Wetenschappers hebben vastgesteld dat kort en intensief bewegen de productie van de BDNF (=brain-derived neurotrophic factor) flink kan verhogen. BDNF is een eiwit dat de hersencellen tegen achteruitgang beschermt en het geheugen bevordert. Hierdoor kan het risico op dementie en alzheimer worden verlaagd. Fietsen en intervaltraining met hoge intensiteit (HIIT) zijn uitstekende manieren om je hersenen een oppepper te geven. Maar wat als je het liever bij een wandeling houdt? Geen zorgen, want een andere recente studie ontdekte dat elke extra 2.000 stappen per dag het risico op dementie met 33% verlagen.
Wetenschappers hebben aangetoond dat regelmatige intensieve lichamelijke activiteit gedurende zes minuten het begin van aandoeningen als Alzheimer en Parkinson kan helpen uitstellen en ook het proces van mentale veroudering kan vertragen. Dit komt door de verhoogde productie van een eiwit genaamd BDNF, dat verband houdt met geheugen, leren en het vermogen van de hersenen om te veranderen, en zou kunnen helpen de hersenen te beschermen tegen de achteruitgang die gewoonlijk optreedt bij het ouder worden.
Om de invloed van vasten en lichaamsbeweging op de BDNF-productie uit elkaar te houden, vergeleken de onderzoekers van de Universiteit van Otago, Nieuw-Zeeland, de volgende factoren om de geïsoleerde en interactieve effecten te bestuderen:
- Vasten gedurende 20 uur
- Lichte lichaamsbeweging (90 minuten fietsen op lage intensiteit)
- Lichaamsbeweging met hoge intensiteit (zes minuten stevig fietsen)
- Gecombineerd vasten en lichaamsbeweging
De studie stelde vast dat een korte, maar intensieve training de meest succesvolle methode was om de Brain Derived Neurotrophic Factor (BDNF) te verhogen in vergelijking met een dag van overslaan van maaltijden met of zonder een lange periode van low-impact training. Uit metingen bleek dat de BDNF-concentraties vier- tot vijfmaal zo hoog werden (396 pg L-1 tot 1170 pg L-1), in tegenstelling tot geen enkele verandering bij vasten of een lichte stijging bij langdurige activiteit (336 pg L-1 tot 390 pg L-1).
Het is nog onduidelijk waarom deze discrepanties bestaan en verder onderzoek is nodig om vast te stellen wat de oorzaak ervan is. Eén theorie houdt verband met de verschuiving van de energiebron van de hersenen en het glucosemetabolisme, de primaire energiebron. De hersenen veranderen van brandstofbron om aan de energiebehoeften van het lichaam te voldoen, zoals het metaboliseren van lactaat in plaats van glucose tijdens fysieke activiteit. Deze overgang van glucose naar lactaat zet een keten van reacties in gang die resulteert in verhoogde BDNF-niveaus in de bloedbaan.
Het is mogelijk dat de verhoogde BDNF-niveaus die bij lichaamsbeweging worden opgemerkt, worden veroorzaakt door een toename van de bloedplaatjes (de kleinste bloedcel) die grote hoeveelheden BDNF bevatten. Het aantal bloedplaatjes in het bloed reageert veel sterker op lichaamsbeweging dan op het ontbreken van voedsel en stijgt met 20%.
Aan het onderzoek namen 12 lichamelijk actieve personen deel (6 mannen en 6 vrouwen in de leeftijd van 18 tot 56 jaar). De gelijke verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke deelnemers was bedoeld om een nauwkeuriger beeld van de bevolking te geven, niet om eventuele verschillen tussen de geslachten te onderkennen.
Er wordt verder onderzoek gedaan om de effecten van calorierestrictie en lichaamsbeweging op BDNF en de daarmee samenhangende cognitieve voordelen nader te bekijken (bron: Neurosciencenews.com).
