Of je nu meer van witte of rode wijn houdt is een kwestie van smaak. Maar wat moet je kiezen als je voor de gezondste optie wilt gaan? Rode wijn staat vaak in de spotlights omdat het de potentie heeft het risico op hartziekte te verlagen en je leven te verlengen. Heeft witte wijn dezelfde effecten? Dit artikel vertelt je wat je moet weten over rode en witte wijn, hoe ze worden gemaakt, waar je op moet letten en welke gezonder is.
Wat is wijn?
Wijn wordt gemaakt van gefermenteerde druivensap. Druiven worden geplukt, geplet en in emmers of vaten gedaan om te fermenteren. Het proces van fermentatie zet de natuurlijke suikers in de druif om in alcohol. Fermentatie kan van nature tot stand komen, maar soms voegen wijnproducenten gist toe om het proces een handje te helpen. Om witte wijn te maken worden de druiven geperst voor de fermentatie. Rode wijn wordt geperst na de fermentatie. Bij de volgende stap wordt de wijn gerijpt in roestvrijstalen of eiken vaten totdat het klaar is om gebotteld te worden.
Kortom: Wijn wordt gemaakt van gefermenteerde druivensap. De druiven worden geplukt, geplet en gefermenteerd in vaten.
Wat is het verschil tussen rode en witte wijn?
Het voornaamste verschil tussen witte en rode wijn zit hem in of het druivensap wordt gefermenteerd met of zonder velletje. Bij witte wijn worden de druiven geperst en worden de velletjes, pitjes en takjes verwijderd voor het fermenteren. Bij rode wijn worden de geplette druiven echter direct in de vaten gedaan en gefermenteerd met de velletjes, pitjes en takjes. Het gevolg is dat rode wijn rijk is aan plantenstoffen uit die velletjes, zoals tannine en resveratrol (1). Witte wijn bevat ook wel wat van deze plantenstoffen, maar meestal in veel lagere hoeveelheden (2). Veel verschillende druivensoorten worden gebruikt om wijn te produceren, waaronder Pinot Gris, Syrah en Cabernet Sauvignon. Hoewel de rode druivensoorten worden gebruikt om rode wijn te maken, kan witte wijn van rode of witte druiven worden gemaakt. De traditionele Franse champagne is bijvoorbeeld gemaakt met de rode Pinot Noir druif. Veel landen produceren wijn. Sommige van de voorname wijngebieden zijn in Frankrijk, Italië, Spanje, Chili, Zuid-Afrika, Australië en Californië in de VS. Hoewel de meeste gebieden verschillende druifsoorten verbouwen staan sommige gebieden vooral bekend om één of twee soorten, zoals Napa Valley Chardonnay, de Spaanse Tempranillo en de Zuid-Afrikaanse Chenin Blanc.
Kortom: Rode wijn druiven worden gefermenteerd met het velletje, waardoor het een rode kleur krijgt en gunstige plantenstoffen bevat. Bij witte druiven worden de velletjes verwijderd.
Vergelijking voedingswaarde
Rode en witte wijn heeft een gelijkende voedingswaarde. Als je echter naar de voedingswaarde per glas kijkt (148 ml) zul je zien dat er wat verschillen zijn (3, 4):
| Rode wijn | Witte wijn | |
| Calorieën | 125 | 121 |
| Koolhydraten | 4 gram | 4 gram |
| Suikers | 1 gram | 1 gram |
| Mangaan | 10% ADH | 9% ADH |
| Kalium | 5% ADH | 3% ADH |
| Magnesium | 4% ADH | 4% ADH |
| Vitamine B6 | 4% ADH | 4% ADH |
| IJzer | 4% ADH | 2% ADH |
| Riboflavine | 3% ADH | 1% ADH |
| Fosfor | 3% ADH | 3% ADH |
| Niacine | 2% ADH | 1% ADH |
| Calcium, vitamine K, zink | 1% ADH | 1% ADH |
Over het algemeen heeft rode wijn een kleine voorsprong op witte wijn omdat het meer van sommige vitaminen en mineralen bevat. Witte wijn bevat echter weer minder calorieën.
Kortom: Wat betreft de voedingswaarde gaan rode en witte wijn nek aan nek. Rode wijn heeft echter iets meer van sommige vitaminen en mineralen.
De voordelen van rode wijn
Omdat rode wijn gefermenteerd wordt met de velletjes en pitjes bevat het veel plantenstoffen die verschillende gezondheidsvoordelen met zich meebrengt:
- Minder risico op hartziekte
Rode wijn is het zogenaamde geheim achter het Franse paradox. Dit komt doordat er in Frankrijk relatief weinig hartziekte is, ondanks een traditie van een dieet met veel verzadigd vet (5, 6). Onderzoek heeft aangetoond dat het drinken van rode wijn een beschermend effect kan hebben op het cardiovasculair systeem (7, 8). Het is zelfs gelinkt aan 30 procent lager risico op de dood door hartziekte (9). Dit kan gedeeltelijk komen doordat rode wijn plantenstoffen bevat met zowel antioxidanten als ontstekingsremmende eigenschappen. Deze kunnen het risico op hartziekte helpen verlagen (10). - Het kan het goede HDL-cholesterol verhogen
Rode wijn kan ook de waarden van het goede HDL-cholesterol verhogen, wat gelinkt is aan minder hartziekte (11). Een klein onderzoek ondervond dat bij volwassenen die dagelijks 1-2 glazen rode wijn dronken gedurende vier weken een stijging 11-26 procent van het HDL-cholesterol was waargenomen, vergeleken met degenen die alleen water dronken, of water met druivenextract (11). - Het kan hersenafname vertragen
Verschillende studies hebben aangetoond dat wijn drinken ouderdomsgerelateerde hersenafname kan vertragen (12, 13, 14, 15). Dit kan deels komen door de antioxidantwerking en ontstekingsremmende werking van resveratrol, een antioxidantachtige stof in rode wijn (16, 17). Resveratrol lijkt eiwitstoffen genaamd bèta-amyloïden tegen te gaan. Deze bèta-amyloïden spelen een belangrijke rol in de vorming van hersenplaque, wat de boosdoener is van Alzheimer (18). - Andere voordelen van resveratrol
Resveratrol is veel onderzocht vanwege de krachtige voordelen als supplement. In geconcentreerde doses kan resveratrol de volgende voordelen met zich meebrengen: - Verlicht gewrichtspijn: Het voorkomt kraakbeenschade (19, 20).
- Helpt bij diabetes: Het verhoogt de insulinegevoeligheid. Bij dierstudies heeft resveratrol complicaties door diabetes voorkomen (21, 22, 23, 24, 25).
- Verlengt de levensduur van verschillende organismen: Het activeert genen die ouderdomsziektes afweren (26, 27).
- Kan helpen bij kanker: De potentie van resveratrol om kanker te voorkomen en behandelen is veel onderzocht, maar de resultaten zijn verdeeld (23, 28, 29).
Kortom: Rode wijn is gelinkt aan verschillende gezondheidsvoordelen. Het kan het risico op hartziekte verlagen, het HDL-cholesterol verhogen en hersenafname door ouderdom vertragen.
Andere mogelijke gezondheidsvoordelen van wijn
Veel onderzoek is gedaan vooral naar rode wijn, maar witte wijn en andere soorten alcohol zijn ook gelinkt aan gezondheidsvoordelen. Dit zijn de belangrijke:
- Lager risico op hartziekte: Meer dan honderd onderzoeken hebben aangetoond dat matig alcoholgebruik is gelinkt aan 25-40 procent minder risico op hartziekte (30).
- Lager risico op de dood door hartziekte of beroerte: Bij een Deens onderzoek hadden mensen die een kleine hoeveelheid wijn dronken minder kans om te sterven door hartziekte of een beroerte vergeleken met mensen die bier of andere sterke drank dronken (31).
- Betere cholesterolwaarden: Een kleine hoeveelheid alcohol kan de cholesterolwaarden verbeteren (32).
- Lager risico op de dood: Veel bevolkingsonderzoeken hebben aangetoond dat wijndrinkers een lager risico hebben om te sterven door allerlei oorzaken, waaronder door hartziekte (33).
- Minder risico op neurodegeneratieve ziektes: Mensen die licht of matig wijn of andere soorten alcohol drinken hebben een lager risico op neurodegeneratieve ziektes zoals Alzheimer en Parkinson, vergeleken met niet-drinkers (33, 34).
- Lager risico op osteoporose: Ten minste één studie ondervond dat wijndrinkers een lager risico hadden op deze aandoening, vergeleken met bierdrinkers (35).
- Minder risico op sommige kankervormen: Observatieonderzoeken tonen aan dat wijndrinkers minder longkanker hebben (36).
Dat gezegd hebbende is het belangrijk om te weten dat deze onderzoeken observationeel zijn. Deze kunnen geen oorzaak en effect bewijzen en kunnen met een korrel zout worden genomen.
Kortom: Het gematigd drinken van alcohol is gelinkt aan een lager risico op sommige ziektes.
De nadelen van wijn drinken
De grootste nadelen van wijn drinken ontstaan door te veel wijn drinken (37). Hoeveel te veel is hangt af van wie je het vraagt, aangezien de richtlijnen voor de alcoholconsumptie per land verschillen. De Wereldgezondheidsorganisatie adviseert niet meer dan twee standaardglazen per dag, vijf dagen per week (37). Veel individuele landen, waaronder de VS, adviseren minder dan twee glazen alcohol voor mannen en één glas voor vrouwen. Sommige landen hanteren grenzen met nog minder. Een standaardglas wijn bevat 148 ml met 12% alcohol. Sommige rode wijnen, zoals die uit Californië bevatten vaak meer alcohol, met 13-15%. De gezondheidsvoordelen van alcohol kunnen snel teniet worden gedaan door er te veel van te drinken. Bij overmatig gebruik kan het orgaanschade, verslaving en hersenschade veroorzaken (35, 37). Te veel drinken kan ook het risico op infectieziekten in de hand werken, doordat ze je immuunsysteem verzwakken (39). Verder kan het het risico op verschillende kankervormen verhogen (40). Deze ernstige risico’s zijn de voorname redenen dat gezondheidsdeskundigen aanraden niet te drinken.
Kortom: Alcohol drinken kan allerlei negatieve gezondheidseffecten met zich meebrengen, vooral als je er te veel van drinkt.
Is rode wijn gezonder dan witte wijn?
Als je wijn gaat drinken lijkt het duidelijk dat rode wijn aanzienlijk gezonder is, of minder ongezond, dan witte wijn. Met andere woorden, rode wijn is de duidelijke winnaar als het aankomt op gezondheidseffecten. Dat gezegd hebbende kan alcoholconsumptie nooit worden aangeprezen om de gezondheid te verbeteren, gezien de schadelijke effecten als je er te veel van neemt. De meeste onderzoeken die de voordelen ervan in kaart brengen zijn observationeel, wat betekent dat het geen oorzaak en effect kan bewijzen. Als je van wijn houdt is rode wijn een betere keuze, maar het beperken van je alcoholconsumptie (of het helemaal vermijden ervan) is altijd de veiligste optie (met toestemming vertaald).
