Azijn is een ongelooflijk veelzijdig ingrediënt dat al eeuwenlang wordt gebruikt voor schoonmaak- en culinaire doeleinden. Het is gemakkelijk te vinden in je plaatselijke supermarkt, maar wist je dat er eigenlijk twee soorten azijn zijn – gewone en schoonmaakazijn? Dit artikel legt het verschil uit tussen gewone azijn en schoonmaakazijn, en ook waarom je bij het schoonmaken van je huis misschien beter de ene dan de andere kunt kiezen.
De normale witte azijn voor menselijke consumptie in de supermarkt bestaat uit ongeveer 4% azijnzuur en 96% water. Schoonmaakazijn kan tussen de 5 – 10% azijnzuur bevatten, maar in Nederland ligt dit meestal op 7%. Dat is een klein verschil van 2%, maar dit is procentueel gezien toch aanzienlijk: dit maakt schoonmaakazijn 40% sterker dan de witte soort. Dit betekent echter niet dat het “beter” is. Beide kunnen worden gebruikt om verschillende voorwerpen en oppervlakken effectief te reinigen.
Kun je schoonmaakazijn eten of drinken?
Schoonmaakazijn is niet geschikt voor menselijke consumptie omdat het een veel hoger zuurgehalte heeft dan gewone azijn. Via chemische bewerking wordt deze hogere zuurgraad verkregen. Schoonmaakazijn is ontworpen voor huishoudelijke reinigingsdoeleinden en bevat vaak stoffen zoals conserveermiddelen of andere chemicaliën die niet bedoeld zijn voor menselijke consumptie.
Voordelen van schoonmaken met azijn
Azijn is een uitstekend huishoudelijk schoonmaakmiddel vanwege zijn zuurgraad en veelzijdigheid. Hier zijn enkele redenen waarom azijn geschikt is als schoonmaakmiddel:
- Het is een natuurlijk middel: Azijn is een natuurlijk product dat wordt gemaakt door de fermentatie van suiker en andere natuurlijke koolhydraten. Het bevat geen schadelijke chemicaliën en is daarom milieuvriendelijk.
- Het heeft antibacteriële eigenschappen: De zuurgraad van azijn maakt het een effectief middel tegen bacteriën, schimmels en virussen. Het kan daarom worden gebruikt om oppervlakken schoon te maken en te desinfecteren.
- Het verwijdert geuren: Azijn heeft de eigenschap om geuren te neutraliseren en te verwijderen. Dit maakt het een uitstekend middel om bijvoorbeeld geuren uit kleding of tapijten te verwijderen.
- Het verwijdert kalkaanslag: Azijn kan kalk oplossen, waardoor het een effectief middel is om kalkaanslag te verwijderen in bijvoorbeeld badkamers en keukens. Gebruik het bijvoorbeeld om de douche of wastafel schoon te maken. Azijn kan ook worden gebruikt om huishoudelijke apparaten zoals koffiezetapparaten, waterkokers en strijkijzers te ontkalken.
- Het is goedkoop: Azijn is relatief goedkoop in vergelijking met andere commerciële schoonmaakmiddelen en is daarom een betaalbare optie voor dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden.
- Gebruik het als geurneutralisator: Azijn kan worden gebruikt om geuren te neutraliseren en te verwijderen, bijvoorbeeld uit kleding, tapijten en meubels.
- Gebruik het als alternatief voor wasverzachter: Azijn kan worden gebruikt als alternatief voor wasverzachter. Het maakt kleding zacht en verwijdert geuren.
- Gebruik het voor het schoonmaken van ramen: Azijn kan worden gebruikt om ramen streeploos schoon te maken. Verdun het met water en gebruik een schone doek of krant om de ramen schoon te maken.
Het is echter belangrijk om te onthouden dat azijn niet voor alle oppervlakken en materialen geschikt is en dat het ook niet altijd het beste schoonmaakmiddel is voor alle soorten vlekken en vuil. Gebruik het bijvoorbeeld niet op marmer en natuursteen, want azijn kan schadelijk omdat het de afwerking kan aantasten. Gebruik het daarom niet op deze oppervlakken. Verdun azijn altijd met water voordat je het gebruikt als schoonmaakmiddel. Dit vermindert de zuurgraad en voorkomt dat het oppervlak beschadigd raakt.
Hoe wordt natuurazijn gemaakt?
Natuurazijn wordt gemaakt door de fermentatie van natuurlijke suikers, meestal afkomstig van fruit of granen. Het fermentatieproces begint wanneer de suikers in aanraking komen met zuurstof en de juiste bacteriën, genaamd acetobacter. De bacteriën breken de suikers af tot alcohol, die op zijn beurt wordt omgezet in azijnzuur door de acetobacter. Het proces van azijn maken kan variëren afhankelijk van de specifieke soort azijn die wordt geproduceerd. Bijvoorbeeld, om appelciderazijn te maken, worden appels geperst om het sap te verkrijgen. Het sap wordt vervolgens gefermenteerd tot appelcider, en vervolgens wordt de appelcider verder gefermenteerd tot appelciderazijn. Er zijn ook verschillende factoren die de smaak en zuurgraad van natuurazijn kunnen beïnvloeden, zoals de gebruikte suikers, het type bacteriën, de duur van de fermentatie en de rijpingstijd.
Hoe wordt witte azijn gemaakt?
Witte azijn wordt gemaakt door de fermentatie van alcohol. Het proces van het maken van witte azijn begint met het mengen van gefermenteerde graanalcohol met water om een basis te creëren. De basis wordt vervolgens verdund met water tot een gewenste zuurgraad is bereikt. Vervolgens wordt de basisoplossing blootgesteld aan lucht en bacteriën, meestal Acetobacter genoemd, om de fermentatie van alcohol in azijnzuur te bevorderen. De bacteriën breken de alcohol af tot azijnzuur, wat resulteert in de productie van azijn. Het fermentatieproces kan enkele weken tot enkele maanden duren, afhankelijk van de gewenste zuurgraad en smaak van de azijn. Na de fermentatie wordt de azijn gefilterd en gebotteld voor verkoop.
Hoe wordt schoonmaakazijn gemaakt?
Schoonmaakazijn wordt niet op natuurlijke wijze geproduceerd door de fermentatie van suikers zoals bij natuurazijn. In plaats daarvan wordt het gesynthetiseerd uit methanol en koolstofmonoxide. De productie van imitatieazijn begint met de omzetting van petrochemische of fossiele brandstoffen in synthetische methanol en koolmonoxide. Nadat het mengsel aan hoge temperaturen en druk is blootgesteld, wordt azijnzuur gevormd. Het eindproduct heeft een hoge concentratie azijnzuur, variërend van 5 tot 80%. Vervolgens wordt het verdund voordat het commercieel wordt gebruikt. Het proces van het synthetiseren van schoonmaakazijn kan variëren afhankelijk van de fabrikant en het specifieke product. Het kan ook verschillende additieven bevatten, zoals kleurstoffen, geurstoffen en andere chemische stoffen om de reinigende werking te verbeteren.
Wat zegt de wetgever?
Het Warenwetbesluit Gereserveerde Aanduidingen van 24 maart 1998 heeft een regeling vastgesteld betreffende de benaming van bepaalde producten als “azijn”. Artikel 3 benadrukt dat de term alleen mag worden gebruikt voor een vloeibaar product dat bestaat uit azijnzuur, met een minimum van 4 gram per 100 ml. Hieraan wordt voldaan door elke natuurazijn, zodat de zuurgraad van azijn in Nederland normaal 4% bedraagt (met 4% azijn en 96% water).
Slotwoord
Azijn is een zeer veelzijdig en nuttig schoonmaakmiddel. Of het nu in de vorm van witte azijn of schoonmaakazijn is, beiden kunnen ingezet worden in de huishouding. Witte azijn is een geweldige allesreiniger die je zonder vrees kunt gebruiken, terwijl schoonmaakazijn een krachtiger formule is en met voorzichtigheid moet worden gebruikt. Beide zijn een goedkope en milieuvriendelijke manier om je huis schoon en fris te houden.
Bronnen:
- Burggraaff, H., 2019, Natural vinegar vs. synthetic vinegar – BurgGroup.
- Acetic acid – Wikipedia, 2017.
- Vinegar – Wikipedia, 2020.
- AH Schoonmaakazijn – Albert Heijn.
- Azijn en de wet – Azijn.nl.
-
Brooks, K., 2021, Imitation Vinegar Versus Natural, at Green Goddess.
