Cholesterol is een wasachtige, vetachtige stof die in alle cellen van je lichaam voorkomt. Je lever maakt cholesterol, en het zit ook in sommige voedingsmiddelen, zoals vlees- en zuivelproducten. Je lichaam heeft cholesterol nodig om goed te kunnen werken. Maar te veel cholesterol in je bloed hebben verhoogt je risico op kransslagaderziekte.
Wat is VLDL-cholesterol?
VLDL staat voor zeer-lage-densiteit-lipoproteïne. Je lever maakt VLDL en geeft het af in je bloedbaan. De VLDL-deeltjes vervoeren vooral triglyceriden, een andere soort vet, naar je weefsels. VLDL lijkt op LDL-cholesterol, maar LDL vervoert vooral cholesterol naar je weefsels in plaats van triglyceriden.
VLDL en LDL worden soms “slechte” cholesterolen genoemd omdat ze kunnen bijdragen tot de opbouw van plaque in je slagaders. Deze opbouw wordt atherosclerose genoemd. De zich ophopende plaque is een kleverige substantie die bestaat uit vet, cholesterol, calcium, en andere stoffen die in het bloed voorkomen. Na verloop van tijd verhardt de plaque en vernauwt je slagaders. Dit beperkt de stroom van zuurstofrijk bloed naar je lichaam. Het kan leiden tot coronaire hartziekte en andere hartziekten.
Hoe weet ik wat mijn VLDL-gehalte is?
Er is geen manier om je VLDL-gehalte rechtstreeks te meten. In plaats daarvan zul je waarschijnlijk een bloedonderzoek krijgen om je triglyceridengehalte te meten. Het lab kan je triglyceridengehalte gebruiken om te schatten wat je VLDL-gehalte is. Je VLDL is ongeveer een vijfde van je triglyceridengehalte. Je VLDL op deze manier schatten werkt echter niet als je triglyceridengehalte erg hoog is.
Wat moet mijn VLDL-gehalte zijn?
Je VLDL-gehalte moet minder dan 30 mg/dL (milligram per deciliter) zijn. Alles wat hoger is dan dat brengt je in gevaar voor hartziekten en beroerte.
Hoe kan ik mijn VLDL-gehalte verlagen?
Omdat VLDL en triglyceriden met elkaar verbonden zijn, kun je het VLDL-niveau verlagen door je triglyceriden niveau te verlagen. Je kunt je triglyceriden misschien verlagen met een combinatie van afvallen, dieet en lichaamsbeweging. Het is belangrijk over te schakelen op gezonde vetten, en suiker en alcohol te minderen. Sommige mensen moeten misschien ook medicijnen nemen.
Het verschil tussen VLDL en LDL
Lage-densiteit-lipoproteïnen (LDL) en zeer lage-densiteit-lipoproteïnen (VLDL) zijn twee verschillende soorten lipoproteïnen die in je bloed voorkomen. Lipoproteïnen zijn een combinatie van eiwitten en verschillende soorten vetten. Ze vervoeren cholesterol en triglyceriden door je bloedbaan.
Cholesterol is een vetachtige stof die nodig is voor de opbouw van cellen. In het lichaam wordt het het meest aangemaakt in je lever via een ingewikkelde weg. Triglyceriden zijn een ander soort vet dat gebruikt wordt om extra energie in je cellen op te slaan.
Het belangrijkste verschil tussen VLDL en LDL is dat ze verschillende percentages hebben van de cholesterol, eiwitten en triglyceriden waaruit elk lipoproteïne bestaat. VLDL bevat meer triglyceriden. LDL bevat meer cholesterol.
VLDL en LDL worden beide beschouwd als soorten “slecht” cholesterol. Hoewel je lichaam zowel cholesterol als triglyceriden nodig heeft om te functioneren, kunnen ze zich door een teveel ervan ophopen in je slagaders. Dit kan je risico op hartziekten en beroerte verhogen.
Testen van VLDL en LDL
De meeste mensen zullen hun LDL-niveau laten testen tijdens een routine lichamelijk onderzoek. LDL wordt meestal getest als onderdeel van een cholesteroltest.
Er is geen specifieke test voor VLDL-cholesterol. VLDL wordt gewoonlijk geschat op basis van je triglyceridengehalte. Triglyceriden worden meestal ook getest met een cholesteroltest.
Veel artsen doen de berekeningen om je geschatte VLDL-niveau te vinden niet, tenzij je er specifiek om vraagt of het hebt:
- andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten
- bepaalde abnormale cholesterol toestanden
- hartziekten die vroeg beginnen
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn o.a.:
- verhoogde leeftijd
- toegenomen gewicht
- het hebben van diabetes of hoge bloeddruk
- het hebben van een familiegeschiedenis van hart- en vaatziekten
roken - gebrek aan regelmatige lichaamsbeweging
- ongezonde voeding (veel dierlijk vet en suiker en weinig fruit, groenten en vezels)
Standaard advies van de overheid
Verschillende overheden raden wereldwijd de volgende cholesterolwaardes aan:
| Type | Waarde |
|---|---|
| Totale cholesterol | 5 of lager |
| HDL (goed cholesterol) | 1 of hoger |
| LDL (slechte cholesterol) | 3 of lager |
| Niet-HDL (slechte cholesterol) | 4 of lager |
| Triglyceriden | 2.3 of lager |
Hoe je VLDL en LDL niveaus te verlagen
De strategieën om je VLDL- en LDL-gehalte te verlagen zijn dezelfde: meer lichaamsbeweging en een gezonde variatie aan voedingsmiddelen eten. Stoppen met roken en minder alcohol gebruiken kan ook gunstig zijn. Je arts is de beste plaats om te beginnen voor aanbevelingen over hart-gezonde veranderingen in je levensstijl die op jou zijn afgestemd.
Bronnen:
- VLDL Cholesterol, MedlinePlus, National Library of Medicine.
- Cholesterol levels – High cholesterol, NHS National Health Service (U.K.).
- The Difference Between VLDL and LDL, Medically reviewed by Debra Sullivan, Ph.D., MSN, R.N., CNE, COI — Written by Diana Wells – Healthline.
