Het komt vaak voor dat thee uit een koffiezetapparaat of uit een waterkoker bedekt is met een witte schuimlaag, vaak als gevolg van een hoog kalkgehalte in het water. Dit witte laagje wordt ook wel theeschuim genoemd. In bepaalde delen van Nederland is dit duidelijk te zien omdat de concentratie kalk in het water bijzonder hoog is, wat leidt tot de vorming van een witte film bovenop de thee.
Onderzoekers van het Instituut voor Voeding en Gezondheid in Zürich hebben ontdekt dat in theebladeren polyfenolen aanwezig zijn. Deze komen met het calciumcarbonaat in kraanwater in aanraking en vormen zo verbindingen. Wanneer dit gebeurt, ontstaat er vaak een wit laagje op het oppervlak van de thee. De grootste factor die het theeschuim beïnvloedt, is de hardheid van het water.
Wat is de hardheid van het water?
De hardheid van water kan worden gedefinieerd als de concentratie calcium, magnesium en enkele andere mineralen die in het water zijn opgelost. Het door waterleidingbedrijven opgepompte grondwater bevat van nature kalk en tegelijkertijd wordt extra kalk toegevoegd om de zuurgraad (het pH-niveau) te reguleren. Waterleidingbedrijven maken door middel van zuur water het drinkwater veilig, waardoor er calcium nodig is om het te ontzuren. Aan het water wordt dus na zuivering kalk toegevoegd om de zuurgraad weer pH-neutraal te maken. Aan het water kan vervolgens niet veel kalk onttrokken worden, omdat dit het water kan veranderen in corrosief water, dat schadelijk is voor de leidingen en uiteindelijk gevaarlijke metalen uit de leidingen en apparaten kan opnemen. Dit kan een schadelijk effect hebben op de gezondheid.
Andere oorzaken
Er zijn nog meer oorzaken te bedenken die kunnen zorgen voor het witte laagje op je thee. Zo kan het er ook op wijzen dat het tijd is om je waterkoker te ontkalken. Het kan ook komen door het gebruik van te heet water. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je water dat nog kookt in je kopje schenkt. Tot slot kan het ook het gevolg zijn van de reactie met kokend water en de eiwitten, aminozuren, vetzuren en zuurstof in de theebladeren. Deze kunnen allemaal een wisselwerking aangaan met het hete water.
Mogelijke oplossingen
De beste manier om van het witte laag je op je tenen af te komen, is door gebruik te maken van een waterfilter die in staat is om het water te ontkalken. Deze filtert het calcium uit het water, waardoor je thee ook nog eens smaakvoller wordt.
Een andere truc is het toevoegen van een paar druppels citroensap aan je thee. Het citroenzuur in het citroensap helpt namelijk de kalk af te breken. Het schuim zal snel verdwijnen, maar zorg ervoor dat je niet te veel gebruikt.
Je waterkoker kun je gemakkelijk met wat natuurazijn in 2 uur kalkvrij krijgen. Een kwart liter gewone azijn is voldoende om de binnenkant van de ketel te reinigen. Meng het niet met water, maar giet het er direct in. Als u schoonmaakazijn gebruikt, meng het dan met een gelijke hoeveelheid water. Geef de azijn twee uur de tijd om eventuele kalkaanslag op de bodem van de waterkoker af te breken, want die is meestal het hardnekkigst. Zorg ervoor dat het deksel gedurende deze tijd gesloten is. Vul dan het azijn aan met 750 ml water, zodat er in totaal 1 liter in de waterkoker zit. Verwarm het water in de ketel tot het een paar keer kookt, zodat de kalk grondig kan worden verwijderd. Zet wel even een raam open en de afzuigkap aan om te voorkomen dat de geuren in je keuken blijven hangen.
Om de vorming van wit schuim te voorkomen, wordt ook aanbevolen om na het koken enkele ogenblikken te wachten alvorens de ketel af te gieten. In het algemeen is de optimale temperatuur voor thee ongeveer:
- Groene thee: 70-80 graden
- Kruidenthee: 95-100 graden
- Maté: 95-100 graden
- Oolong: 85 graden
- Pu-Erh: 95 graden
- Rooibos: 95-100 graden
- Witte thee: 80-90 graden
- Zwarte thee: 95-100 graden
Het is ook aan te raden om je thee zwart te drinken, want melk maakt het schuim erger.
Is het gevaarlijk?
De witte film heeft geen smaak en is veilig om te drinken. Het verandert hooguit het aroma van de thee een beetje. Het schuim dat op het oppervlak van de thee verschijnt is niet gevaarlijk. Het is slechts een reactie op de hete vloeistof en geeft nauwelijks een andere smaak of aroma. Het enige probleem is dat de thee er wat minder aantrekkelijk uitziet.
Bronnen:
- Tired of tea scum? How to banish it for ever – and make the perfect cuppa. September 2021, The Guardian.
- Hier komt die witte schuimlaag op je thee vandaan (en zo voorkom je het). Dominique Blonk, juni 2022. RTL Nieuws.
- Waterkoker Ontkalken in 6 stappen. Oktober 2021, Zoë. Poetsprins.
