Voedingswaardetabel van paprika & naturel chips per 100 gram:
| Per 100 g | Natural | ADH* | Paprika | ADH* |
| kcal | 541 | 27,05% | 536 | 26,80% |
| Kj | 2253 | 26,82% | 2234 | 26,60% |
| Water (g) | 1,5 | 0,08% | 4,5 | 0,23% |
| Eiwit (g) | 6,4 | 11,43% | 6,3 | 11,25% |
| Koolhydraten (g) | 51,3 | 19,73% | 53,1 | 20,42% |
| Suiker (g) | 0,5 | 2,6 | ||
| Vet (g) | 33,5 | 47,86% | 32,3 | 46,14% |
| Verzadigd (g) | 8,9 | 8 | ||
| E.O.V. (g) | 17,4 | 16,9 | ||
| M.O.V. (g) | 5,7 | 5,9 | ||
| Omega 6 (g) | 5,7 | 5,8 | ||
| Omega 3 (g) | 0,1 | 0,1 | ||
| Cholesterol (mg) | 0 | 0 | ||
| Transvet (g) | 0,1 | 0,1 | ||
| Vezels (g) | 4,1 | 11,71% | 4 | 11,43% |
| A (mg) | 0,013 | 1,44% | 0,013 | 1,44% |
| B1 (mg) | 0,21 | 19,09% | 0,21 | 19,09% |
| B2 (mg) | 0,08 | 5,33% | 0,08 | 5,33% |
| B3 (mg) | 3,2 | 20,00% | 3,2 | 20,00% |
| B5 (mg) | 0,00% | 0,00% | ||
| B6 (mg) | 0,72 | 48,00% | 0,72 | 48,00% |
| B11 / Foliumzuur (ug) | 12 | 4,00% | 12 | 4,00% |
| B12 (ug) | 0 | 0,00% | 0 | 0,00% |
| C (mg) | 11 | 14,67% | 11 | 14,67% |
| D (ug) | 0 | 0,00% | 0 | 0,00% |
| E (mg) | 4,3 | 43,00% | 4,3 | 43,00% |
| Vitamine K (ug) | 0,00% | 0,00% | ||
| Natrium (mg) | 451 | 45,10% | 486 | 48,60% |
| Kalium (mg) | 1246 | 35,60% | 1286 | 36,74% |
| Calcium (mg) | 27 | 2,70% | 27 | 2,70% |
| Fosfor (mg) | 150 | 18,75% | 150 | 18,75% |
| IJzer (mg) | 2,3 | 28,75% | 2,3 | 28,75% |
| Jodium (ug) | 4 | 2,67% | 4 | 2,67% |
| Magnesium (mg) | 60 | 20,00% | 60 | 20,00% |
| Koper (mg) | 0,22 | 24,44% | 0,22 | 24,44% |
| Selenium (ug) | 1 | 1,82% | 1 | 1,82% |
| Zink (mg) | 1,3 | 8,67% | 1,3 | 8,67% |
Bron: Nevo, USDA, Pubmed, CNF
* Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Over chips
Chips zijn dunne, krokante schijfjes gefrituurde aardappel. Ze worden vaak gegeten als snack of tussendoortje. Naturel chips zijn gefrituurd en gezouten, andere smaken worden vervaardigd met verschillende ingrediënten, waaronder: kruiden, specerijen, kazen en/of andere smaakstoffen. In Amerika spreekt men meestal over ‘potato chips’, in Engeland en Ierland over ‘crisps’.
Geschiedenis
Aardappelchips werden zo’n 150 jaar geleden uitgevonden door een kok in New York, die aardappelen zó dun sneed dat je er dwars doorheen kon kijken. Nu, jaren later, worden chips over de hele wereld gegeten.
In de fabriek van Lay’s in Broek op Langedijk komen dagelijks 1 miljoen zakken chips en zoutjes van de band. Tegenwoordig is Lay’s (voorheen Smiths) eigendom van PepsiCo Nederland B.V.. Vroeger was het maken van chips nog handwerk, tegenwoordig gaat bijna alles, 24 uur per dag, volledig automatisch.
Hoe worden chips gemaakt?
Volgens de aardappelproducent Ontario Potato verbouwen boeren speciale chips- aardappelen. Deze aardappelen hebben een hoog zetmeelgehalte en een laag suikergehalte, zodat ze van binnen donzig blijven en lichtbruin worden als ze worden gebakken. Nadat de aardappelen zijn gerooid, worden ze opgeslagen in een temperatuurgecontroleerde omgeving. Als dat niet gebeurt, verandert hun zetmeel in suiker en wordt de aardappel ongeschikt om te verwerken. Aardappelen kunnen op deze manier ongeveer 4 maanden worden bewaard. De aardappelen worden vervolgens gewassen en een machine wrijft de schil eraf en sorteert ze op grootte. De aardappelen gaan via een band naar een razendsnelle snijmachine. Sommige aardappelchips worden met een kartelmes in een fancy vorm gesneden. Hierna wordt het zetmeel van de aardappelschijfjes afgespoeld. De gesneden schijfjes worden kort gekookt. De ruimte die het kokende water in het aardappelschijfje inneemt, wordt bij het bakken vervangen door olie. Zo worden de chips krokant en knapperig. Het bakken gebeurt in een vat plantaardige olie op 190º C. Door het bakken wordt het zetmeel in de aardappel bruin en inspecteurs controleren of de chips de juiste kleur hebben alvorens ze uit de kuip te halen. De chips worden gezouten en op smaak gebracht en in grote containers gedaan, waarna ze worden gewogen en verpakt.
Smaken
De meest gegeten chips zijn al jaren de ‘rode naturel’, waaraan alleen zout is toegevoegd. Ook de enigszins zoet gekruide ‘blauwe paprika’ doet het al jaren goed. Dan hebben we nog de klassieke ‘bolognese’ in groene zak, gekruid met bekende Italiaanse smaakmakers. De laatste jaren zijn er nog vele nieuw smaken bijgekomen zoals pickles, barbecue ham en roasted chicken.
Zijn chips gezond?
Veel populaire chips zijn sterk bewerkt en zitten vol lege calorieën en ongezonde ingrediënten, waaronder toegevoegde suiker en kunstmatige kleurstoffen. De meeste chips bevatten veel natrium, afkomstig van zout. Er zijn trouwens ook ongezouten chips te koop. Een ander mogelijk gezondheidsrisico in verband met aardappelchips is acrylamide, dat ontstaat wanneer aardappelen bij hoge temperaturen worden gebakken of gefrituurd. Veel fabrikanten houden dit tegenwoordig wel beter in de gaten. Daarbij worden de meeste chips gebakken in zonnebloemolie. Sommigen voedings-deskundigen betwijfelen of deze olie op termijn wel zo goed is voor de gezondheid.
Tips om gezondere chips in huis te halen
Als je op zoek bent naar gezonde chips, is het belangrijk om producten te kiezen op basis van hun ingrediënten en voedingswaarde. Over het algemeen geldt, hoe minder ingrediënten hoe beter. De smaakversterker E621 (soms vermomd als gistextract) is een voorbeeld van een smaakstof die je beter kunt vermijden. Zoek chips zonder kunstmatige kleur- en/of smaakstoffen. Belangrijk is ook dat er geen toegevoegde suiker in zit. Omdat de meeste chips weinig proteïne en vezels bevatten, is het een goed idee om ze te combineren met een proteïne- en vezelrijke dip, zoals hummus of zwarte bonendip. Zo word je snack qua voedingswaarde net iets gezonder.
Een nog gezonder alternatief zijn de groentechips, meestal gemaakt met rode biet, wortel en pastinaak. Er zijn tegenwoordig zelfs chips te koop op basis van kikkererwten, zoete aardappel of bakbananen. Het is tot slot ook een optie chips te kopen die zijn gefrituurd in olijfolie. Olijfolie is rijk aan omega 9 in de vorm van oliezuur, dat bekend staat als ‘goed voor hart- en bloedvaten’. Chips eet je overigens niet voor je gezondheid, maar als je ze eet, kan je het wel zo gezond mogelijk maken!
Zie voor meer informatie over voedingsmiddelen ook het boek:
