Nederlandse boeren blijken volgens onderzoek veel bestrijdingsmiddelen in hun bloed hebben. Het gaat nog verder, want huisstof op boerderijen bevat maar liefst 144 soorten landbouwgif. Europese normen bieden amper bescherming omdat deze niet kijken naar het gevaar dat die giftige cocktails kunnen hebben voor de gezondheid. Het combineren van middelen heeft een onvoorspelbaar effect en verhoogt het risico op diverse ziektes en gezondheidsproblemen, zoals parkinson, kanker en verminderde vruchtbaarheid. De situatie blijkt ernstiger dan gedacht, want 42% van de Nederlandse landbouwgrond blijkt inmiddels verontreinigd te zijn. Een tussentijds onderzoek van Wageningen bracht vorige maand nog aan het licht dat al deze stoffen zich in rap tempo bij mens, dier en milieu opstapelen. De reguliere bestrijdingsmiddelen kunnen ook ‘doorlekken’ richting biologische bedrijven en zo terecht komen op biologisch voedsel.
Er is ook bezorgdheid over het verband tussen blootstelling aan bestrijdingsmiddelen en de ziekte van Parkinson, met name in de bollenteelt waar de meeste bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Onderzoeken zijn gaande naar deze effecten en de Gezondheidsraad wijst op de behoefte aan meer aandacht voor de gevolgen op de lange termijn en bij ongeborenen.
Onderzoekers zijn bezorgd dat gezondheidsnormen voor individuele bestrijdingsmiddelen niet voldoende bescherming bieden tegen de schade van een cocktail van middelen, waarvan de gezamenlijke effecten groter kunnen zijn dan de som van de losse delen. De Gezondheidsraad maakt zich zorgen over deze cocktail-effecten, vooral bij de ziekte van Parkinson. De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) onderzoekt momenteel het toelatingsbeleid voor bestrijdingsmiddelen om te bepalen of het tekortschiet in het beschermen tegen de gezondheidsrisico’s van gecombineerde middelen. Land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland vertrouwt op de veiligheid van de gebruikte bestrijdingsmiddelen, maar zegt dat er actie moet worden ondernomen als nieuw onderzoek aantoont dat de beoordeling beter kan.
Gangbare boeren hebben minstens 95 tot 108 residuen in huisstof, met relatief hoge concentraties in bloed en ontlasting, wat ook geldt voor consumenten en omwonenden. Biologische boerderijen hebben minder bestrijdingsmiddelen, maar nog steeds 65 tot 100 residuen in huisstof. Echter, concentraties in bloed en ontlasting zijn bij biologische boeren lager.
Ondanks dat biologische landbouw geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt, kunnen deze boerderijen ermee in aanraking komen via aanvoerketens of omliggende akkers. Geïmporteerde soja is vaak verontreinigd en scheepsruimen worden behandeld met giftige stoffen. Daarnaast komen grote hoeveelheden antibiotica in mest terecht, wat mogelijk verband houdt met de toename van immuunziekten zoals astma, hooikoorts en MS.
Het totale gebruik van bestrijdingsmiddelen in de afgelopen tien jaar licht gedaald, maar de middelen die worden gebruikt zijn vaak giftiger geworden. Sommige bestrijdingsmiddelen breken slecht af, wat kan leiden tot ophoping. Glyfosaat, een veelgebruikte plantendoder, werd het meest aangetroffen in huisstof, gevolgd door twee middelen die nu niet meer zijn toegestaan. Het schadelijke landbouwgif DDT werd in 1973 in Nederland verboden, maar wordt nog steeds aangetroffen in dode grutto’s omdat deze vogels de insecticide binnenkrijgen via elke regenworm die ze uit de bodem halen (Bron: Nu.nl).
