Recent meldde Trouw dat veel voedsel in de Nederlandse supermarkten bestrijdingsmiddelen bevat die kunnen leiden tot gezondheidsproblemen bij mensen. Het onderzoek is gedaan door de NVWA, maar vrijgegeven na een verzoek van de krant. Welke gezondheidsproblemen kun je oplopen door het eten van deze vervuilde voeding? Wat kun je ertegen doen? We bespreken het in dit artikel!
In ongeveer de helft van de Spaanse nectarines, druiven en perziken in Nederlandse winkels zitten chemische bestrijdingsmiddelen. Deze stoffen staan erom bekend dat ze de hormoonhuishouding kunnen verstoren. Helaas zijn deze middelen ook op andere fruitsoorten, groenten, kruiden, zaden, granen, aardappelen en noten aangetroffen. Uit het onderzoek blijkt dat 20% van de onderzochte producten die in Nederland worden verkocht, hormoonverstorend gif bevatten.
Trouw meldt dat de gebruikte gifsoorten in verband worden gebracht met onvruchtbaarheid, aangeboren afwijkingen, overgewicht, diabetes, ADHD en autisme. De bestrijdingsmiddelen zijn vooral voor zwangere vrouwen en baby’s een direct gevaar.
EU is laks
Sinds 2009 geldt in Europa de verordening dat de consument uit voorzorg niet mag worden blootgesteld aan stoffen die de hormoonbalans kunnen verstoren. In de praktijk wordt hier nagenoeg niks mee gedaan. Het Pesticide Action Network (PAN) heeft 24 bestrijdingsmiddelen op ons voedsel geteld, die de hormoonbalans kunnen verstoren.
Analyserapport
Een visuele weergave van het rapport legt bloot dat de hormoonverstorende bestrijdingsmiddelen vooral op producten zitten van buiten de EU (1, 2). Stampvol gif zitten papaja’s uit Brazilië, ramboetans uit Thailand, kousenband uit de Dominicaanse Republiek, pomelo’s uit China en rijst uit India. De geteste waren uit Nederland kwamen goed uit de bus. Uit Spanje was het meestal weer foute boel. Opvallend is dat Nederlandse komkommers relatief vaak vervuild waren.
Biologisch
Het beste kunnen we kiezen voor biologisch voedsel. Volgens studies kan het overschakelen naar een biologisch voedingspatroon ervoor zorgen dat er geen tot amper nog bestrijdingsmiddelen in de urine zijn te meten (3, 4). Dat gezegd hebbende, is biologisch ook niet heilig. Biologisch is namelijk niet hetzelfde als onbespoten. In de biologische landbouw zijn ook bestrijdingsmiddelen toegestaan, maar dan geen synthetische (5, 6, 7). Een groot voordeel is dat biologische bestrijdingsmiddelen vele malen minder toxisch zijn en niet verstorend werken op de hormonale balans (8, 9). Gelukkig blijken in Europa 99,3% van de biologische producten vrij te zijn van bestrijdingsmiddelen of binnen de veilige marge te vallen (10).
Wat kun je zelf ertegen doen?
Er zijn op dit moment ruim 900 bestrijdingsmiddelen toegestaan voor gebruik op levensmiddelen (11). Volgens de Europese voedselwaakhond EFSA is 53,3% van de producten in de supermarkt vrij van bestrijdingsmiddelen (12). Dat betekent dat 46,7% wel bestrijdingsmiddelen bevat en 2,8% zelfs over de ‘veilige’ limieten heengaat. Gelukkig kun je het zekere voor het onzekere nemen en de bestrijdingsmiddelen er grotendeels afwassen.
Zo verwijder je de bestrijdingsmiddelen van je groente en fruit:
Wassen met een base zoals natriumbicarbonaat: het 12 – 15 minuten laten weken van fruit in natriumbicarbonaat kan verschillende soorten bestrijdingsmiddelen met 80% of meer laten afnemen (13). De onderzoekers melden een verhouding van 10 gram natriumbicarbonaat op 1 liter water.
Wassen met een zuur zoals azijn: een 10% verdunning met water kon enkele bestrijdingsmiddelen op tomaten met 43 – 92% verminderen (14). Een zwak zuur zoals waterstofperoxide (H2O2) kan bestrijdingsmiddelen op bloemkool met 17 – 32% doen afnemen (15).
Wassen met koud water: belangrijk is wel dat er een speciale groenteborstel bij wordt gebruikt om effectief te zijn (16). Het weken van groente in koud water is met een afname van slechts 12% niet echt effectief (17).
Schillen: hoewel schillen effectief kan zijn in het verwijderen van bestrijdingsmiddelen (18), is het ook zonde omdat met de schil vele waardevolle voedingsstoffen verloren gaan (19).
Blancheren: dit betekent het voedsel heel kort blootstellen aan kokend water, waarna het in koud water wordt gedompeld. Met deze techniek neemt de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen gemiddeld met meer dan 50% af (20).
Koken: het koken van fruit kan de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen tussen de 40% en 90% laten afnemen volgens onderzoekers (21). Helaas kan het ook zorgen voor afname van de hoeveelheid vitamine C (22).
Zoutoplossing: wassen in een oplossing van keukenzout (natriumchloride, NaCl) kan voor een flinke afname zorgen van bestrijdingsmiddelen (23). Geadviseerd wordt een oplossing van 5 – 10% natriumchloride in water gedurende 15 minuten.
Bevriezen: opvallend is dat sommige bestrijdingsmiddelen afnemen door blootstelling aan kou (24). De vriezer kan voor afname zorgen, maar deze methode is volgens de onderzoekers minder effectief dan de bovengenoemde methodes.
Groenteborstel: Omdat tegenwoordig regelmatig gebruikgemaakt wordt van bestrijdingsmiddelen met waterafstotende PFAS (Teflonachtige stoffen), raden we aan om je groente en fruit altijd onder stromend water goed te schrobben met een groenteborstel.
Combinatie
Een combinatie van de bovenstaande methodes werkt het beste (25). Het is eigenlijk van de gekke dat we onze groenten en fruit zouden moeten wassen in warm en koud zuur/basisch water om de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen grotendeels te verwijderen. Daarbij komt ook dat er vaak systemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt die niet op de schil zitten, maar in het gehele gewas (26). Gelukkig wordt het gebruik van deze middelen steeds meer aan banden gelegd (27, 28). Als je het combineren van bovenstaande methodes niet ziet zitten, kun je ook elektrolyse overwegen:
Elektrolyse nieuwe bewezen oplossing
Vroeger waren elektrolyseapparaten groot en duur, maar door moderne technieken kan dit nu ook compact en betaalbaar. Toen ik op onderzoek ging in de medische literatuur zag ik inderdaad aanwijzingen dat elektrolyse glyfosaat, maar ook andere bestrijdingsmiddelen, effectief kan afbreken (29, 30, 31, 32.) Volgens laboratorium onderzoek blijkt de AquaPure pesticiden remover op basis van elektrolyse uitstekend z’n werk te doen (32, 33). De AquaPure hebben wij om deze reden dan ook toegevoegd aan ons assortiment in de webwinkel.
Van het seizoen
Het beste blijft om groente en fruit uit eigen tuin te eten. Als dat niet lukt, dan is van het seizoen uit eigen omgeving een goed alternatief. Het zou fijn zijn als de supermarkten een nieuw logo zouden introduceren dat staat voor onbespoten. Veel groente en fruit in de supermarkt is niet bespoten, maar dat valt moeilijk aan de buitenkant te zien. Het boodschappen doen blijft op deze manier een vorm van Russische roulette. Hopelijk komt hier in de toekomst verbetering in.