Uit nieuw grootschalig onderzoek van het gerenommeerde Karolinska Instituut in Zweden is gebleken dat langdurig gebruik van ADHD medicatie geassocieerd is met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. De studie is gepubliceerd in JAMA Psychiatry.
Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van een grootschalige case-control studie om de relatie tussen ADHD medicatie en verschillende hart- en vaatziekten te bestuderen. De onderzoekers analyseerden gegevens van maar liefst 278.027 personen met ADHD in de leeftijd van 6 tot 64 jaar. Binnen deze groep kregen 10.388 personen gedurende de studieperiode voor het eerst een hart- of vaatziekte. Deze groep is vervolgens vergeleken met 51.672 controles zonder hart- of vaatziekten. Door cases en controls zorgvuldig te matchen op leeftijd, geslacht en andere factoren, konden de onderzoekers het verband tussen ADHD medicatie en hart- en vaatziekten nauwkeurig bestuderen.
Uit de resultaten van deze grootschalige studie bleek dat langdurig gebruik van ADHD medicatie inderdaad geassocieerd is met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Hoe langer de medicatie werd gebruikt, hoe groter het risico. Dit gold zowel voor kinderen en jongeren als voor volwassenen, en zowel voor mannen als vrouwen.
De belangrijkste oorzaken voor het verhoogde risico waren het ontstaan van hypertensie (hoge bloeddruk) en slagaderlijke aandoeningen. Ook gebruik van stimulerende medicatie, zoals methylfenidaat, gaf een verhoogd risico. Voor andere veelvoorkomende hart- en vaatziekten, zoals hartfalen en ritmestoornissen, werd geen significant verband gevonden.
Het bleek dat mensen die 3 tot 5 jaar methylfenidaat (Ritalin) slikten, 20% meer kans hadden op hart- en vaatproblemen. Bij lisdexamfetamine (Adderall) was dit 23% na 2-3 jaar gebruik. De onderzochte stimulerende ADHD-medicijnen verhogen vooral de bloeddruk en hartslag. Dit effect lijkt bij langdurig gebruik het risico op hart- en vaatziekten te vergroten.
De toename in risico was het grootst in de eerste 3 jaar van cumulatief medicatiegebruik. Daarna stabiliseerde het risico, maar bleef verhoogd gedurende de totale studieperiode van 14 jaar. Dit duidt erop dat artsen bij het voorschrijven van ADHD medicatie niet alleen alert moeten zijn op korte termijn risico’s, maar ook op de langere termijn.
De onderzoekers benadrukken dat artsen de voordelen en risico’s van langdurig ADHD medicatiegebruik zorgvuldig moeten afwegen. Regelmatige monitoring van hart- en vaatsymptomen tijdens de behandeling blijft essentieel, zeker bij patiënten die hogere doseringen gebruiken.
Hoewel de studie uniek is in het bestuderen van de lange termijn effecten bij een zeer grote groep patiënten, zijn er ook enkele beperkingen. Zo is het een observationeel onderzoek, wat het lastig maakt om conclusies over oorzakelijke verbanden te trekken. Ook kan er sprake zijn van onderrapportage van hart- en vaatziekten. Toekomstig onderzoek zal de resultaten moeten bevestigen.
Desondanks onderstrepen de resultaten het belang van zorgvuldige afweging bij het voorschrijven van ADHD medicatie voor langere perioden. Meer onderzoek is nodig om geslacht- en leeftijdsspecifieke verschillen in risico verder te onderzoeken. Gezien het toenemende aantal mensen dat langdurig ADHD medicatie gebruikt, is dit urgente informatie voor zowel artsen als patiënten (bron: MedicalXpress).
