Migraine is een term die vaak wordt geassocieerd met hevige hoofdpijn, maar er bestaat ook een specifieke vorm van deze aandoening die we oogmigraine noemen. Dit wordt soms ook visuele migraine, oculaire migraine of migraine aura genoemd. Dit artikel zal het concept van visuele migraine verhelderen, de kenmerken ervan beschrijven en de mogelijke behandelingen belichten.
Wat is oogmigraine?
Oogmigraine is een type migraine dat een tijdelijke visuele stoornis veroorzaakt, bekend als een aura, zonder de kenmerkende hoofdpijn die vaak met migraines gepaard gaat. Deze aura’s kunnen bestaan uit flikkerende lichten, zigzaglijnen, blinde vlekken of zelfs tijdelijk verlies van het zicht.
De kenmerken van visuele migraine
Visuele migraine treft meestal 1 oog. Ze komen vaak plotseling opzetten en de symptomen zijn onder andere:
- gezichtsverlies – dit duurt meestal ongeveer 10 tot 20 minuten, maar kan soms tot 1 uur duren
een blinde vlek in je zicht - hoofdpijn – deze kan tegelijk met de oogsymptomen optreden of kort daarna
andere oogsymptomen, zoals wazig zien en het zien van knipperende lichten, zigzagpatronen of gekleurde vlekken of lijnen - je ziek voelen of ziek zijn
Soms kun je de symptomen krijgen zonder hoofdpijn te hebben.
Wat merk je precies van een aura?
Een migraine aura is de meest bekende klacht die gepaard gaat met migraine. Het is een sensorische of visuele verstoring die doorgaans voorafgaat aan een migraineaanval. Deze symptomen kunnen enigszins variëren, maar volgen meestal een vast patroon. Bij zo’n aura ziet men vaak een vlek in één helft van het gezichtsveld, hetzij links of rechts. Dit merkwaardige fenomeen doet zich voor in beide ogen, zelfs als men met slechts één oog kijkt of zelfs wanneer de ogen gesloten zijn. Dit begint meestal klein, maar deze vlek wordt langzaam groter over de loop van minuten. De vlek is licht en kan diverse kleuren bevatten. Opvallend is de rand van de vlek die vaak de vorm aanneemt van zaagtanden die flikkeren – een effect dat lijkt op schitteringen op het wateroppervlak. Uiteindelijk trekt de vlek langzaam weg, waarbij deze naar buiten toe uit het gezichtsveld verdwijnt.
Het is echter belangrijk om op te merken dat een migraine aura ook andere klachten kan geven. Zo kan het zijn dat men tintelingen of een doof gevoel krijgt in de lip, het gezicht of in de hand, maar dan alleen aan één kant van het lichaam. In sommige gevallen kan ook een verminderde kracht aan één kant van het lichaam optreden. Dit zijn allemaal mogelijke manifestaties van een migraine aura en het is belangrijk om deze te herkennen als voorbode van een mogelijke migraineaanval.
Oorzaken en Symptomen
Oogmigraine wordt meestal veroorzaakt door veranderingen in de bloedstroom in de hersenen, specifiek in het achterste deel van de hersenen dat bekend staat als het visuele cortex. De exacte oorzaak is echter nog steeds niet volledig begrepen. De symptomen kunnen variëren van persoon tot persoon, maar duren meestal ongeveer 20-30 minuten en verdwijnen dan volledig. Een aanval duurt zelden langer dan een uur.
Het belangrijkste symptoom is een tijdelijke visuele verstoring, die vaak begint als een klein, glinsterend gebied in het midden van het gezichtsveld. Dit gebied breidt zich dan langzaam uit naar de zijkanten en kan gepaard gaan met een pulserend of trillend gevoel. Een aanval van oogmigraine kan je belemmeren in het uitvoeren van taken als lezen, schrijven of autorijden. De symptomen zijn tijdelijk, en oogmigraine wordt meestal niet als een ernstige aandoening beschouwd. Hoewel de ervaring verontrustend kan zijn, is het belangrijk om te benadrukken dat visuele migraine meestal onschadelijk is en geen blijvende schade aan het oog of de hersenen veroorzaakt.
Netvliesmigraine wordt veroorzaakt door een verminderde doorbloeding of bloedvatspasmen in het gebied achter je oog. Migraine met aura wordt vermoedelijk veroorzaakt door abnormale elektrische activiteit in je hersenen. Hoewel de precieze oorzaken hiervan niet bekend zijn, denken onderzoekers dat neuronale disfunctie kan bijdragen.
Oculaire migraine komt ook vaker voor bij de volgende groepen:
- mensen met een persoonlijke of familiegeschiedenis van migraine
- mensen die bij de geboorte als vrouw zijn toegewezen
- volwassenen van 30 tot 39 jaar
Netvliesmigraine kan zich ook ontwikkelen bij mensen met atherosclerose, sikkelcelziekte en lupus.
Oogmigraine en aura
De term oculaire migraine omvat meerdere soorten migraine. Hieronder vallen onder andere migraine met aura, netvliesmigraine en oogmigraine. Bij aura gaat het meestal om visuele stoornissen zoals kleine blinde vlekken of flitsen.
Andere aura-symptomen kunnen zijn:
- visuele veranderingen, zoals het zien van blinde vlekken, glinsterende vlekken, knipperende lichten of zigzaglijnen
- gevoelloosheid of tintelingen in de handen of het gezicht
- zwakte
- spraakveranderingen
Sommige mensen ervaren een aura voordat de migraine begint en de symptomen kunnen tot een uur aanhouden. Niet alle mensen die migraine ervaren, zullen echter op een typische manier aura’s ervaren.
Behandeling en preventie
Hoewel er geen specifieke behandeling is voor visuele migraine, kan het herkennen van de triggers die een aanval uitlokken een belangrijke stap zijn in het beheersen van de symptomen. Voor sommige mensen kunnen deze triggers bestaan uit bepaalde voedingsmiddelen, cafeïne, stress, slaapgebrek of hormonale veranderingen. Volg daarom deze tips op om het risico op een aanval te verlagen:
- drink veel water om uitdroging te voorkomen
- eet gezond en eet op regelmatige tijden
- beweeg regelmatig en slaap voldoende
- probeer op een gezond gewicht te blijven
- probeer je stressniveau onder controle te houden
- vermijd dingen waarvan je weet dat ze migraine kunnen uitlokken, zoals cafeïne en alcohol
In sommige gevallen kunnen medicijnen die normaal gesproken worden gebruikt om ‘traditionele’ migraine te behandelen, zoals triptanen, ook effectief zijn bij het verminderen van de frequentie en de ernst van visuele migraine-aanvallen. Soms kan de oorzaak liggen in een hoge of lage bloeddruk. Ook roken kan de gevoeligheid voor visuele migraine vergroten. Het is echter belangrijk om altijd eerst met een zorgverlener te overleggen voordat je medicijnen gaat gebruiken.
Wat te doen tijdens een aanval?
Als je migraine hebt, kunnen enkele van de volgende tips om thuis met migraine om te gaan je helpen:
- gaan liggen of zitten in een donkere, rustige kamer
- met veel druk je hoofdhuid masseren
- druk uitoefenen op je slapen
- een vochtige handdoek over je voorhoofd leggen
Slotwoord
Het begrijpen van oogmigraine is essentieel, niet alleen voor diegenen die erdoor worden getroffen, maar ook voor degenen in hun omgeving. Hoewel het een verontrustende ervaring kan zijn, is het belangrijk om te onthouden dat het meestal onschadelijk is en geen teken is van een ernstigere onderliggende aandoening. Als je vermoedt dat je visuele migraine heeft, is het echter altijd een goed idee om medisch advies in te winnen om andere mogelijke aandoeningen uit te sluiten. Wanner je visuele migraine erger wordt en je vaker een aanval krijgt, is het verstandig om contact op te nemen met een arts.
Bronnen:
- What Causes Ocular Migraine? Causes, Treatment, and More. By Lindsay Modglin, 2023. Healthline
- Ocular Migraine: Symptoms, Differences, Auras. By Kristeen Cherney, 2023. Healthline
- Patient’s Guide to Visual Migraine – Brigham and Women’s Hospital. Patient’s Guide to Visual Migraine – Brigham and Women’s Hospital.
- Retinal migraine. NHS.
- Ik heb migraine aura. Thuisarts.nl
