Voedingswaardetabel van rundergehakt per 100 gram:
Per 100 g / ml | Gehakt (rund) | ADH* |
kcal | 209 | 10,45% |
Kj | 878 | 10,45% |
Water (g) | 64,5 | 3,23% |
Eiwit (g) | 19,1 | 34,11% |
Koolhydraten (g) | 0,8 | 0,31% |
Suiker (g) | – | |
Vet (g) | 14,6 | 20,86% |
Verzadigd (g) | 7,4 | |
E.O.V. (g) | 6,5 | |
M.O.V. (g) | 0,5 | |
Omega 6 (g) | – | |
Omega 3 (g) | – | |
Cholesterol (mg) | 67,8 | |
Vezels (g) | – | |
A (mg) | 0,018 | 2,00% |
B1 (mg) | 0,03 | 2,73% |
B2 (mg) | 0,07 | 4,67% |
B3 (mg) | 4,8 | 30,00% |
B5 (mg) | 0,6 | 12,00% |
B6 (mg) | 0,17 | 11,33% |
B11 / Foliumzuur (ug) | 6 | 2,00% |
B12 (ug) | 2 | 71,43% |
C (mg) | 20 | 26,67% |
D (ug) | 0,7 | 7,00% |
E (mg) | 0,35 | 3,50% |
Vitamine K (ug) | 1,1 | 0,92% |
Natrium (mg) | 70 | 7,00% |
Kalium (mg) | 300 | 8,57% |
Calcium (mg) | 10 | 1,00% |
Fosfor (mg) | 180 | 22,50% |
IJzer (mg) | 0,4 | 5,00% |
Jodium (ug) | 2,5 | 1,67% |
Magnesium (mg) | 20 | 6,67% |
Koper (mg) | 0,06 | 6,67% |
Selenium (ug) | 8 | 14,55% |
Zink (mg) | 4,79 | 31,93% |
Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Over gehakt
Gehakt is de meest verkochte vleessoort in Nederland en België. Veelal gebruikt voor de bekende Hollandse gehaktballen, maar gehakt wordt ook verwerkt in andere gerechten. Vroeger was gehakt één van de betaalbaarste vleessoorten en tot op de dag van vandaag is gehakt geen dure vleessoort.
Gehakt is doorgaans gemalen rund- of varkensvlees, of een combinatie van beiden. Dit wordt ‘half-om-half’ genoemd. Iets minder bekend is kip-, schaap- en lamsgehakt. Gehakt ontstaat door stukken vlees door een gehaktmolen te draaien, waarin het door kleine gaatjes wordt geperst.
Verkrijgbaar
Gehakt is standaard en als mager of extra mager te koop. Het vetgehalte van standaard gehakt ligt rond de 25%, mager gehakt mag een maximaal vetpercentage hebben van 15%. Veelal is gehakt gemaakt van rundvlees, maar in de supermarkt vinden we ook half-om-half gehakt en soms kipgehakt. Bij een Turkse of islamitische slager is lamsgehakt, of een mengsel van lams- en rundergehakt verkrijgbaar. Je kan tot slot ook zelf gehakt maken, bijvoorbeeld met rib- en speklappen.
Aan het sterrenkeurmerk van de Dierenbescherming zijn de leefomstandigheden van het dier af te lezen. Biologisch rundergehakt heeft altijd drie sterren. Lokale boeren bieden regelmatig gehakt van eigen dieren aan. Vaak in combinatie met andere delen van het dier.
Bewaren
Gehakt bederft snel en moet altijd voor de houdbare datum geconsumeerd worden. Wanneer het vlees wat verkleurd is, betekent dat niet meteen dat het niet meer goed is. Vaak wordt vlees kunstmatig rood (of roder) gemaakt om het er aantrekkelijk uit te laten zien.
Toepassing
Gehakt wordt grotendeel gebruikt voor het draaien van ballen gehakt en het maken van hamburgers. In ovenschotels en pastasauzen wordt ook vaak gehakt verwerkt. In Amerika is ‘meatloaf’ (gehaktbrood) een populair gerecht in de weekenden en op feestdagen. Gehakt wordt ook wel eens rauw gegeten als tartaar, traditioneel geserveerd met ei, augurk en zilveruitjes. Gehakt wordt ook verwerkt in andere voedingsmiddelen. Denk aan pizza’s en andere kant-en-klaar maaltijden.
Wist je dat:
- Gehakt van oorsprong een restproduct is? Resten slachtvlees werden met vetresten vermengd, in kleine stukjes gehakt en gemalen.
- De uitdrukking ‘woensdag gehaktdag’ afstamt uit de tijd waarin vlees een luxe-product was? Op maandag werden de dieren geslacht, op dinsdag uitgebeend en de overgebleven vleesresten werden op woensdag verkocht als ‘gehakt’. Dit was destijds voor veel mensen het enig betaalbare vlees.
Wetenschappelijke weetjes over de voedingswaarde van gehakt
Rood vlees is rijk aan het spiereiwit myoglobine. Onder rood vlees valt het spiervlees van runderen, varkens, schapen, geiten, paarden, herten en hazen. Rood vlees bevat veel eiwitten, maar niet meer dan wit vlees. Gehakt bevat veel vet, waarvan het merendeel verzadigde vetten en omega 6-vetzuren.
Rood vlees staat bekend om het hoge gehalte aan ijzer. Het is dan vooral de lever die het meeste ijzer levert. Rood vlees wordt in verschillende recente studies in verband gebracht met dikkedarmkanker (1). Rood vlees blinkt zeker niet uit in voedingswaarde.
Belangrijk is wel om te weten dat vlees van grasgevoerde dieren vele malen meer omega 3 en antioxidanten bevat, en minder omega 6 en verzadigd vet (2), dan industrievlees.
Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek:
1. Aykan NF. Red Meat and Colorectal Cancer. Oncology Reviews. 2015;9(1):288.
2. Daley CA, Abbott A, Doyle PS, Nader GA, Larson S. A review of fatty acid profiles and antioxidant content in grass-fed and grain-fed beef. Nutrition Journal. 2010;9:10.