10 bewezen gezondheidsvoordelen van kokosolie

Kokosolie is één van de weinige voedingsmiddelen die met recht ‘superfood’ genoemd kunnen worden. De unieke combinatie van vetzuren kan diepgaande positieve effecten hebben op de gezondheid, zoals verlies van vet, een betere hersenfunctie en verschillende andere bijzondere voordelen. Hieronder staat de top 10 van gezondheidsvoordelen van kokosolie, die zijn bewezen door middel van onderzoek op mensen.

1. Kokosolie bevat een unieke combinatie van vetzuren met krachtige medicinale eigenschappen
Kokosolie werd in het verleden gedemoniseerd omdat het verzadigd vet bevat. Kokosolie, met een verzadigd vetpercentage van bijna 90%, is zelfs één van de rijkste bronnen van verzadigd vet die we kennen (1). Uit nieuwe gegevens blijkt echter dat verzadigde vetten onschadelijk zijn. Vele zeer grote onderzoeken met honderdduizenden mensen laten zien dat het hele punt van ‘adervernauwing’ vanwege verzadigd vet een fabeltje was (2). Kokosolie bevat bovendien niet de gemiddelde, gewone verzadigde vetten die je in kaas of biefstuk vindt. Nee, ze bevatten de zogenaamde middellange-keten vetzuren (MKV’s) – dat zijn vetzuren met een gemiddelde lengte. De meeste vetzuren in het dieet zijn lange-keten vetzuren, maar de middellange die in kokosolie zitten worden op een andere manier omgezet in ons lichaam. Ze gaan direct uit het spijsverteringskanaal naar de lever, waar ze als snelle bron van energie worden gebruikt, of worden omgezet in zogenaamde ketonlichamen, die therapeutische effecten kunnen hebben op hersenaandoeningen zoals epilepsie en Alzheimer.

Kortom: Kokosolie bevat veel middellange-keten vetzuren, die op een andere manier in de stofwisseling worden omgezet en die een therapeutisch effect kunnen hebben op verscheidene hersengerelateerde aandoeningen.

2. Bevolkingsgroepen die VEEL kokos eten behoren tot de gezondste mensen op aarde
Kokos is in de Westerse wereld een soort ‘exotisch’ eten, dat vooral wordt gegeten door bewuste mensen. Maar in sommige delen van de wereld is kokos basisvoedsel, waarop mensen vele generaties lang goed hebben geleefd. Het beste voorbeeld van een dergelijke bevolkingsgroep is die van Tokelaua, in de Stille Oceaan. De Tokelauanen halen meer dan 60% van hun calorieën uit kokosnoten en zij zijn de grootste verbruikers van verzadigd vet ter wereld. Deze mensen genieten een uitmuntende gezondheid, zonder enig bewijs van hartziektes (3). Ook de Kitavanen kunnen als voorbeeld dienen van een bevolkingsgroep die veel kokos eet en in prima gezondheid verkeert (4).

Kortom: Heel wat bevolkingsgroepen op de wereld doen het al vele generaties lang heel goed op een dieet van enorme hoeveelheden kokos.

3. Kokosolie kan je energieverbruik verhogen, waardoor je meer vet verbrandt
Op het moment is obesitas één van de grootste gezondheidsproblemen in de wereld. Sommigen denken dat obesitas alleen draait om calorieën op zich, maar anderen (waaronder ik) denken dat de bronnen van die calorieën ook van groot belang zijn. Het is een feit dat verschillende voedingsbronnen ons lichaam en onze hormonen op verschillende manieren beïnvloeden. In dit opzicht is het NIET waar dat ´een calorie een calorie´ is. De middellange keten triglyceriden (MKT´s) in kokosolie kunnen het energieverbruik in verhouding tot dezelfde hoeveelheid calorieën uit lange keten vetzuren verhogen (56). Uit één onderzoek bleek dat bij 15-30 gram MKT’s per dag het energieverbruik in 24 uur met 5% toenam, wat neerkomt op ongeveer 120 calorieën per dag (7).

Kortom: De middellange keten triglyceriden in kokosolie blijken het energieverbruik in 24 uur met wel 5% te verhogen, wat op de lange duur zou kunnen leiden tot een aanzienlijk gewichtsverlies.

4. Het laurinezuur in kokosolie kan bacteriën, virussen en schimmels doden, zodat infecties worden voorkomen
Bijna 50% van de vetzuren in kokosolie bestaat uit 12-koolstof laurinezuur. Als kokosolie enzymatisch wordt verteerd vormt het een monoglyceride genaamd monolaurine. Zowel laurinezuur als monolaurine kan schadelijke ziekteverwekkers zoals bacteriën, virussen en schimmels doden (8). Deze stoffen blijken bijvoorbeeld de bacterie Staphylococcus Arureus (een zeer gevaarlijke ziekteverwekker) en de gist Candida Albicans (een veel voorkomende bron van schimmelinfecties bij mensen) te doden (910).

Kortom: De vetzuren en afbraakproducten in kokosolie kunnen schadelijke ziekteverwekkers doden, waardoor ze kunnen helpen bij het voorkómen van infecties.

5. Kokosolie kan je eetlust remmen, waardoor je minder eet zonder moeite te doen
Een interessante eigenschap van kokosolie is dat het je hongergevoel kan verminderen. Dit zou in verband kunnen staan met de manier waarop de vetzuren erin worden omgezet, want ketonlichamen kunnen een eetlustverminderend effect hebben (11). In één studie werden variërende hoeveelheden middellange- en lange-keten triglyceriden aan 6 gezonde mannen gegeven. De mannen die de meeste MKT’s kregen, aten gemiddeld 256 calorieën minder per dag (12). En uit een onderzoek met 14 gezonde mannen bleek dat degenen die de meeste MKT’s bij het ontbijt aten, aanzienlijk minder calorieën aten bij de lunch (13).

Deze onderzoeken waren klein en namen maar een korte tijd in beslag. Als het effect over langere tijd zou aanhouden, zou dat een enorme invloed kunnen hebben op het lichaamsgewicht, gerekend over een aantal jaar.

Kortom: De vetzuren in kokosolie kunnen de eetlust aanzienlijk verminderen, wat op de lange duur een positieve invloed zou kunnen hebben op het lichaamsgewicht.

6. De vetzuren in kokosolie worden in ketonen omgezet, wat kan zorgen voor minder epileptische aanvallen
Een vorm van het zogenaamde ketogene (zeer weinig koolhydraten, zeer veel vet) dieet wordt momenteel bestudeerd om verscheidene aandoeningen te behandelen. De best bekende therapeutische toepassing van dit dieet is bij kinderen met een vorm van epilepsie die niet op medicijnen reageert (14). Dit dieet houdt in dat je zeer weinig koolhydraten eet en grote hoeveelheden vet, wat leidt tot zeer verhoogde concentraties van ketonlichamen in het bloed. Om de één of andere reden kan dit dieet het aantal epileptische aanvallen bij kinderen enorm verminderen, zelfs bij diegenen bij wie allerlei verschillende medicijnen niet hielpen. Omdat de MKT’s in kokosolie naar de lever worden vervoerd en in ketonlichamen worden omgezet, worden ze vaak bij epileptische patiënten gebruikt om ketosis teweeg te brengen, terwijl er wel iets meer koolhydraten in het dieet worden toegestaan (1516).

Kortom: De MKT’s in kokosolie kunnen de concentratie van ketonlichamen in het bloed verhogen, wat kan helpen bij het verminderen van epileptische aanvallen bij kinderen.

7. Kokosolie kan de cholesterolniveaus in het bloed verbeteren en wellicht het risico op hartziektes verminderen
Kokosolie zit vol met verzadigde vetten, die trouwens geen schade toebrengen aan het lipidenprofiel in het bloed, zoals eerder werd gedacht. Verzadigde vetten verhogen het (goede) HDL-cholesterol en veranderen LDL-cholesterol in een goedaardig subtype (1718). Bij een studie met 40 vrouwen bleek dat kokosolie – vergeleken met soja-olie –  het totale en het LDL-cholesterol omlaag bracht, terwijl HDL toenam (19). Er zijn ook onderzoeken op ratten die aantonen dat kokosolie triglyceriden verlaagt en het totale- en LDL-cholesterol. HDL neemt toe en er treedt een verbetering op van bloedstollingfactors en van de antioxidante status (2021). Deze verbetering in cardiovasculaire risicofactoren zou theoretisch moeten leiden tot een verminderd risico op hart- en vaatziektes.

Kortom: Uit onderzoek op zowel mensen als ratten blijkt dat kokosolie belangrijke risicofactoren verlaagt, zoals het totale- , het LDL- en het HDL-cholesterol. Daaruit zou geconcludeerd kunnen worden dat het naar een verminderd risico op hart- en vaatziektes kan leiden.

8. Kokosolie kan het haar tegen schade beschermen, de huid hydrateren en het kan als zonnebrandmiddel gebruikt worden
Kokosolie kan verschillende doelen dienen die niets met eten te maken hebben. Veel mensen gebruiken het voor cosmetische doeleinden en om het haar en de huidgezondheid te verbeteren en er mooier te laten uitzien. Onderzoek bij mensen met droge huid laat zien dat kokosolie het vocht- en lipidengehalte van de huid kan verbeteren (22). Kokosolie kan ook goed beschermen tegen schade aan het haar. Ook blijkt uit onderzoek dat het goed werkt als zonnebrandmiddel, dat ongeveer 20% van de ultraviolette straling van de zon tegenhoudt (2324). Verder kan het gebruikt worden als mondwater in een proces genaamd oil pulling, waarbij een deel van de schadelijke bacteriën in de mond gedood wordt. Dit kan de gezondheid van het gebit verbeteren en slechte adem verminderen (252627).

Kortom: Kokosolie kan ook uitwendig op het lichaam worden gebruikt: het blijkt effectief te zijn als vochtinbrenger voor de huid en beschermend te werken voor het haar. Het kan ook als mild zonnebrandmiddel worden gebruikt en als mondwater.

9. De vetzuren in kokosolie kunnen de hersenfunctie bij patiënten met Alzheimer verbeteren
De ziekte van Alzheimer is wereldwijd de meest voorkomende oorzaak van dementie en het komt vooral voor bij ouderen. Alzheimerpatiënten blijken een verminderd vermogen te hebben om glucose te gebruiken voor energie in bepaalde delen van de hersenen. Ketonlichamen kunnen energie voor de hersenen leveren en onderzoekers denken nu dat ketonen misschien als een alternatieve energiebron kunnen dienen voor deze slecht functionerende cellen, waardoor de symptomen van Alzheimer kunnen afnemen (28). Volgens één studie uit 2006 was het resultaat van consumptie van middellange-keten triglyceriden dat er onmiddellijke verbetering optrad in de hersenfunctie van patiënten met mildere vormen van Alzheimer (29). Andere onderzoeken ondersteunen deze bevindingen en MKT’s worden nu intensief bestudeerd als potentieel therapeutisch middel bij de ziekte van Alzheimer (3031).

Kortom: Uit onderzoek blijkt dat de vetzuren in kokosolie de niveaus van ketonlichamen in het bloed kunnen verhogen, waardoor energie voor de hersencellen van Alzheimerpatiënten ter beschikking komt en de symptomen worden verlicht.

10. Kokosolie kan je helpen om vet kwijt te raken, vooral door het gevaarlijke buikvet te verminderen
Aangenomen dat kokosolie de eetlust kan verminderen en de vetverbranding kan verhogen, is het logisch dat het dus kan zorgen voor gewichtsverlies. Kokosolie blijkt vooral goed te werken in het verminderen van buikvet, wat zich in de buikholte en rondom de organen bevindt. Dit is het  gevaarlijkste vet en het wordt sterk in verband gebracht met veel Westerse ziektes. De tailleomvang, die makkelijk kan worden gemeten, is een zeer goede aanwijzing voor de hoeveelheid vet die zich in de buikholte bevindt. Bij 40 vrouwen met obesitas in de buikstreek, bleek het toedienen van 30 ml kokosolie per dag, 12 weken lang, te leiden tot een aanzienlijke vermindering van zowel de BMI als de taille-omvang (19). Uit een ander onderzoek, op 20 zwaarlijvige mannen, bleek dat er een afname van de taille-omvang plaatsvond van 2,86 cm na 4 weken toediening van 30 ml kokosolie per dag (32). Dit aantal lijkt misschien in eerste instantie niet zo indrukwekkend, maar bedenk wel dat deze mensen niet eens extra training of calorieënrestrictie toepasten. Ze verliezen aanzienlijke hoeveelheden buikvet gewoon door het toevoegen van kokosolie aan hun dieet.

11. Verder nog iets?
Als je zelf van de gezondheidsvoordelen die in dit artikel zijn besproken wilt profiteren, dan moet je wel biologische, extra-vergine kokosolie nemen en NIET het geraffineerde ontgeurde spul (met toestemming vertaald).

Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.