Hoewel “cacao” en “cocoa” vaak door elkaar worden gebruikt, is er wel degelijk een verschil tussen de twee. Wat precies het verschil is, hangt af van aan wie je het vraagt. Het gebruik en onderscheid is vrij inconsistent en verschilt per merk. We zetten hieronder de mogelijke verschillen voor je op een rijtje.
Volgens het chocolademerk Lindt verwijst cacao naar de grondstof: de cacaobonen die van de cacaoboom worden geoogst. Cocoa zou pas ontstaan nadat de bonen fijngemalen zijn tot een poeder en daarna sterk zijn geroosterd. Deze laatste kan worden verwerkt in producten zoals chocolademelk of chocoladerepen.
Andere bronnen beweren weer dat het enige verschil tussen cacaopoeder en cocoapoeder is dat cocoa bij een aanzienlijk hogere temperatuur wordt bereid. Soms wordt dan aan cocoapoeder nog suiker en melkpoeder toegevoegd voor extra smaak. Beide vormen beginnen als cacaobonen, die vervolgens worden gescheiden van de boterachtige substantie die cacaoboter wordt genoemd. Cacaobonen worden na de oogst gefermenteerd om de smaak en textuur te verbeteren. Daarom worden gefermenteerde bonen die niet geroosterd zijn, gebruikt om cacaopoeder te maken. Ze worden bij lage temperatuur verwerkt voordat ze tot poeder worden vermalen. Het eindresultaat is een poeder met een sterkere bittere smaak en meer voedingsstoffen. Anderzijds wordt cocoapoeder gemaakt van bonen die gefermenteerd, geroosterd en op hoge temperatuur verwerkt zijn. Het eindproduct is een minder bitter, iets donkerder en minder nutriëntenrijk poeder.
Dan zijn er ook nog wat bronnen die noemen dat de term “cocoa” zou verwijzen naar bonen die geroosterd zijn en de term “cacao” naar strikt rauwe cacaobonen. Daardoor is een product met het etiket “cacao” eigenlijk de rauwe boon en wordt het vaak verpakt als minimaal bewerkte, additievenvrije veganistische chocolade. Cocoa zou een vorm van bewerkte chocolade zijn, waaronder zaken als chocoladerepen en -poeder vallen.
Het tijdschrift Kijk Magazine zegt dat cocoa de Engelse naam is voor wat wij in Nederland cacao noemen en dat de geschiedenis leert dat dit komt door aaneenrijgingen van misverstanden: de bron van beide woorden is de Azteekse taal Nahuatl, waar men sprak over cacáuatl. De Spanjaarden veranderden het in cacao, dat vervolgens werd overgenomen door andere Europese talen, maar de Nederlanders begonnen de -ao uit te spreken als “au”, zoals in bapao of Curaçao. In Engeland wordt het woord cacao nog steeds gebruikt, maar is cocoa gebruikelijker. Dit zou weer te wijten zijn aan het feit dat mensen sinds de jaren 1700 cacao en coco (Engels voor “kokosnoot”) met elkaar verwarden. Het invloedrijke woordenboek van Samuel Johnson zou hier nog een schepje bovenop doen, door in 1755 de begrippen cacao en coco(a) per ongeluk te verhaspelen.
Conclusie
Hoewel er meerdere antwoorden mogelijk zijn op de vraag wat het verschil is tussen cacao en cocoa, zijn de meeste bronnen het erover eens dat de producten grote gelijkenissen vertonen, maar dat cocoa doorgaans sterker is bewerkt in vergelijking met cacao.
Bronnen:
- What’s the Difference Between Cacao and Cocoa? Lindt, 06 April 2021
- The Difference Between Cacao and Cocoa. Jennifer Murray, 13 Sep 2022
- What’s the Difference Between Cocoa and Cacao Powder? Melanie Fincher, 1 Nov 2019
- Cacao vs Cocoa: What’s the Difference? Marsha McCulloch, 10 Sep 2018
- Waarom zeggen wij cacao, maar de Engelsen cocoa? KIJK, 12 Aug 2018
