorten. Bewaar ze droog en goed afgesloten. Het liefst op een koele plek, zodat de olie in de noot minder snel ranzig wordt. Paranoten kunnen ook ingevroren worden. Geroosterde paranoten blijven ongeveer een maand lekker, daarna verliest de noot wat smaak.

Toepassing
Paranoten hebben een typische en vrij zachte smaak die wat aards aandoet. De textuur is vergelijkbaar met een stukje kokosnoot. Omdat paranoten vrij groot zijn, is het vaak passend de noot vooraf in stukjes te hakken of fijn te malen. Strooi zo eens wat fijngehakte paranoten over een salade, geroosterde groenten of een wokschotel. Ook over ijs of door muesli en granola smaakt de paranoot lekker. Of verwerk eens een handje paranoten in een zelfgemaakte pesto. Door haar unieke, maar ook vrij neurtrale, smaak zijn paranoten ook goed te combineren met andere noten.

Wist je dat:

• Paranoten een hoog gehalte aan selenium bevatten? Zelfs zo hoog dat je er beter niet meer dan 6 per dag moet eten.
• De paranootboom, in alle gebieden waar deze groeit, een beschermde soort is?
• Een paranootboom wel 1000 jaar oud kan worden?
• Er slechts één soort paranoot bestaat?

Wetenschappelijke weetjes over de voedingswaarde van paranoten
Paranoten bevatten per 100 gram 1917 microgram selenium, wat neerkomt op ruim 3000% van de ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid). Selenium is een bijzonder krachtige antioxidant die lichaamscellen beschermt (1). Selenium vermindert daarnaast de schadelijkheid van zware metalen, onder andere door de opname te belemmeren.

Vooral de schildklier is afhankelijk van voldoende selenium. Selenium kan tegen verschillende vormen van kanker werken (2). Het selenium in paranoten is zeer goed opneembaar, twee paranoten laten de antioxidantenzymen in het bloed al meetbaar stijgen (3).

Onderzoekers ontdekten dat een handje paranoten je cholesterolspiegel enorm kan verbeteren (4). Het eten van twee paranoten geeft ongeveer 100 microgram aan selenium.

Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek:

1. Tinggi U. Selenium: its role as antioxidant in human health. Environ Health Prev Med. 2008; 13(2):102-108.

2. Rayman MP. Selenium in cancer prevention: a review of the evidence and mechanism of action. The Proceedings of the Nutrition Society. 2005; 64(4):527-42.

3. Thomson CD, Chisholm A, McLachlan SK, Campbell JM. Brazil nuts: an effective way to improve selenium status. The American journal of clinical nutrition. 2008; 87(2):379-84.

4. Colpo E, Vilanova CDdA, Brenner Reetz LG et al. A Single Consumption of High Amounts of the Brazil Nuts Improves Lipid Profile of Healthy Volunteers. Journal of Nutrition and Metabolism. 2013; 2013:1-7.