Witte bloem en volkorenmeel zijn beide gemaakt van gemalen graankorrels, meestal tarwe, maar ze verschillen in hun samenstelling, voedingswaarde en toepassingen in bak- en kookrecepten. In dit artikel zullen we het verschil tussen witte bloem en volkorenmeel bespreken, zodat je beter kunt begrijpen wanneer je elk ingrediënt het beste kunt gebruiken.
Meel en bloem zijn beide gemalen granen, maar er is een groot verschil tussen beide. Meel wordt gemaakt van het hele graan (=volkoren), terwijl bloem gemaakt wordt van alleen de endosperm (het binnenste gedeelte) van het graan. Volkorenmeel bevat alle delen van de graankorrel: het kiem, de zemel en het endosperm. Dit maakt volkorenmeel vezelrijk en voedzaam. Meel is niks anders dan gemalen graan. Bloem is meel waar onder meer de vliesjes uit gezeefd zijn. Soms wordt bloem ook wel witte bloem genoemd en meel weer volkoren meel. We leggen je het hieronder nog eens nader uit:
Witte bloem
Witte bloem is gemaakt van gemalen tarwekorrels waarbij alleen het endosperm, het binnenste deel van de korrel, wordt gebruikt. Tijdens het maalproces worden de zemelen en de kiem van de tarwekorrel verwijderd, waardoor een fijn, wit poeder overblijft. Witte bloem heeft een lichtere textuur en kleur in vergelijking met volkorenmeel. Het wordt veel gebruikt in bakrecepten voor onder andere brood, gebak en koekjes. Vanwege de verwijdering van zemelen en kiemen bevat witte bloem echter minder voedingsstoffen en vezels dan volkorenmeel.
Volkorenmeel
Volkorenmeel wordt gemaakt door het malen van de volledige tarwekorrel, inclusief het endosperm, de zemelen en de kiem. Dit resulteert in een meel met een grovere textuur en een meer uitgesproken smaak in vergelijking met witte bloem. Volkorenmeel heeft een hoger vezel- en voedingsstoffengehalte dan witte bloem, waardoor het een gezondere optie is voor bakken en koken. Volkorenmeel wordt vaak gebruikt in brood, muffins en andere bakrecepten die een dichtere textuur en een rijkere smaak vereisen.
Belangrijkste verschillen
Het belangrijkste verschil tussen witte bloem en volkorenmeel ligt in hun samenstelling en voedingswaarde. Witte bloem wordt gemaakt door alleen het endosperm van de tarwekorrel te gebruiken, terwijl volkorenmeel de volledige tarwekorrel, inclusief zemelen en kiemen, bevat. Dit resulteert in een hoger vezel- en voedingsstoffengehalte in volkorenmeel. Bovendien heeft witte bloem een lichtere textuur en kleur, terwijl volkorenmeel een grovere textuur en een meer uitgesproken smaak heeft.
Gebleekt of ongebleekt?
Vroeger liet de molenaar het meel een paar weken rijpen voordat het verkocht werd, zodat het beter gebruikt kon worden voor het bakken van brood. Maar dit kostte veel ruimte en geld voor de opslag. Na de Tweede Wereldoorlog zijn meelfabrieken daarom overgegaan op het chemisch rijpen/bleken van meel en bloem, om tijd en ruimte te besparen. Het chemisch bleken van meel en bloem werd gedaan met chloorgas of benzoylperoxide, maar dit is inmiddels verboden vanwege gezondheidsredenen. Tegenwoordig gebruiken meelfabrieken ascorbinezuur (vitamine C) om ongerijpt meel te kunnen gebruiken. Daarom bestaat er in Europa geen keuze meer tussen gebleekte of ongebleekte bloem en worden producten meestal zonder de toevoeging van (on)gebleekt aangeduid. Recepten die gebleekte bloem voorschrijven, zijn dus kopieën van recepten uit het verleden en zijn niet meer relevant omdat er geen gebleekte bloem meer verkocht wordt. Buiten de EU is de kans op chemisch gebleekte bloem wel een stuk groter.
Verwarrend
Tarwebloem kan echter verwarrend zijn, want sommige bedrijven bestempelen hun bloem als “tarwemeel”. Het is daarom altijd goed om etiketten en voedingsgegevens te controleren. Gelukkig is er een truc om een eind te maken aan de misleiding: als het product per 100 gram minder dan 5 gram vezels bevat, heb je met bloem van doen. Als het meer dan 7 gram vezels bevat, dan weet je dat het om een volkoren meel gaat.
Volkoren meel is de gezondere keuze
Volkorenmeel is veel gezonder dan witte bloem omdat het alle delen van de graankorrel bevat, inclusief de vezels, het kiem en de zemel. Bij het maken van witte bloem worden de kiem en zemel van de graankorrel verwijderd, waardoor het meel minder voedingsstoffen bevat. Dit proces zorgt ervoor dat witte bloem minder vezels, mineralen, vitamines en voedingsstoffen bevat dan volkorenmeel. Volkorenmeel heeft veel gezondheidsvoordelen, zoals het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten, beroerte, diabetes type 2 en darmkanker. Bovendien heeft volkorenmeel een lagere glycemische index, wat betekent dat het geleidelijk wordt verteerd en de bloedsuikerspiegel niet snel laat stijgen. Het is dus beter om volkorenmeel te gebruiken in plaats van witte bloem voor een gezondere levensstijl.
Conclusie
Het verschil tussen witte bloem en volkorenmeel is belangrijk om te begrijpen, vooral als je probeert om gezondere keuzes te maken in je bak- en kookrecepten. Hoewel witte bloem een lichtere textuur en kleur biedt, is volkorenmeel rijker aan voedingsstoffen en vezels, waardoor het een gezondere optie is. Als je toch witte bloem wilt gebruiken in een recept, kun je ervoor kiezen om het te combineren met volkorenmeel.
Bronnen:
- Seal CJ, Courtin CM, Venema K, de Vries J. Health benefits of whole grain: effects on dietary carbohydrate quality, the gut microbiome, and consequences of processing. Compr Rev Food Sci Food Saf. 2021;20(3):2742-2768.
- Wat is gebleekte bloem? Verklaring uit het bakkersglossarium.
- There’s a Reason Why Some People Bake With Whole Wheat Flour Instead of White. (2016, October 26). Spoon University.
- Whole Wheat Flour vs. White Flour: What Are the Main Differences? (2020, June 8). The Spruce Eats.
