Veel koffieliefhebbers kennen het probleem: je houdt van koffie, maar je maag en darmen reageren er niet altijd even goed op. Gelukkig bestaat er een oplossing die steeds populairder wordt: cold brew-koffie. Deze methode waarbij koffie met koud water wordt gezet, kan een uitkomst zijn voor mensen met een gevoelige maag. In dit artikel ontdek je alles over de voordelen van cold brew-koffie en hoe je het zelf kunt maken.
Wat maakt cold brew-koffie zo bijzonder?
Cold brew betekent letterlijk ‘koud brouwen’ en verwijst naar een manier van koffiezetten waarbij geen heet water wordt gebruikt. In plaats daarvan laat je grof gemalen koffie langdurig trekken in koud water, meestal tussen de 12 en 24 uur. Dit langzame extractieproces is verantwoordelijk voor het gunstige effect. Doordat de koffie geleidelijk trekt, komen er minder zuren en bitterstoffen vrij. Daardoor is cold brew milder en zachter voor de maag en darmen, wat door meerdere wetenschappelijke studies wordt bevestigd (1, 2). Het opmerkelijke aan cold brew is dat het ondanks de koude bereiding toch een krachtige smaak ontwikkelt doordat het zo lang de tijd krijgt om te trekken.
De wetenschap achter de zachte werking
Onderzoek toont aan dat cold brew-koffie een gelijke en soms iets hogere pH heeft dan normale heet gezette koffie, maar ondertussen wel veel minder totale zuren bevat (3, 4, 5). Deze lagere zuurconcentratie kan leiden tot minder maagklachten bij gevoelige personen. Voor mensen die van koffie houden maar last hebben van brandend maagzuur of darmirritatie, kan cold brew een ideale oplossing zijn.
Wat betreft de gezonde stoffen blijft cold brew interessant. Het bevat antioxidanten zoals chlorogeenzuren, trigonelline en polyfenolen, die bijdragen aan het verminderen van oxidatieve stress en mogelijk het risico op chronische ziekten verlagen. Hoewel de concentratie van deze bioactieve stoffen doorgaans ietsje lager is dan in heet gezette koffie, zijn deze stoffen nog steeds in significante hoeveelheden aanwezig.
De cafeïneconcentratie in cold brew is doorgaans iets hoger dan in traditioneel gezette koffie, afhankelijk van het type koffieboon en de verhouding tussen koffie en water (6). Dit betekent dat je niet hoeft in te leveren op de oppeppende werking.
Praktische voordelen in het dagelijks leven
Naast het feit dat cold brew vriendelijker is voor je spijsvertering, blijft de smaak langer fris en kun je het gemakkelijk bewaren in de koelkast, zodat je altijd snel een kopje kunt inschenken. Deze houdbaarheid is een groot voordeel ten opzichte van gewone koffie, die snel bitter wordt als hij afkoelt. Omdat cold brew dus minder bitter is, drinken veel mensen het zonder suiker of melk, wat het ook gezonder maakt.
Zelf cold brew-koffie maken: eenvoudiger dan je denkt
Het maken van cold brew-koffie is heel eenvoudig en vereist geen dure apparaten. Ik maak het zelf altijd in een cafetière op kamertemperatuur, omdat ik dit het makkelijkst vind. Ik gebruik daarbij speciale koffiefilters voor cafetières voor een extra verfijnde smaak. Je hebt alleen grof gemalen koffie, koud water en een beetje geduld nodig. Kies liever wel voor biologische koffie, omdat er bij reguliere koffieteelt vaak veel bestrijdingsmiddelen worden gebruikt en het lange trekproces ervoor kan zorgen dat deze stoffen in je koffie terechtkomen. De ideale verhouding is ongeveer één deel koffie op vier delen water, maar je kunt dit aanpassen naar smaak.
Begin met het mengen van de grof gemalen koffie met koud water in je cafetière. Roer het mengsel goed door en laat het vervolgens 12 uur op kamertemperatuur of 24 uur in de koelkast trekken. Hoe langer je het laat staan, hoe sterker de smaak wordt. Na het trekken druk je de cafetière langzaam naar beneden. Vervolgens warm ik de koffie nog even op tot ongeveer 60 graden en drink het dan op.
Geen cafetière? Je kunt cold brew ook maken in een grote pot of glazen kan. Meng de koffie met water in dezelfde verhouding en laat het net zo lang trekken. Voor het beste resultaat leg je een kaasdoek in een fijn zeefje en giet je de koffie erdoorheen om alle resten te verwijderen. Je kunt natuurlijk ook gewoon een koffiefilter gebruiken om te zeven. De koffieresten kun je overigens bewaren voor compost of als natuurlijke scrub.
Het resultaat is een geconcentreerde cold brew-koffie. Vind je de smaak te sterk? Dan kun je het eventueel verdunnen met water of (plantaardige) melk naar wens. Als je de geconcentreerde cold brew heel sterk maakt, kun je kleine hoeveelheden toevoegen aan warme plantaardige melk voor een heerlijke latte-variant.
Kruiden en smaakmakers
Er zijn allerlei kruiden die je kunt toevoegen om je cold brew meer smaak te geven en zelfs nog gezonder te maken. Kaneelstokjes zijn bijvoorbeeld populair omdat ze een warme, lichtzoete smaak geven en bovendien helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Ook vanillepeulen werken goed, omdat ze een zachte, romige ondertoon toevoegen aan de koffie zonder extra calorieën. Als je van kruidige smaken houdt, kun je ook experimenteren met kardemompeulen of steranijs. Deze specerijen hebben niet alleen een bijzondere smaak, maar bevatten ook ontstekingsremmende eigenschappen. Gember of een paar kruidnagels kunnen ook een pittige of intensere smaak toevoegen en ondertussen de spijsvertering ondersteunen. Voor een frisse variant kun je (biologische) citrusschillen, zoals sinaasappel- of citroenschil, mee laten trekken. Dit gaat verbazend goed samen met de natuurlijke smaken van koffie en voegt vitamine C toe aan je drank.
Bewaren
De geconcentreerde cold brew-koffie kun je enkele dagen in de koelkast bewaren, wat het ideaal maakt voor liefhebbers van preppen. Je kunt zelfs extra sterke cold brew maken en invriezen in ijsklontjesvormen die je later kunt opwarmen en eventueel aanlengen met water of plantaardige melk. Je kunt bijvoorbeeld de cold brew-ijsblokjes laten smelten tijdens het opwarmen van haver- of amandelmelk of gebruiken als basis voor koffiesmoothies met banaan en een snufje kaneel.
Is cold brew-koffie ook gezond?
Hoewel cold brew-koffie een fractie minder antioxidanten bevat in vergelijking met gewone koffie, is het verschil dusdanig klein dat de algemene gezondheidsvoordelen van koffie ook hierop van toepassing zijn, zoals een lager risico op hart- en vaatziekten, bepaalde kankers en leverziekten (7). Vooral het lagere gehalte aan zuren maakt het voor veel mensen met gevoelige maag en darmen een goede optie.
Consclusie
Cold brew-koffie biedt een uitstekend alternatief voor mensen die van koffie houden maar last hebben van maagklachten. Door het zachte extractieproces ontstaat een mildere koffie met minder zuren, waardoor het vriendelijker is voor de spijsvertering. Bovendien behoud je de gezondheidsvoordelen van koffie en kun je genieten van een verfrissende smaak. Het maken van cold brew is eenvoudig en vereist alleen wat geduld. Voor wie worstelt met maag- of darmirritatie door gewone koffie, kan deze methode een waardevolle oplossing zijn die het koffiegenot weer terugbrengt.