Kan een tekort aan calcium invloed hebben op je tanden?

Calcium is een essentieel mineraal – je lichaam maakt het niet zelf aan, dus je moet het via je voeding binnenkrijgen. Het is betrokken bij een goede groei, ontwikkeling, werking van het zenuwstelsel en de bloedsomloop, en de gezondheid van de botten (1, 2). Als je niet genoeg calcium binnenkrijgt, kan dit leiden tot een calciumtekort. Dit kan leiden tot een aantal symptomen, waarvan sommige invloed kunnen hebben op je gebit. In dit artikel lees je hoe calciumtekort je gebit kan aantasten en hoe je ervoor kunt zorgen dat je voldoende calcium binnenkrijgt.

Symptomen van calciumtekort
Ongeveer 99% van het calcium in je lichaam wordt opgeslagen in je botten en tanden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de meeste symptomen van een calciumtekort deze gebieden betreffen (2). Merkbare symptomen van calciumtekort kunnen zich pas na jaren ontwikkelen, omdat je lichaam zijn calciumbalans zelf heel strak reguleert. Wanneer het calciumgehalte in het bloed onvoldoende is, kan je lichaam calcium van je botten naar je bloedbaan, spieren en andere intracellulaire vloeistoffen vervoeren. Na verloop van tijd kan dit leiden tot verzwakking van je botten en tanden, naast andere mogelijke symptomen.

Tanden
Calciumtekort kan je botten brozer maken – ook je tanden. Hierdoor loop je het risico je tanden te verliezen. In een klinisch onderzoek bij 145 oudere volwassenen werd zelfs een verband gevonden tussen een slechte calciuminname en tandverlies (3). Tijdens het eerste onderzoek verloor 13% van de deelnemers die calcium- en vitamine D-supplementen innamen en 27% die een placebo innamen ten minste één tand (3). In de 2-jaar follow-up, verloor 40% van de deelnemers die ten minste 1.000 mg calcium per dag consumeerden, en 59% van degenen die minder dan dat consumeerden, ten minste één tand (3).

Andere symptomen
Naast veranderingen aan je gebit kan calciumgebrek ook andere symptomen geven. Hoewel de symptomen van persoon tot persoon verschillen, kan calciumgebrek je lichaam op talloze manieren aantasten. Sommige mensen met een calciumtekort kunnen bijvoorbeeld osteopenie ontwikkelen, of een verminderde botmineraaldichtheid. Indien onbehandeld, kan dit uitgroeien tot osteoporose, een ernstiger ziekte die wordt gekenmerkt door zwakke, poreuze, breukgevoelige botten (4). Bovendien blijkt uit onderzoek dat vrouwen met osteoporose meer kans hebben op tandverlies dan vrouwen zonder osteoporose (5, 6, 7). Andere mogelijke symptomen van calciumtekort zijn (8):

  • nagelveranderingen
  • extreme vermoeidheid
  • abnormale hartslag
  • weinig eetlust
  • gevoelloosheid en tintelingen in je vingertoppen
  • spierkramp
  • stuiptrekkingen

Als het niet wordt vastgesteld en niet wordt behandeld, kan een ernstig calciumtekort leiden tot ernstiger gezondheidscomplicaties. In extreme gevallen kan een onbehandeld calciumtekort fataal zijn (8).

Kortom: Het grootste deel van je calcium wordt opgeslagen in je botten en tanden. Merkbare symptomen van calciumtekort ontwikkelen zich pas na enige tijd, maar kunnen zijn: verzwakte botten, verlies van tanden, nagelveranderingen, vermoeidheid, abnormale hartslag, krampen, stuiptrekkingen of vermoeidheid.

Oorzaken van calciumtekort
Calciumtekort kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Enkele van de meest voorkomende zijn nierfalen, operaties waarbij de maag wordt verwijderd of delen van het spijsverteringskanaal worden veranderd, en langdurig gebruik van diuretica die de uitscheiding van vocht bevorderen (9, 10, 11). Een slechte inname van calcium via de voeding gedurende een lange periode is de meest waarschijnlijke boosdoener voor een mogelijk calciumtekort – geen verrassing, aangezien je lichaam zelf geen calcium kan produceren. De calciumreserves van je lichaam zijn beperkt, dus zorg ervoor dat je voldoende calcium binnenkrijgt via je voeding. Vitamine D is nodig om een normaal calciumgehalte te handhaven. Als je niet genoeg vitamine D binnenkrijgt, kan je lichaam calcium niet goed absorberen, waardoor het risico op een calciumtekort kan toenemen (2, 12).

Kortom: Calciumtekort kan in de loop der tijd ontstaan als gevolg van verschillende factoren, zoals medische aandoeningen, operaties en een slechte inname van calcium en vitamine D.

Behandeling en preventie
Artsen schrijven vaak calciumsupplementen voor om een tekort aan calcium te behandelen. De meest voorkomende vormen zijn calciumcarbonaat en calciumcitraat. Recente studies hebben echter aangetoond dat calciumsupplementen een verwaarloosbaar effect hebben op het voorkomen van botbreuken en zelfs risico’s kunnen inhouden voor de gezondheid van spijsvertering, hart en nieren (13, 14). Als je weinig calcium binnenkrijgt of veranderingen in je botten of gebit opmerkt, ga dan zo snel mogelijk naar je arts om te laten onderzoeken of je calciumtekort hebt. Deskundige evaluatie biedt je een betere prognose dan zelf proberen te behandelen met calciumsupplementen. De beste manier om je gebit gezond te houden, is door gewoonten aan te nemen die calciumtekort en verzwakte botten kunnen helpen voorkomen. Wat je calciumbehoefte betreft, raden de meeste experts 1.300 mg per dag aan voor kinderen tussen 9 en 18 jaar en 1.000-1.200 mg per dag voor volwassenen, afhankelijk van leeftijd en geslacht (8, 15). Hieronder volgen enkele gezonde dagelijkse gewoonten voor de gezondheid van je gebit en skelet (2, 16, 17, 18):

  • Poets, flos en ga regelmatig naar de tandarts voor een gebitscontrole.
  • Maak meteen een afspraak bij de tandarts als je je zorgen maakt over je tanden of mond.
  • Vervang je tandenborstel ten minste elke 3-4 maanden en na ziekte.
  • Beperk het gebruik van alcohol en vermijd roken.
  • Neem regelmatig verschillende calciumrijke voedingsmiddelen, zoals donkere bladgroenten, sardines, zalm in blik, witte bonen, tofu met calcium, verrijkt sinaasappelsap en plantaardige melk, en zuivelproducten.
  • Eet regelmatig hele vruchten en groenten, want deze zijn rijk aan vitamine C en andere voedingsstoffen die de gezondheid van de botten ondersteunen.
  • Een tekort aan vitamine D aanpakken en voorkomen door verrijkte voeding, veilige blootstelling aan de zon en/of het gebruik van supplementen.
  • Doe regelmatig aan lichaamsbeweging, zoals hardlopen, tennissen, traplopen of weerstandstraining.

Kortom: Een gezonde levensstijl en een goede mondhygiëne kunnen calciumtekort en de negatieve gevolgen daarvan voor je gebit helpen voorkomen. Als je een calciumtekort vermoedt, ga dan naar je tandarts voor een goede evaluatie en behandelingsopties.

Om te onthouden
Calcium is een essentieel mineraal voor je gezondheid. Het grootste deel van het calcium in je lichaam wordt opgeslagen in je botten en tanden. De symptomen van calciumtekort – die veroorzaakt kunnen worden door factoren zoals langdurig slechte voeding, medische en chirurgische ingrepen en bepaalde onderliggende gezondheidsaandoeningen – kunnen enige tijd op zich laten wachten. Houd je gebit gezond door voldoende calcium uit de voeding te halen, evenwichtig te eten, voldoende vitamine D in te nemen, je gebit regelmatig te laten controleren en je mond dagelijks te verzorgen (met toestemming vertaald).

Help anderen gezonder te worden en deel dit artikel:
Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Download nu tijdelijk gratis ons E-book Afvallen

Word lid van onze nieuwsbrief en ontvang gratis meer dan 100 wetenschappelijke tips om af te vallen!

Gelukt! Ga naar je inbox om het E-book te bekijken.