Het Voedingscentrum: De leugen op tafel

de-leugen-op-tafelOnze ‘vrienden’ van het voedingscentrum waarschuwden onlangs voor het gebruik van superfoods. Nee, deze zijn volgens de instantie niet zo gezond als we denken. Superfoods zouden vooral in het leven zijn geroepen om extra geld te genereren. Het voedingscentrum ziet het liefst dat we veel brood eten met een dikke laag margarine. Het wordt nu echt tijd voor wat tegengas…

Volgens het voedingscentrum is de werking van superfoods onvoldoende aangetoond. Zo moesten ze zoals gebruikelijk toch weer even kokosvet aanhalen. Kokosvet zou een soort stille moordenaar zijn. Sommige studies suggereren het tegendeel. Kokosvet bevat korteketen vetzuren die kunnen bijdragen aan gewichtsverlies (1, 2, 3). Mocht je nog niet overtuigd zijn dat korte keten vetzuren kunnen bijdragen aan gewichtsvermindering dan raad ik je aan dit, dit, dit of dit onderzoek uit te pluizen, en deze site te besnuffelen. Ook heeft de laurinezuur in kokosvet antimicrobiële eigenschappen (4). Als klap op de vuurpijl kan kokosvet ook tot verbetering van het cholesterol en de triglycerides leiden, waardoor hart- en bloedvaten er qua gezondheid mogelijk op vooruit gaan (5, 6). Volgens de Universiteit van Maastricht schijnt dat kokosvet het ‘goede’ HDL cholesterol kan verhogen.

Toen noemde het voedingscentrum nog even gojiberries. De beschermende werking van deze bes tegen kanker zou ongegrond zijn. In Nederland heet deze bes de Boksdoorn, maar de Latijnse naam is Lycium Barbarum. Kijken we in de wetenschappelijke database Pubmed, dan is één van de eerste resultaten een onderzoek getiteld: “Lycium barbarum polysaccharides induce apoptosis in human prostate cancer cells and inhibits prostate cancer growth in a xenograft mouse model of human prostate cancer.” De conclusie is net als bij dit onderzoek in het voordeel van de goji berries (7). Hoewel de studie is gedaan met muizen, is dit onderzoek wel positief over deze superfood. Dan zijn er nog studies waaruit blijkt dat gojiberries wellicht preventief werken tegen Alzheimer. Veelbelovend is ook de dubbelblinde en placebo gecontroleerde studie naar een dankje op basis van gojiberries (8). Meer onderzoek is nodig, kleine onderzoeken zeggen namelijk niet alles. Omdat de natuur niet te patenteren valt, zullen er niet snel grote betrouwbare onderzoeken verschijnen. Dit maakt oordelen over superfoods lastig.

Wat doet het voedingscentrum nu moeilijk? Superfoods zijn pure en onbewerkte voedingsmiddelen. Normaal klaagt het voedingscentrum steen en been dat we de norm van 2 stuks fruit en 200 gram groenten niet halen. Omdat superfoods lekker zijn, is de kans veel groter dat mensen nu meer puur natuur eten. Moeten we weer terug naar de Marsen en Snickers?

Nu we toch bezig zijn, zal ik meteen enkele andere stellingen van het voedingscentrum weerleggen. Ik neem ze al jaren niet serieus meer en raad je aan dit ook te doen.

Op de site van het voedingscentrum is te lezen:

Voedingscentrum appel

Volgens mij leeft het voedingscentrum nog in de vorige eeuw, toen alles nog standaard biologisch was. Op de gifwijzer van weet wat je eet staat de appel in de top 10 fruit waar het meeste gif op zit:

weetwatjeeet

Daarnaast staat de appel verdorie op nummer 1 in de Amerikaanse gifmeter: the dirty dozen (9). Ik ben eens bij een Nederlandse appelboer op bezoek geweest en deze vertelde mij dat appels elke week worden bespoten.

Voedingscentrum roomboter

Goed, dan beweert het voedingscentrum ook weer dat we vooral geen roomboter moeten nemen. Wel margarine dan? Ook deze stelling is gebaseerd op oude onjuiste onderzoeken. Laten we de recente onderzoeken eens bekijken, en je zult koeien meer vertrouwen dan de industrie. Op deze pagina  noemt het voedingscentrum verzadigd vet het verkeerde vet. Dat klopt niet met deze studie (10) uit 2012 waarin ze 21 onderzoeken hebben bekeken, en waaraan in totaal 347.747 mensen aan hebben deelgenomen. Verzadigd vet verbetert je lipiden status in je bloed (11, 12, 13, 14, 15). Het voedingscentrum raadt in de schijf van 5 margarine aan. Dit is echt killing. Margarine is rijk aan het ontstekingsbevorderende omega 6 en daar krijgen we al teveel van binnen (16, 17). Daarnaast zijn deze gehydrogeneerde vetten zwaar toxisch (18, 19). En dan brengen wetenschappers nog tal van studies de meervoudig onverzadigde vetten uit planten in verband met kanker, geweld en hart- en vaatziektes (20, 21, 22, 23). Roomboter bevat juist K2, dat kanker, osteoporose en hart- en vaatziekte kan voorkomen (24, 25, 26, 27).

Zoals je ziet zouden ze hun campagne de waarheid op tafel eigenlijk moeten veranderen naar de leugen op tafel. De CLA in roomboter heeft ook een anti-kanker effect (28, 29, 30). Dan hebben we nog het vetzuur butyraat die ontstekingen tegengaat, gewicht vermindert en de spijsvertering verbetert (31, 32, 33). Wist je trouwens dat roomboter van grasgevoerde dieren van nature omega 3 bevat en de balans met omega 6 kan herstellen (34)?

Voedingscentrum biologisch

Dan zou ook biologisch vlees niet beter zijn dan de reguliere. Industrievlees komt van beesten die voornamelijk granen zoals mais en soja hebben gegeten (totaal onnatuurlijk). Studies tonen juist aan dat grasgevoerd vlees gezonder is en rijker aan o.a. omega 3 (35, 36). Grasgevoerd vlees blijkt daarnaast nog eens veel meer nutriënten te bevatten (37).

Voedingscentrum brood

Ook moeten we van het voedingscentrum massaal aan het brood. Over gevarieerd eten gesproken. Bijna al ons voedsel is op graan gebaseerd. Brood bevat fytinezuur en daarom zijn de mineralen voor de mens slecht opneembaar (38). Gluten kunnen de darmwand beschadigen (39). Granen bevatten ook niet alle aminozuren en dat maakt het geen compleet voedingsmiddel (40). Daarnaast zijn de vezels in dit brood ook niet optimaal (41). Ook blijkt glutensensitiviteit volgens onderzoek wel degelijk te bestaan (42, 43, 44, 45, 46).  Dan lijkt ook de biobeschikbaarheid van vitamines in granen een stuk lager te liggen dan bij simpelweg vlees (47). Ook de glycemische index van bruin brood is net zo hoog als die van witbrood: een recept voor diabetes (48).

Naar mijn mening maken ze hun slogan eerlijk over eten niet waar. Niemand heeft de wijsheid in pacht, ik ook niet. Ik raad je aan om de tips van het voedingscentrum, maar ook mijn adviezen, grondig tegen het licht te houden.

Ik ben het wel met het voedingscentrum eens dat we moeten variëren en niet teveel moeten leunen op dezelfde superfoods. Teveel dezelfde superfoods eten kan ervoor zorgen dat je overmatige hoeveelheden van bepaalde vitamines en mineralen binnenkrijgt, maar ook slechte stoffen zoals antinutriënten. Daarnaast is het gebruik van planten een risico omdat het interacties kan aangaan met medicijnen.

Het voedingscentrum leunt erg op oude achterhaalde onderzoeken. Deze onderzoeken worden door bedrijven maar herhaald omdat ze de verkoop van hun producten met goedkope grondstoffen niet verhinderen. Als je een beeld wilt krijgen van de banden tussen het bedrijfsleven en de overheid, dan raad ik je aan de uitzending “Suiker, de zoete verleiders” van Zembla te kijken.

de-leugen-op-tafel

Met campagnes als “De waarheid op tafel” probeert het voedingscentrum mensen weg te houden bij wat echt gezond is. Vreemd is dat het voedingscentrum weinig aandacht schenkt aan puur natuur en daarmee indirect bewerkte producten promoot. Zou het kunnen zijn dat het bedrijfsleven invloed heeft op het advies van het Voedingscentrum?

UPDATE 13/3
Naar aanleiding van veel feedback (dank hiervoor) hebben we het artikel aangepast:
– enkele bronnen nagelopen / toegevoegd / aangepast;
– enkele nuanceringen aangebracht.

Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:
Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Word lid van onze nieuwsbrief en ontvang gratis meer dan 100 wetenschappelijke tips om af te vallen!

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.