Veel mensen twijfelen over of je het eten weg moet gooien als er een vlieg op is geland. Sommigen denken dat dit verstandig is omdat vliegen in contact kunnen zijn gekomen met schadelijke bacteriën, maar anderen geloven dat het nog steeds gegeten kan worden. Voedselhygiëne-expert Dr. Cameron Webb van de Universiteit van Sydney geeft uitleg.
Bij het doorgeven van ziekteverwekkers is niet de vlieg zelf van belang, maar wel waar ze vandaan komen. Er zijn vele soorten vliegen die een gevaar voor je gezondheid kunnen vormen. De vlieg die wij het meeste zien, is de huisvlieg (Musca domestica). Zij kunnen vooral in de zomermaanden een ware plaag vormen. Deze huisvlieg is een hinderlijk insect dat veelvuldig over de gehele wereld voorkomt. Vooral in en rond woningen kan deze vlieg mensen irriteren.
Volwassen vliegen kunnen tot een maand leven en kunnen honderden en duizenden eitjes leggen. Nadat ze eitjes gelegd hebben, komen er maden uit die het rottende organische materiaal opeten zoals dode dieren of uitwerpselen.
Wat is het probleem?
Ziekteverwekkers kunnen door vliegen verspreid worden, maar waar de vlieg vandaan komt is belangrijker dan de vlieg zelf. Vliegen houden niet alleen van vers bereide boterhammen, maar ook van rottend dierlijk of plantaardig afval. Hier zitten weer veel ziekteverwekkers en parasieten in, die vliegen kunnen verspreiden. De vliegen kunnen braken en laten ook via hun pootjes ziekteverwekkers achter op ons voedsel. Vliegen hebben geen tanden waardoor ze ons voedsel niet zomaar kunnen opeten. Ze moeten enzymrijk speeksel uitspugen om het voedsel op te lossen. Zo kunnen ze ‘de soep’ van gedeeltelijk opgelost en uitgebraakt voedsel opnemen. De kans dat een vlieg ons voedsel besmet met ziekteverwekkers is met name groot als ze ruim de tijd hebben om te eten, over te geven en te plassen. Volwassen huisvliegen kunnen meer dan 100 ziekten verspreiden, die zowel mensen als dieren kunnen infecteren. Daartoe behoren salmonella, miltvuur, tyfus, tuberculose, cholera en diarree, maar ook parasieten als speldenwormen, rondwormen, haakwormen en lintwormen.
Bij kort contact is er geen gevaar
Wat Dr. Webb betreft hoef je geen voedsel weg te gooien als je er een kort een vlieg op heeft gezeten. Hoewel het duidelijk is dat vliegen bacteriën, virussen en parasieten op voedsel kunnen overbrengen, is het onwaarschijnlijk dat een enkele aanraking een gezond persoon ziek maakt.
Langer contact is wel een risico
Vliegen die ongemerkt tijdens de bereiding langer de tijd hebben gekregen om contact met het voedsel te hebben, zijn veel gevaarlijker. Met name in professionele keukens en de horeca nemen de gezondheidsrisico’s toe. In de stad zijn de risico’s over het algemeen te overzien, maar op het platteland is het een ander verhaal. Daar kunnen vliegen gemakkelijker in contact komen met kadavers, mest of ontlasting.
Praktische tips
Om af te sluiten geeft Dr. Webb ons nog een aantal tips. Zorg er allereerst voor dat je voedsel afgedekt is als je het buiten bereidt, kookt en opdient. Laat geen restjes buiten staan voor de vliegen. Met name in de zomer is voedselveiligheid essentieel. Het is belangrijk ramen en deuren van een hor of vliegengordijn te voorzien, om zo te voorkomen dat vliegen het huis binnendringen. Zorg ervoor dat vuilnisbakken regelmatig schoongemaakt worden, vuilnis afgedekt is, en dat dierlijk afval uit het huis verwijderd wordt. En als de vliegen toch in je huis rondvliegen, is een vliegenmepper een goede optie.
Conclusie
Een vlieg die op je boterham landt, is waarschijnlijk al op andere dingen geland. Vliegen komen veelvuldig in contact met vele micro-organismen zoals bacteriën. Als de vlieg lang genoeg de tijd krijgt om op je eten te zitten, kunnen de ziektekiemen op je eten terechtkomen. Sommige micro-organismen in hun uitwerpselen kunnen ziektes veroorzaken. Als de vlieg er maar een paar seconden zit, is je eten waarschijnlijk veilig. Je hoeft je eten dus niet weg te gooien als er kort een vlieg op heeft gezeten, zeker als je in de stad woont.
Bronnen:
- Vriesekoop F, Shaw R. The australian bush fly (musca vetustissima) as a potential vector in the transmission of foodborne pathogens at outdoor eateries. Foodborne Pathogens and Disease. 2010;7(3):275-279.
- Should I throw away food once a fly has landed on it? The University of Sydney
- Should you throw away food if a fly lands on it? Expert reveals when you’re really at risk – and why living in the city could protect you. By Colin Fernandez for The Daily Mail.
