Hoe je een discussie met een voedingsdeskundige kunt winnen

Ik houd van voedingskunde, maar ik haat de manier waarop het onderwerp voeding meestal in de praktijk wordt besproken. Veel diëtisten baseren hun voedingsadviezen niet op de nieuwste wetenschappelijke inzichten (1). De algemene richtlijnen zijn totaal achterhaald. Ze zijn de afgelopen paar decennia nauwelijks aangepast. Zelf ben ik toch maar gestopt om online in discussie te treden over voeding, want het kost enorm veel tijd en het is frustrerend.

Maar ik ken veel mensen die wel vaak dit soort discussies aangaan, dus heb ik besloten om een artikel te schrijven om je wat ‘wapens’ te verschaffen waarmee je makkelijk zulke discussies kunt winnen. De allerbeste manier om een discussie over voeding te winnen is door te verwijzen naar een goed wetenschappelijk artikel. Voedingskunde is tenslotte wetenschap, hoewel het vaak meer lijkt op religie of politiek. Als je ooit merkt dat je verzeild bent geraakt in een discussie met een voedingsdeskundige met achterhaalde ideeën, of een veganistische of vetarme fanatiekeling, maak dan gerust gebruik van de antwoorden en onderzoeken die hieronder worden genoemd.

Zorg ervoor dat je deze pagina bij je favorieten opslaat als je vaak dit soort discussies aangaat!

Voorbehoud: Veel diëtisten zijn goede, zeer intelligente, bekwame mensen. Maar helaas… degenen die het meest prominent aanwezig zijn in de media spuwen vaak juist die anti-vet, veel-graan nonsens die ervoor gezorgd heeft dat we terecht zijn gekomen in de huidige situatie, met rampzalige gevolgen voor de volksgezondheid.

 

De diëtist zegt: ‘Het beste dieet is een vetarm dieet, met 50-60% van de calorieën uit koolhydraten’

Antwoord: Het vetarme dieet is in verscheidene zeer grote gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken getest. Het zorgt niet voor enig gewichtsverlies, gemeten over een periode van 7,5 jaar. Ook heeft het geen enkel effect op hartziektes of kanker. Het vetarme dieet is een enorme mislukking. Alle grote studies tonen aan dat het niet werkt.

Studies:

  1. Howard BV, et al. Low-fat dietary pattern and weight change over 7 years: the Women’s Health Initiative Dietary Modification Trial. Journal of the American Medical Association, 2006.
  2. Howard BV, et al. Low-Fat Dietary Pattern and Risk of Cardiovascular Disease. Journal of the American Medical Association, 2006.
  3. Multiple Risk Factor Intervention Trial: Risk Factor Changes and Mortality Results. Journal of the American Medical Association, 1982.

Zie ook: Laat ook dit artikel zien.

 

De diëtist zegt: ‘Dat suiker slecht voor je is komt alleen maar omdat het lege calorieën zijn’

Antwoord: De schadelijke effecten van suiker gaan veel en veel verder dan alleen het feit dat het lege calorieën zijn. Als er teveel van wordt gegeten, kan het leiden tot ernstige schade aan het metabolisme en het kan insulineresistentie, vervette lever en verschillende andere stofwisselingsaandoeningen veroorzaken. De onderzoeken tonen aan dat een hoge suikerconsumptie op den duur sterk in verband staat met het risico op obesitas, diabetes 2, hart- en vaatziektes en zelfs kanker.

Studies:

  1. Stanhope KL, et al. Consuming fructose-sweetened, not glucose-sweetened, beverages increases visceral adiposity and lipids and decreases insulin sensitivity in overweight/obese humans.Journal of Clinical Investigation, 2009.
  2. Stanhope KL, et al. Adverse metabolic effects of dietary fructose: results from the recent epidemiological, clinical, and mechanistic studies. Current Opinion in Lipidology, 2013.
  3. Ludwig DS, et al. Relation between consumption of sugar-sweetened drinks and childhood obesity: a prospective, observational analysis. The Lancet, 2001.
  4. Schulze MB, et al. Sugar-Sweetened Beverages, Weight Gain, and Incidence of Type 2 Diabetes in Young and Middle-Aged Women. Journal of the American Medical Association, 2004.
  5. Bostick RM, et al. Sweetened beverage consumption and risk of coronary heart disease in women. Cancer Causes & Control, 1994.
  6. Fung TT, et al. Sugar, meat, and fat intake, and non-dietary risk factors for colon cancer incidence in Iowa women. The American Journal of Clinical Nutrition, 2009.

Zie ook: Meer hierover vind je hier.

 

De diëtist zegt: ‘Eieren zorgen voor verhoging van cholesterol en dat leidt tot hartziektes’

Antwoord: Cholesterol in eieren verhoogt het ‘slechte’ cholesterol in het bloed niet. Het verhoogt HDL (het ‘goede’) cholesterol en eieren zorgen zelfs voor verbetering van het lipidenprofiel in het bloed. De onderzoeken tonen aan dat het eten van eieren niet in verband staat met hart- en vaatziektes. Eieren behoren tot het gezondste voedsel op aarde.

Studies:

  1. Rong Y, et al. Egg consumption and risk of coronary heart disease and stroke: dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. British Medical Journal, 2013.
  2. Fernandez ML. Dietary cholesterol provided by eggs and plasma lipoproteins in healthy populations. Current Opinion in Clinical Nutrition & Metabolic Care, 2006.
  3. Blesso CN, et al. Whole egg consumption improves lipoprotein profiles and insulin sensitivity to a greater extent than yolk-free egg substitute in individuals with metabolic syndrome. Metabolism, 2013.

Zie ook: Details over de gezondheidsvoordelen van eieren en meer onderzoek vind je hier.

 

De diëtist zegt: ‘Eiwitten zijn slecht voor je nieren’

Antwoord: Er wordt vaak gezegd dat een hoge eiwitinname kan leiden tot nierproblemen, maar dat klopt niet. Hoewel het belangrijk is dat mensen met nierproblemen hun eiwitinname beperken, gaat dit niet op voor mensen met gezonde nieren. De onderzoeken tonen aan dat een hoge eiwitinname geen nadelige effecten heeft op de nierfunctie bij gezonde mensen, zelfs niet bij bodybuilders die enorme hoeveelheden eiwit eten.

  1. Manninen AH. High-Protein Weight Loss Diets and Purported Adverse Effects: Where is the Evidence? Journal of the International Society of Sports Nutrition, 2004.
  2. Martin WM, et al. Dietary protein intake and renal function. Nutrition & Metabolism, 2005.

 

De diëtist zegt: ‘Verzadigd vet verhoogt cholesterol en is slecht voor je nieren’

Antwoord: Dit is een fabeltje. Verzadigd vet verhoogt het HDL (het ‘goede’) cholesterol en het zet LDL om van kleine, compacte deeltjes in grote LDL-deeltjes, wat gunstig is en wat niet leidt tot een verhoogd risico op hartziektes. Dit is uitgebreid onderzocht de afgelopen decennia en de onderzoeken wijzen consequent uit dat verzadigd vet op geen enkele manier in verband staat met het risico op hartziektes.

Studies:

  1. Siri-Tarino PW, et al. Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease. The American Journal of Clinical Nutrition, 2010.
  2. Mente A, et al. A systematic review of the evidence supporting a causal link between dietary factors and coronary heart disease. Archives of Internal Medicine, 2009.
  3. Dreon DM, et al. Change in dietary saturated fat intake is correlated with change in mass of large low-density-lipoprotein particles in men. The American Journal of Clinical Nutrition, 1998.

Zie ook: De mythe over verzadigd vet wordt hier en hier zeer grondig ontmaskerd.

 

De diëtist zegt: ‘Een koolhydraatarm dieet is ongezond’

Antwoord: Dit is gewoon niet waar. Sinds 2002 worden koolhydraatarme diëten uitvoerig bestudeerd en er zijn meer dan 20 gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken naar uitgevoerd. Die leiden steeds tot veel betere resultaten dan het typische vetarme dieet. Ze leiden tot meer gewichtsafname en tot een verbetering van alle belangrijke risicofactoren voor ziekte, waaronder triglyceriden, HDL en bloedsuikerniveaus.

Studies:

  1. Westman EC, et al. Low-carbohydrate nutrition and metabolism. American Journal of Clinical Nutrition, 2007.
  2. Hession M, et al. Systematic review of randomized controlled trials of low-carbohydrate vs. low-fat/low-calorie diets in the management of obesity and its comorbidities. Obesity Reviews, 2008.
  3. Santos F, et al. Systematic review and meta-analysis of clinical trials of the effects of low carbohydrate diets on cardiovascular risk factors. Obesity Reviews, 2012.

Zie ook: Nog veel meer onderzoek plus een grondig overzichtsonderzoek is hier te vinden.

 

De diëtist zegt: ‘Rood vlees is ongezond en dient met mate te worden gegeten’

Antwoord: Het is waar dat het eten van bewerkt vlees in verband staat met een verhoogd risico op allerlei ziektes, maar dat gaat niet op voor onbewerkt rood vlees. Onbewerkt vlees is onschadelijk, hoewel er schadelijke stoffen kunnen ontstaan als het te lang en/of te heet wordt gebraden. Het antwoord is niet dat je rood vlees moet vermijden, maar dat je ervoor moet zorgen dat het niet verbrandt. Het verband tussen onbewerkt rood vlees en kanker wordt zwaar overdreven. Grote overzichtsstudies tonen aan dat het effect zeer zwak is bij mannen en afwezig bij vrouwen.

Studies

  1. Micha R, et al. Red and processed meat consumption and risk of incident coronary heart disease, stroke, and diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. Circulation, 2010.
  2. Rohrmann S, et al. Meat consumption and mortality – results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition. BMC Medicine, 2013.
  3. Alexander DD, et al. Meta-analysis of prospective studies of red meat consumption and colorectal cancer. European Journal of Cancer Prevention, 2011.
  4. Alexander DD, et al. Red meat and colorectal cancer: a critical summary of prospective epidemiologic studies. Obesity Reviews, 2011.

Zie ook: Meer onderzoek over rood vlees hier.

 

De diëtist zegt: ‘Eiwitten zijn slecht voor je botten en veroorzaken osteoporose’

Antwoord: Hoewel het waar is dat eiwit kan zorgen voor verlies van calcium uit de botten op de korte termijn, blijft dit effect niet voortduren op de lange termijn. Uit onderzoek blijkt zelfs dat eiwit de botgesteldheid op de lange duur zelfs verbetert, NIET verslechtert. Daarom is het een zeer slecht advies om weinig eiwit in te nemen, het verhoogt waarschijnlijk het risico op botontkalking.

Studies

  1. Kerstetter JE, et al. Dietary protein and skeletal health: a review of recent human research. Current Opinion in Lipidology, 2011.
  2. Bonjour JP. Dietary protein: an essential nutrient for bone health. The Journal of the American College of Nutrition, 2005.
  3. Munger RG, et al. Prospective study of dietary protein intake and risk of hip fracture in postmenopausal women. The American Journal of Clinical Nutrition, 1999.

 

Diëtist zegt: ‘Mensen moeten minder natrium eten’

Antwoord: Hoewel natriumrestrictie inderdaad kan zorgen voor een lagere bloeddruk, lijkt dit niet het risico op hartziektes of overlijden te verminderen. Sommige onderzoeken laten zelfs zien dat als je al te weinig natrium binnenkrijgt, het ertoe kan leiden dat bepaalde risicofactoren voor ziektes kunnen toenemen. Er is geen wetenschappelijke onderbouwing voor de 1500 -2300 mg aanbevolen dagelijkse hoeveelheid natrium. Gezonde mensen kunnen zonder enig  probleem ‘normale’ hoeveelheden natrium eten.

Studies:

  1. Taylor RS, et al. Reduced dietary salt for the prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2011.
  2. Jurgens G, et al. Effects of low sodium diet versus high sodium diet on blood pressure, renin, aldosterone, catecholamines, cholesterols, and triglyceride. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2003.
  3. Garg R, et al. Low-salt diet increases insulin resistance in healthy subjects. Metabolism, 2011.

Zie ook:  Hier en hier vind je nog veel meer onderzoeken over de natrium-mythe.

 

De diëtist zegt: ‘Onverzadigde vetten verlagen cholesterol en verminderen risico op hartziektes’

Antwoord: Er zijn twee soorten onverzadigde vetten, omega 3 en omega 6. Het is waar dat omega-3-vetten het risico op hart- en vaatziektes verkleinen, maar dat geldt niet voor omega 6. Hoewel de omega 6-soorten (soja-, maïsolie etc.) het cholesterolniveau kunnen verlagen, laten de studies zien dat ze het risico op hartziektes juist vergroten. Het is dus waarschijnlijk dat het akelige advies om meer meervoudig onverzadigde vetzuren te eten bijdraagt aan hartziektes in plaats van ze te voorkómen.

Studies:

  1. Ramsden CE, et al. Use of dietary linoleic acid for secondary prevention of coronary heart disease and death.British Medical Journal, 2013.
  2. Lands WE, et al. Dietary fat and health: the evidence and the politics of prevention: careful use of dietary fats can improve life and prevent disease.Annals of the New York Academy of Sciences, 2005.
  3. Ramsden CE, et al. n-6 fatty acid-specific and mixed polyunsaturate dietary interventions have different effects on CHD risk: a meta-analysis of randomised controlled trials.British Journal of Nutrition, 2010.

Zie ook: Nog veel meer onderzoeken naar plantaardige oliën hier.

 

De diëtist zegt: ‘Je moet magere zuivelproducten nemen om minder calorieën en verzadigde vetten  binnen te krijgen.’

Antwoord: Er is geen bewijs dat mensen beter af zijn met vetarme, magere zuivel in plaats van volvette producten. Vaak bevat vetarme zuivel ook nog eens veel suiker, waardoor dit misplaatste advies echt heel discutabel wordt. Volvette zuivel (vooral van grasgevoerde koeien) bevat veel belangrijke voedingsstoffen zoals vitamine K2 en butyraat. Die zijn erg zeldzaam in het dieet. Volvette zuivel wordt zelfs in verband gebracht met een lager risico op obesitas. In landen waar koeien meestal grasgevoerd zijn, lopen de mensen die de meeste volvette zuivel gebruiken een zeer sterk verminderd risico op hartziektes.

Studies:

  1. Kratz M, et al. The relationship between high-fat dairy consumption and obesity, cardiovascular, and metabolic disease. European Journal of Nutrition, 2013.
  2. Bonthius M, et al. Dairy consumption and patterns of mortality of Australian adults. European Journal of Clinical Nutrition, 2010.
  3. Smit, et al. Conjugated linoleic acid in adipose tissue and risk of myocardial infarction. The American Journal of Clinical Nutrition, 2010.

 

De diëtist zegt: ‘Bij afvallen gaat het alleen om hoeveel calorieën erin en eruit gaan.’

Antwoord: Dit klopt totaal niet, verschillende bronnen van calorieën doorlopen verschillende stofwisselingstrajecten (‘pathways’) in het lichaam en die hebben verschillende effecten op honger, hormonen en de hersenen. En laten we niet vergeten dat gezondheid niet alleen om gewicht gaat. Bepaalde caloriebronnen (toegevoegde suikers, plantaardige olie) kunnen schadelijke effecten hebben op de stofwisseling, die niets te maken hebben met hun calorische waarde.

Studies:

  1. Feinman RD, et al.“A calorie is a calorie” violates the second law of thermodynamics. Nutrition Journal, 2004.
  2. Johnston CS, et al. Postprandial thermogenesis is increased 100% on a high-protein, low-fat diet versus a high-carbohydrate, low-fat diet in healthy, young women. The Journal of the American College of Nutrition, 2002.
  3. Veldhorst MA, et al. Presence or absence of carbohydrates and the proportion of fat in a high-protein diet affect appetite suppression but not energy expenditure in normal-weight human subjects fed in energy balance. British Journal of Nutrition, 2010.

Zie ook:  Nog veel meer onderzoek over de calorieënmythe vind je hier.

 

De diëtist zegt: ‘Je kunt het best veel kleine maaltijden eten over de dag verdeeld.’

Antwoord: Het is een fabeltje dat je maar beter veel kleine maaltijden kunt eten in plaats van een paar grotere. Uit onderzoek blijkt dat het helemaal geen effect op de gezondheid of het gewicht heeft.

Studies:

  1. Bellisle F, et al. Meal frequency and energy balance. British Journal of Nutrition, 1997.
  2. Cameron JD, et al. Increased meal frequency does not promote greater weight loss in subjects who were prescribed an 8-week equi-energetic energy-restricted diet. British Journal of Nutrition, 2010.

Zie ook: Een grondige ontkrachting van deze mythe vind je hier.

 

De diëtist zegt: ‘Vet maakt je vet’

Antwoord: Hoewel vet meer calorieën per gram bevat dan koolhydraten en eiwitten, maakt het je toch niet dikker. Het eten van vetrijke voeding zorgt voor een vermindering van de eetlust.  Uit onderzoek blijkt steeds weer dat diëten die vetrijk (maar koolhydraatarm) zijn tot veel meer gewichtsverlies leiden dan vetarme diëten.

Studies:

  1. Brehm BJ, et al. A randomized trial comparing a very low carbohydrate diet and a calorie-restricted low fat diet on body weight and cardiovascular risk factors in healthy women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2003.
  2. Yancy WS, et al. A low-carbohydrate, ketogenic diet versus a low-fat diet to treat obesity and hyperlipidemia: a randomized, controlled trial. Annals of Internal Medicine, 2004.
  3. Westman EC, et al. The effect of a low-carbohydrate, ketogenic diet versus a low-glycemic index diet on glycemic control in type 2 diabetes mellitus. Nutrition & Metabolism, 2008 (Met toestemming vertaald).
Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.