Heb je ooit een stukje verse gember geschild en gemerkt dat het een blauwige tint begon te krijgen? Dit is een fenomeen dat velen van ons intrigeert en zelfs zorgen kan baren. Men kan zich afvragen of de gember nog veilig is om te gebruiken of dat er iets vreemds aan de hand is. In dit artikel duiken we dieper in op de verschillende factoren die kunnen bijdragen aan de blauwe verkleuring van gember. We onderzoeken de chemische processen, variëteiten en externe factoren die dit interessante fenomeen kunnen veroorzaken.
Misschien heb je het wel eens ervaren: je snijdt een stuk gember open en ontdekt een vaag blauwgroene ring rondom het vlees. Geen reden tot paniek, je gember is helemaal niet ongezond of gevaarlijk. Sterker nog, er zijn meerdere redenen waarom je gember er blauw uit zou kunnen zien, en geen daarvan duidt op een probleem.
Als het om een lichte ring gaat, is de kans groot dat je met Chinese witte gember te maken hebt. Maar als de hele knol een duidelijke blauwe tint heeft, dan heb je waarschijnlijk een soort in handen die specifiek voor deze kleur is gekweekt. Een voorbeeld hiervan is de Bubba Baba Ginger, een Hawaiiaanse variant die is gekruist met een blauwachtige soort gember uit India. Deze gember begint met een geelroze kleur die naar blauw verandert naarmate hij rijper wordt.
De blauwe verkleuring in vers geschilde gember kan worden veroorzaakt door verschillende factoren:
- Reactie met lucht: Wanneer gember wordt geschild en blootgesteld aan lucht, kan er oxidatie optreden, wat kan leiden tot verkleuring.
- pH-waarde: De pH van de omgeving waarin de gember zich bevindt (bijvoorbeeld als het in contact komt met zure of alkalische stoffen), kan invloed hebben op de kleur.
- Variëteit: Sommige soorten gember hebben van nature een blauwige tint. Dit wordt vaak gezien in bepaalde Hawaiiaanse variëteiten zoals de “Blue Hawaiian” gember.
- Chemische reacties: Als gember in contact komt met metalen zoals ijzer, kunnen er chemische reacties optreden die tot verkleuring leiden.
- Temperatuur: Extreme temperatuurveranderingen, zoals het overgaan van diepvriezen naar kamertemperatuur, kunnen ook verkleuring veroorzaken. Wanneer gember lange tijd in een koude omgeving wordt bewaard, wordt het minder zuur, waardoor sommige anthocyaanpigmenten veranderen in een blauwgrijze kleur.
- Veroudering: Hoewel minder waarschijnlijk, kan verkleuring een teken zijn van het beginnende bederf of veroudering van de gemberwortel.
Als de blauwe kleur uniform is en de gember er verder gezond uitziet (geen tekenen van schimmel, rot of een slechte geur), is het waarschijnlijk nog steeds veilig om te gebruiken. Als je bezorgd bent over de kwaliteit of veiligheid, is het altijd het beste om voorzichtig te zijn en het niet te consumeren.
Anthocyanen
De blauwachtige gloed die je soms in gember ziet, is te wijten aan anthocyanen. Dit zijn plantaardige kleurstoffen uit de flavonoïdenfamilie, die verantwoordelijk zijn voor de heldere kleuren in vruchten als de bloedsinaasappel en groenten zoals rode kool. Deze zijn in kleine hoeveelheden aanwezig in bepaalde soorten gember en geven het zijn blauwachtige kleur. Dus, de volgende keer dat je een blauwe tint in je gember ziet, kun je er vanuit gaan dat dit niet alleen veilig is, maar ook een interessante indicatie geeft van de soort en de rijpheid van de gember die je in handen hebt.
Hoe weet je of gember bedorven is?
Je merkt dat je gember bedorven is als er schimmel op zit. Maar je kunt al eerder merken dat het tijd is om het weg te gooien. Als gember op het aanrecht ligt, droogt het uit. Van een verse, relatief gladde wortelstok naar een rimpelig, mat stuk gember. Als je gember in de koelkast bewaart, denk je misschien dat het langer houdbaar is. In werkelijkheid is gember op het aanrecht tot twee weken houdbaar. En je gaat zeker alles opmaken in twee weken. Als je gember hebt, gebruik je het waarschijnlijk voor thee, een saus of iets dergelijks. En dat is het wel zo’n beetje voor blauwe gember! Het is echt een interessante reactie op de kou, en niet alle gemberknoppen doen dat. Sommige hebben meer anthocyanen dan andere, en die worden makkelijker blauw. Zolang er geen schimmel op zit en het niet vreemd ruikt, is blauwe gember nog steeds veilig. Maar als je je onzeker voelt, kun je het weggooien en een ander stuk kopen.
Slotwoord
Zoals we hebben gezien, zijn er verschillende redenen waarom vers geschilde gember blauw kan worden. Het kan te maken hebben met oxidatie, de pH-waarde van de omgeving, de soort gember, interactie met metalen en zelfs temperatuurschommelingen. In de meeste gevallen is de blauwe verkleuring onschadelijk en beïnvloedt deze de eetbaarheid van de gember niet. Echter, als je veranderingen in geur of textuur opmerkt, is het raadzaam om de gember te vermijden. Hopelijk heeft dit artikel licht geworpen op het mysterie van waarom gember soms blauw wordt en je gerustgesteld over de veiligheid van dit veelzijdige en gezonde wortelgewas.
Bronnen:
- What’s the Deal with Blue Ginger? Hali Bey Ramdene. The Kitchn, 2016.
- Blue Ginger: Why does fresh ginger sometimes have a blue-gray color? America’s Test Kitchen, 2023.
- The Scientific Reason Some Fresh Ginger Is Blue. By Cara O’Bleness. Tasting Table.
- Why Is My Ginger Blue? Is It Still Edible? Ioana Ciuraru, Foodiosity.com.