De gezondheidsvoordelen van rozenbottels

Van hun zachte bloemblaadjes tot hun stekelige doornen, rozen zijn een symbool van schoonheid en gezondheid. Zij behoren tot het geslacht Rosa van de Rosaceae-familie, die meer dan 100 soorten telt (1). Een minder bekend onderdeel van de roos zijn echter de ronde, met zaad gevulde bollen, bekend als rozenbottels, die zich onder de rozenblaadjes bevinden. Rozenbottels worden ook wel de vrucht van de roos genoemd en zijn meestal rood-oranje van kleur, hoewel er ook gele en zwarte variëteiten worden aangetroffen (2). In tegenstelling tot rozenbloesems, die bloeien in de lente en zomermaanden, groeien rozenbottels meestal nadat de bloemblaadjes zijn uitgebloeid en beginnen af te vallen, wat meestal in de vroege tot midden herfst is. Ze worden zelfs zoeter gevonden als ze na de eerste vorst van het seizoen worden geplukt (3). Rozenbottels, rijk aan voedingsstoffen en ziektebestrijdende eigenschappen, hebben de aandacht getrokken voor hun rol in gezondheid en schoonheid. Dit artikel vertelt je alles wat je moet weten over rozenbottels, inclusief hun voordelen, gebruik en bijwerkingen.

De voedingswaarde van rozenbottel
Binnenin de rozenbottel zitten veel kleine, eetbare zaden, die een goede bron zijn van veel voedingsstoffen. Een portie van 2 eetlepels (16 gram) wilde rozenbottels levert (4):

  • Calorieën: 26
  • Koolhydraten: 6 gram
  • Vezels: 4 gram
  • Vitamine A: 4% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)
  • Vitamine B5: 3% van de ADH
  • Vitamine C: 76% van de ADH
  • Vitamine E: 6% van de ADH

Rozenbottels krijgen hun rood-oranje kleur van carotenoïde pigmenten die bekend staan als lycopeen en bètacaroteen. Van deze pigmenten is aangetoond dat ze de gezondheid van huid en ogen bevorderen (2, 5, 6). Ze zijn ook rijk aan ziektebestrijdende antioxidanten, zoals vitamine C, catechinen, quercetine en ellaginezuur. Een dieet dat rijk is aan deze stoffen kan helpen ontstekingen en oxidatieve stress in het lichaam te verminderen (2, 6). Bovendien speelt vitamine C een sleutelrol bij de collageensynthese en de gezondheid van het immuunsysteem (7, 8). Het gehalte aan voedingsstoffen van rozenbottels hangt echter grotendeels af van de bodem en de groeiomstandigheden, de verwerkingstechnieken en de specifieke soort. Veel rozenbottelsoorten worden bijvoorbeeld verwerkt met hitte en water, waardoor hun vitamine C-gehalte aanzienlijk daalt (6, 9).

Kortom: Rozenbottels bevatten veel antioxidanten, met name vitamine C. Deze verbindingen kunnen verschillende voordelen voor de gezondheid bieden.

Voordelen van rozenbottels voor de gezondheid

Rozenbottels worden al eeuwenlang in de traditionele en volksgeneeskunde gebruikt vanwege hun ontstekingsremmende en pijnverlichtende eigenschappen.

Anti-verouderingseigenschappen
Rozenbottelolie is een populaire antiverouderingsstof in de schoonheidswereld, hoewel het onderzoek naar de voordelen ervan beperkt is. Het wordt gemaakt door rozenbottels koud te persen en hun natuurlijke oliën eruit te extraheren (10, 11). Rozenbottelzaden bevatten veel meervoudig onverzadigde vetten, die een gezonde huid ondersteunen en je daarnaast beschermen tegen veroorzakers van ontstekingen, denk hierbij aan ultraviolette (UV) stralen, sigarettenrook en vervuiling (12, 13). In een klein onderzoek van 8 weken leidde de dagelijkse inname van 3 mg rozenbottelpoeder tot een significante afname van huidrimpels en een significante toename van het vochtgehalte en de elasticiteit van de huid (13). Onderzoekers schreven deze resultaten toe aan het robuuste antioxidant-, vitamine C- en vetzuurprofiel van rozenbottels, die allemaal je huidbarrière beschermen en aanvullen (13). Bovendien is aangetoond dat het gebruik van vitamine C direct op de huid de collageensynthese en de celvernieuwing – de snelheid waarmee huidcellen zich vernieuwen – aanzienlijk verhoogt. Daarom kunnen producten die van nature veel vitamine C bevatten, zoals rozenbottelolie, een anti-verouderingseffect hebben (14). Rozenbottelolie kan ook helpen bij de wondgenezing. In een recente studie vertoonden ratten die met deze olie werden behandeld een aanzienlijk snellere wondgenezing en minder littekenontwikkeling dan de controlegroep. Menselijk onderzoek is echter nodig (15).

Kan de pijn bij artritis verminderen
Rozenbottels zijn goed onderzocht op hun effect op pijn door artrose. Osteoartritis (artrose) is een van de meest voorkomende vormen van artritis en treft respectievelijk 10% en 13% van de mannen en vrouwen boven de 60 jaar. Het wordt gedefinieerd als een geleidelijke afname van het kraakbeen in je gewrichten, wat kan leiden tot enorme pijn en ontsteking (16, 17). Uit een recent onderzoek van 24 studies bleek dat supplementatie met rozenbottels de symptomen van artrose kan helpen verlichten door oxidatieve stress en ontsteking in je gewrichten tegen te gaan (17). Bovendien bleek uit een review van drie studies dat mensen die rozenbottelpoeder gebruikten, twee keer zoveel kans hadden om verbeteringen in artrosepijn te rapporteren. Een belangrijk voorbehoud is echter het beperkte aantal studies (18). Tot slot werd in een recent overzicht geconstateerd dat rozenbottels pijn en stijfheid verminderden bij mensen met osteoartritis, maar het bewegingsbereik niet verbeterden (19). Hoewel rozenbottels de pijn bij artrose lijken te verbeteren, is meer onderzoek nodig om de juiste dosering beter te begrijpen.

Kan helpen bij vetverlies
Rozenbottels zijn bestudeerd als een potentieel middel om vet te verliezen. In een 12 weken durend onderzoek bij 32 mensen verminderde het dagelijks innemen van een 100 milligram rozenbotteltablet het buikvet aanzienlijk, vergeleken met de controlegroep. De auteurs schreven dit effect toe aan tiliroside, een krachtige antioxidant die het vetmetabolisme kan verhogen (20). Dit effect is ook aangetoond in een aantal knaagdierstudies. Meer uitgebreid onderzoek is echter nodig (21, 22).

Kan de gezondheid van het hart verbeteren
De consumptie van rozenbottels kan de gezondheid van het hart bevorderen door het cholesterolgehalte en de bloeddruk te verlagen. In een 6 weken durend onderzoek bij 31 mensen leidde het dagelijks drinken van een rozenbotteldrank met 40 gram rozenbottelpoeder tot significante verlagingen van de bloeddruk, het totale cholesterol en het LDL (slechte) cholesterol, vergeleken met de controlegroep (23). De drank bevatte ook 31 gram vezels. Niet alleen wordt een hoge vezelinname in verband gebracht met een betere gezondheid van het hart, maar ook het hoge gehalte aan antioxidanten in rozenbottels kan een rol spelen (23). Niettemin is verder onderzoek nodig.

Kortom: Rozenbottels kunnen huidveroudering helpen voorkomen, artrosepijn verminderen, en helpen bij gewichtsverlies en hartgezondheid. Toch is er meer onderzoek nodig.

Veelgebruikte toepassingen voor rozenbottels
Rozenbottels kunnen worden gebruikt in voedingsmiddelen en commerciële producten. Veel culturen voegen ze toe aan soepen, thee en desserts. Rozenbottelthee is bijvoorbeeld een populaire Europese drank, en nyponsoppa is een klassieke Zweedse rozenbottelsoep. Ten slotte zijn rozenbotteljam en marmelade gemaakt van deze vrucht populair in het Midden-Oosten (10). Bovendien kan deze vrucht tot een fijn poeder worden vermalen en als voedingssupplement worden gebruikt voor anti-verouderingseffecten en gezondheid van de gewrichten. Rozenbottelolie is op grote schaal beschikbaar in anti-aging schoonheidsproducten die kunnen worden gekocht in winkels of online.

Kortom: Rozenbottels kunnen aan gerechten worden toegevoegd als smaakversterker of worden verwerkt tot olie of poeder voor gebruik als supplement.

Hebben Rozenbottels bijwerkingen?
Rozenbottels worden over het algemeen als veilig beschouwd. Het is momenteel echter niet bekend of ze veilig zijn tijdens de zwangerschap en de borstvoeding (24). Hoewel er geen onderzoek is gedaan naar de bijwerkingen van het eten van grote hoeveelheden rozenbottels, kan het consumeren van hoge doses vitamine C leiden tot misselijkheid, maagklachten, constipatie en brandend maagzuur (6, 25). Ten slotte kan een overmatige inname van rozenbottels vanwege de vitamine C schadelijk zijn voor mensen met terugkerende nierstenen, sikkelcelanemie en hemochromatose – een ijzeraandoening (25). Praat altijd met je arts voordat je met een nieuw supplement begint.

Kortom: De meest voorkomende bijwerkingen van rozenbottels zijn maagklachten, misselijkheid en brandend maagzuur, als ze in overmaat worden gegeten. Raadpleeg een arts voordat je rozenbottelsupplementen gaat gebruiken.

Om te onthouden
Historisch gezien worden rozenbottels gebruikt als een natuurlijke remedie tegen vele ziekten en kwalen. Ze kunnen de tekenen van veroudering helpen verminderen en de bloeddruk, het cholesterolgehalte en de pijn bij osteoartritis verlagen. Hoewel rozenbottels veilig zijn voor de meeste mensen, is het het beste om je arts te raadplegen voordat je supplementen gaat proberen (met toestemming vertaald).

Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.