Restjes na de maaltijd op de juiste manier bewaren is essentieel om te voorkomen dat je ziek wordt, aangezien overmatige bacteriegroei tot voedselvergiftiging kan leiden. Je kunt je echter afvragen of je warme kliekjes het best onmiddellijk in de koelkast kan zetten of niet. In dit artikel wordt uitgelegd of het veilig is om restjes die nog warm zijn in de koelkast te zetten.
Is het veilig om warme restjes onmiddellijk in de koelkast te zetten?
Bacteriën kunnen op restjes groeien als je ze te lang laat staan. Je kan dit risico inderdaad verminderen door je warme restjes onmiddellijk in de koelkast te zetten (1). Volgens het Amerikaanse Ministerie van Landbouw (USDA) kun je kleine hoeveelheden warm voedsel onmiddellijk en veilig in de koelkast plaatsen (2). Een kleien hoeveelheid kan bestaan uit enkele porties voedsel, of genoeg om een klein plastic of glazen bakje te vullen. Het is echter onduidelijk of het veilig is grotere hoeveelheden warm voedsel in de koelkast te zetten. Grote schalen met hete kliekjes kunnen de omringende voedingsmiddelen verhitten, waardoor die in de gevarenzone komen en het risico op door voedsel overgedragen ziekten toeneemt. Voor de zekerheid raadt het USDA aan om grote gerechten, zoals soep of stoofpot, in kleinere, ondiepe bakjes te verdelen alvorens ze in de koelkast te zetten (2). Er is meer onderzoek nodig om te bepalen hoe lang een koelkast nodig heeft om de veilige binnentemperatuur te herstellen na het plaatsen van een warm kliekje en/of er in de tussentijd aanzienlijke bacteriegroei optreedt.
Kortom: Het USDA raadt aan om kleine hoeveelheden warm voedsel onmiddellijk in de koelkast te zetten, maar er is meer onderzoek nodig naar de vraag of grote schalen met warme restjes veilig in de koelkast kunnen worden bewaard.
Voedselveiligheid en restjes
Hoewel de meeste mensen zich ervan bewust zijn dat voedselveiligheid en hygiëne belangrijk zijn om voedselvergiftiging te voorkomen, houdt 50-87% van de door voedsel overgedragen ziekten verband met het eten van voedsel thuis (3). Bovendien wordt slechte voedselbehandeling, zoals onjuiste koelpraktijken, in verband gebracht met een verhoogd aantal voedingsgerelateerde spijsverteringsziekten (1). Uit studies is gebleken dat de restjes minder bacteriële groei vertonen en dat er minder vaak voedselvergiftiging optreedt bij mensen die een goede voedselhygiëne in acht nemen (4). Het Amerikaanse Instituut voor Ziektebestijding en Preventie CDC adviseert om voedingsmiddelen niet te lang op kamertemperatuur te laten staan of binnen het bereik van 4-60°C – de “gevarenzone” waarbinnen de snelle groei van bacteriën in voedingsmiddelen wordt bevorderd (5). Veilige koeltemperaturen van 4°C of kouder houden gekoelde levensmiddelen buiten deze gevarenzone. Deze bevindingen wijzen nogmaals op het belang van voedselveiligheid en geschikte koeling voor etensresten.
Kortom: Door veilige voedselpraktijken en de juiste koeltechnieken toe te passen, blijven levensmiddelen buiten de gevarenzone als het gaat om de temperatuur, waardoor de groei van bacteriën in levensmiddelen wordt beperkt en je minder kans loopt op door voedsel overgedragen ziekten.
Voedselveiligheidstips voor hete restjes
Volgens de voedselveiligheidsrichtlijnen van de USDA moeten warme kliekjes binnen 2 uur na het bereiden in de koelkast worden gezet – en binnen 1 uur als de temperatuur boven de 32°C is (6). Overgebleven voedsel kan gemiddeld 3-4 dagen in de koelkast worden bewaard of 3-4 maanden worden ingevroren (6). Hier zijn andere manieren waarop je ervoor kunt zorgen dat je restjes veilig zijn om te eten (7):
- Veilig bereiden. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat vlees en vis van binnen goed gaar worden bij het bereiden, om bacteriegroei tijdens het bewaren te voorkomen.
- Koel snel. Om je warme kliekjes snel tot een koeltemperatuur van 4°C te brengen, kan je een ijsbad gebruiken om soepen af te koelen, snijd je grote stukken voedsel in kleinere stukken, en bewaar je voedsel in ondiepe bakjes.
- Goed verpakken. Bewaar restjes in luchtdichte bakjes of dek ze af om bacteriegroei te voorkomen en geurtjes van ander voedsel buiten te houden.
- Gebruik de bovenste plank. Bewaar je restjes op de bovenste planken van de koelkast en zorg ervoor dat je de gerechten die je het eerst in de koelkast hebt gezet ook het eerst opeet om voedselbederf en verspilling te voorkomen. Bewaar oudere restjes vooraan en versere achteraan.
Kortom: Om warme kliekjes veilig te bewaren, laat je ze snel afkoelen, verdeel je ze over kleinere bakjes en zet je ze binnen 2 uur na het koken in de koelkast. Laat ze maximaal ongeveer 3-4 dagen in de koelkast staan.
Om te onthouden
Het veilig bewaren van warme restjes voorkomt de groei van bacteriën in voedsel en vermindert het risico op door voedsel overgedragen ziekten. Hoewel het USDA adviseert om kleine hoeveelheden warm voedsel onmiddellijk in de koelkast te zetten, is het onduidelijk of het koelen van grote hoeveelheden warme restjes schadelijk is. Grote schotels zoals soepen, stoofschotels en stoofpotten moeten eerst afkoelen en dan binnen 2 uur na het koken in de koelkast worden gezet (met toestemming vertaald).