Wetenschappers van de Goethe University hebben vastgesteld dat een luchtreiniger met een HEPA-filter de aerosolconcentratie in een klaslokaal binnen 30 minuten met 90 procent kan verlagen. Dit kan het risico op besmetting met het coronavirus via de lucht aanzienlijk verkleinen. Daarom raden de onderzoekers aan om klaslokalen te voorzien van luchtreinigers. Volgens hen zijn hier nog meer voordelen aan verbonden, zoals een vermindering van het aantal allergenen en fijnstofdeeltjes in de lucht.
De originele samenvatting van het onderzoek
Overdracht van SARS-CoV-2 door de lucht via virusbevattende aërosoldeeltjes is vastgesteld als een belangrijke route voor Covid-19-infectie. Geschikte maatregelen om dergelijke infecties te voorkomen zijn absoluut noodzakelijk, vooral in situaties waarin een groot aantal personen in gesloten ruimten bijeenkomen. Hier hebben we de efficiëntie en uitvoerbaarheid getest van het gebruik van vier luchtzuiveraars met HEPA-filters in een klaslokaal van een middelbare school terwijl de reguliere lessen plaatsvonden. We controleerden de aërosolconcentratie voor deeltjes > 3 nm op twee plaatsen in het lokaal, de aërosolgrootteverdeling in het bereik van 10 nm tot 10 µm, PM10 en CO2-concentratie. Ter vergelijking hebben we vergelijkbare metingen uitgevoerd in een naburig klaslokaal zonder zuiveraars. Op momenten dat de lessen werden gegeven met gesloten ramen en deur, werd de aërosolconcentratie met meer dan 90% verminderd in minder dan 30 minuten wanneer de zuiveraars in werking waren (luchtverversingssnelheid 5,5h). De vermindering was homogeen in de hele ruimte en voor alle deeltjesgroottes. De metingen worden aangevuld met een berekening van de maximale concentratieniveaus van virusbevattend aërosol van een zeer besmettelijke persoon die in een gesloten ruimte met en zonder luchtzuiveraars spreekt. Metingen en berekening tonen aan dat luchtzuiveraars een zeer geschikte maatregel zijn om het risico van overdracht van SARS-CoV-2 via de lucht aanzienlijk te verminderen. Bij een verblijf van twee uur in een gesloten ruimte met een superbesmettelijk persoon schatten we dat de ingeademde dosis met een factor zes vermindert bij gebruik van luchtzuiveraars met een totale luchtverversingssnelheid van 5,7h*.
De conclusie
Luchtzuiveraars kunnen de aërosolbelasting in een klaslokaal op een snelle, efficiënte en homogene manier verminderen. In situaties waarin ramen en deuren gedurende langere tijd gesloten zijn, wordt een grote reductie bereikt in de ingeademde dosis van deeltjes die virus-RNA bevatten en daardoor wordt het risico van aërosolbesmetting verlaagd. Bij een verblijf van twee uur in een gesloten ruimte samen met een superbesmettelijk persoon schatten wij dat de ingeademde dosis via overdracht door de lucht met een factor zes wordt verminderd bij gebruik van luchtzuiveraars met een luchtverversingssnelheid van 5,7h*. De luchtzuiveraars moeten uitgerust zijn met HEPA-filters (H13 of H14). Er moet een hoge luchtverversingsfrequentie van 4 tot 10h* worden toegepast. Om een hoge luchtverversingsgraad en een homogene menging in de gehele ruimte te bereiken kan het een voordeel zijn om meerdere kleinere zuiveringsapparaten te installeren. Naast de HEPA-filters moeten de zuiveringsapparaten worden uitgerust met voorfilters om het grove stof efficiënt te verwijderen en de voorfilters moeten regelmatig worden gereinigd of vervangen. Bij toepassing in schoollokalen moet rekening worden gehouden met de geluidsniveaus van de werking van de luchtreinigers. Hoewel grote ventilatiesnelheden wenselijk zijn, moet het geluidsniveau voldoende laag zijn om de lopende lessen niet te verstoren. Samenvattend lijkt het gebruik van mobiele luchtreinigers in klaslokalen technisch haalbaar. Om de risico’s van aërosoloverdracht voor SARS-CoV-2 te verminderen zijn luchtzuiveraars een belangrijke aanvullende voorzorgsmaatregel, vooral in gevallen waarin geen vaste ventilatiesystemen zijn geïnstalleerd en de ramen niet kunnen worden geopend. De implementatie- en onderhoudskosten moeten worden afgewogen tegen de aanzienlijke voordelen van een vermindering van het aantal infecties en gevallen van Covid-19, de verminderde behoefte aan tracering van contacten en het vermijden van grote verstoringen door schoolsluitingen. Luchtzuiveraars zijn echter geen vervanging voor andere maatregelen ter beperking van de overdracht, zoals het dragen van gezichtsmaskers, hygiënische maatregelen en sociale distantie. De zuiveraars moeten worden beschouwd als efficiënte aanvullende maatregelen. Een belangrijk nevenvoordeel van een standaard werking van luchtzuiveraars is dat de gemiddelde niveaus van zwevende deeltjes (PM) aanzienlijk worden verlaagd hetgeen ook op lange termijn een gezondheidsvoordeel oplevert. Ruimten met een hoge personendichtheid moeten frequent worden geventileerd om de CO2-mengverhouding te verminderen. CO2-monitoren moeten worden gebruikt om ervoor te zorgen dat de CO2-grenswaarden niet worden overschreden en dat de ventilatiemaatregelen voldoende zijn om de CO2-niveaus in de ruimte te verlagen. Hoewel onze studie is toegespitst op schoollokalen, kunnen deze resultaten in principe worden overgedragen op soortgelijke situaties in gesloten ruimten die door meer dan één persoon worden bezet, zoals vergaderzalen, restaurants, bars, gedeelde kantoren, wachtkamers en andere (bron).
*De luchtverversing per uur, in het Engels Air changes per hour (afgekort ACPH of ACH), is een luchtverversingssnelheidmaat voor het luchtvolume dat in een uur aan een ruimte wordt toegevoegd of daaruit wordt verwijderd, gedeeld door het volume van de ruimte. Als de lucht in de ruimte uniform of perfect gemengd is, is luchtverversing per uur een maat voor het aantal keren dat de lucht in een bepaalde ruimte per uur wordt vervangen / gefilterd.
