Voedingswaardetabel van witte en volkoren macaroni per 100 gram:
Per 100 g | Volkoren gekookt | ADH* | Wit gekookt |
kcal | 134 | 6,70% | 146 |
Kj | 564 | 6,71% | 617 |
Water (g) | 65,6 | 3,28% | 63,7 |
Eiwit (g) | 5,6 | 10,00% | 5,2 |
Koolhydraten (g) | 23,7 | 9,12% | 28,7 |
Suiker (g) | 0,4 | 0,8 | |
Vet (g) | 0,9 | 1,29% | 0,8 |
Verzadigd (g) | 0,1 | 0,1 | |
E.O.V. (g) | 0,1 | 0,1 | |
M.O.V. (g) | 0,3 | 0,3 | |
Omega 6 (g) | 0,3 | 0,3 | |
Omega 3 (g) | 0 | 0 | |
Cholesterol (mg) | 0 | 0 | |
Transvet (g) | 0 | 0 | |
Vezels (g) | 4,2 | 12,00% | 1,4 |
A (mg) | 0 | 0,00% | 0 |
B1 (mg) | 0,1 | 9,09% | 0,03 |
B2 (mg) | 0,02 | 1,33% | 0,03 |
B3 (mg) | 2,5 | 15,63% | 1 |
B5 (mg) | 0,00% | ||
B6 (mg) | 0,003 | 0,20% | 0,016 |
B11 / Foliumzuur (ug) | 10,7 | 3,57% | 4,5 |
B12 (ug) | 0 | 0,00% | 0 |
C (mg) | 0 | 0,00% | 0 |
D (ug) | 0 | 0,00% | 0 |
E (mg) | 0,2 | 2,00% | 0,1 |
Vitamine K (ug) | 0,7 | 0,58% | 0,1 |
Natrium (mg) | 5 | 0,50% | 3 |
Kalium (mg) | 70 | 2,00% | 50 |
Calcium (mg) | 25 | 2,50% | 15 |
Fosfor (mg) | 129 | 16,13% | 73 |
IJzer (mg) | 1,7 | 21,25% | 0,6 |
Jodium (ug) | 1 | 0,67% | 1 |
Magnesium (mg) | 47 | 15,67% | 18 |
Koper (mg) | 0,22 | 24,44% | 0,12 |
Selenium (ug) | 11 | 20,00% | 1 |
Zink (mg) | 1,3 | 8,67% | 1 |
Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Over macaroni
Macaroni is hol van vorm en kan tientallen vormen hebben. Gebogen halvemaantjes zijn het bekendst en worden ‘elleboogjes’ genoemd. Macaroni wordt zowel gedroogd (pasta secca) als vers (pasta fresca) aangeboden.
Geschiedenis
Over de geschiedenis van pasta doen bijzonder veel verhalen de ronde. Sommigen claimen dat we de herkomst bij de Chinezen moeten zoeken, terwijl anderen de Romeinen of de Arabieren aanwijzen als ‘de bedenkers’. Zelfs wijzen enkelingen naar de Engelsen als de brengers van pasta naar Italië. Hoe dan ook: dat Italië al eeuwenlang geniet van de pasta is wel duidelijk.
Het woord pasta, dat in 1874 voor het eerst in het Engels werd vermeld, komt uit het Italiaans, dat het weer heeft overgenomen uit het Latijn. Het is een latinisering van het Griekse παστά (=pasta), dat staat voor ‘gerstepap’.
Wit en volkoren pasta: welke is gezonder?
Zoals je in de bovenstaande tabel kunt zien bevat volkoren pasta meer nutriënten zoals selenium, ijzer, fosfor en foliumzuur. Volkoren pasta bevat ook veel meer vezels en minder calorieën dan geraffineerde pasta. Vezels gaan onverteerd door het maagdarmkanaal en helpen een vol gevoel te geven. Daarom is volkoren pasta effectiever dan geraffineerde pasta om niet meer eten dan je nodig hebt.
Een dieet met veel koolhydraten laat bovendien de bloedsuikerspiegel stijgen en wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op diabetes, het metaboolsyndroom en obesitas. Koolhydraten worden in het bloed snel afgebroken tot glucose, wat resulteert in een sterke stijging van de bloedsuikerspiegel. Pasta van witmeel bevat meer koolhydraten en minder vezels dan volkoren pasta.
Bovendien worden eenvoudige koolhydraten, zoals van geraffineerde pasta, zeer snel verteerd. Dit vergroot het risico op overeten. Daarom wordt mensen met diabetes aangeraden de inname van koolhydraten te beperken en voldoende vezels te eten. Dit vertraagt de suikeropname in het bloed en helpt zo de bloedsuikerspiegel stabiel te houden.
Gluten
Veel soorten pasta bevatten gluten, een soort eiwit dat mensen met coeliakie of glutengevoeligheid niet of slecht verdragen. Er zijn echter steeds meer glutenvrije pastasoorten te koop bijvoorbeeld op basis van: linzen, rijst, maïs, rogge, quinoa, amarant of boekweit.
Bewaren
Gedroogde pasta is ongeveer 1 jaar houdbaar, wanneer je die luchtdicht op een koele en droge plaats bewaart. Goed verpakt is verse pasta is in de koelkast maximaal 5 dagen houdbaar. Ingevroren kan verse pasta 2 à 3 maanden goed blijven.
Gebruik
Pasta kan zowel warm als koud worden gegeten. Bekende gerechten zijn pasta bolognese (een tomatensaus met gehakt), pasta pesto (Parmezaanse kaas, pijnboompitten en basilicum) en pasta carbonara (spek, knoflook, kaas, room en ei).
Een pastamaaltijd is relatief goedkoop, waardoor mensen met een beperkt budget vaak kiezen voor pasta met ham en kaas in combinatie met tomatensaus. Een pastamaaltijd is gemakkelijk te maken, waardoor het een populair gerecht is voor grote groepen. Omdat er eindeloos valt te variëren, kunnen ook fijnproevers genieten van exclusieve combinaties.
Bereiden
De meeste pasta heeft een kooktijd van 8 à 12 minuten. De pasta is dan zacht. Als je liever beetgare pasta eet, kook pasta dan een minuut korter dan de verpakking aangeeft. Reken per persoon ongeveer 100 gram pasta op basis van witmeel en 80 gram op basis van volkorenmeel.
Bij het bereiden breng je per 100 gram pasta 1 liter water aan de kook. Voor de smaak is het aan te raden om voor het toevoegen van de pasta wat zout in het water te strooien. Verse pasta heeft overigens een veel kortere kooktijd, doorgaans maar een paar minuten.
Gezondheidswaarde van pasta
Pasta blinkt niet uit in voedzaamheid. Sommige soorten pasta worden daarom verrijkt met micronutriënten die de voedzaamheid verhogen, zoals B-vitamines en ijzer. Verder wordt de gezondheidswaarde van pasta vooral bepaald door hoe veel je ervan eet en waarmee je het combineert. Vaak wordt pasta gegeten met tomaten(saus), groente en kruiden, die allen zeer gezond zijn. Leg bij het opscheppen vooral de nadruk op meer groente en minder pasta. Op deze manier word je pastagerecht gezonder. De hoeveelheid koolhydraten die je dagelijks nodig hebt, hangt af van diverse factoren zoals leefstijl, leeftijd en geslacht.
wist je dat?
- Dat pasta een lagere glycemische index heeft dan brood, aardappelen en rijst? Dat houdt in dat pasta je bloedsuikerspiegel iets minder snel laat stijgen dan brood, aardappelen en rijst.
- Er in Italië meer dan 300 verschillende vormen en variëteiten van gedroogde pasta bestaan? En als je de regionale verschillen meetelt, zijn dat er nog meer? Wereldwijd zijn er meer dan 600 soorten pasta bekend!
- Dat pasta een noedelsoort is? Noedels worden net als pasta gemaakt van ongerezen deeg en vervolgens gekookt in water.
- Het gat in een spaghettilepel dient om de hoeveelheid spaghetti voor 1 persoon af te meten?
- Een Italiaan gemiddeld 2 keer zo veel pasta eet als een Hollander? Wij eten slechts 13 kg per persoon per jaar, dan weet je nu dus hoeveel een Italiaan per jaar eet.
- Pasta buitenshuis voor Italianen vaak een voorgerecht is?
Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek: