Een heerlijk kopje thee kan de winterkou verdrijven, je overdag opladen of je ‘s avonds ontspannen. Om thee te zetten, laat je het trekken in heet water. Het trekken zorgt ervoor dat de smaak en de gezondheidsbevorderende bestanddelen worden onttrokken aan de vaste stoffen die worden gebruikt om thee te maken. In dit artikel wordt uitgelegd wat de beste manieren zijn om een perfect kopje thee te zetten.
Echte thee of kruidenthee
Er zijn verschillende soorten thee, die je niet allemaal op dezelfde manier moet laten trekken. Echte thee is afkomstig van de Camellia sinensis plant en omvat zwarte, groene, oolong en witte thee. Smaak, kleur en gehalte aan antioxidanten verschillen, afhankelijk van hoe de bladeren geoxideerd zijn voordat ze gedroogd worden (1). Echte thee is gedroogd verkrijgbaar, zowel als losse blaadjes als in theezakjes. Kruidenthee, ook wel tisane genoemd, is geen echte thee. Het zijn infusies of afkooksels van de wortels, bladeren, stengels of bloemen van kruiden en planten, zoals hibiscus, pepermunt, rooibos, kamille, kurkuma of gember. Vaak gebruik je gedroogde ingrediënten, maar je kunt ook kruidenthee maken van verse ingrediënten. De basistechniek voor het trekken is voor beide soorten gelijk, maar er is verschil tussen gedroogde en verse ingrediënten als het gaat om de hoeveelheden die nodig zijn om een kopje te zetten. Ook de trektijd en de watertemperatuur die nodig zijn om de beste smaak te verkrijgen, kan verschillen.
Kortom: Echte thee is afkomstig van de Camellia sinensis plant, terwijl kruidenthee afkomstig is van verschillende delen van andere planten. Hoe je elke soort het beste kunt laten trekken, verschilt.
Begin met verse ingrediënten
Als je een kruidenthee maakt van verse ingrediënten, zoals kruiden of gember- of kurkumawortel, kun je deze het beste gebruiken kort nadat ze gesneden of gekocht zijn. Gedroogde theebladeren zijn lang houdbaar als ze droog worden bewaard in een luchtdichte verpakking en buiten het bereik van direct licht. Langere opslagtijden kunnen echter een negatieve invloed hebben op de kwaliteit, de smaak en het aroma (1). Echte thee bevat antioxidantverbindingen (polyfenolen), genaamd catechinen, theaflavinen, en thearubiginen. Zij zijn verantwoordelijk voor veel van de gezonde effecten van thee, maar worden na verloop van tijd afgebroken (1, 2). Onderzoekers die de antioxidanten controleerden in bij 20°C bewaarde groene thee, ontdekten dat het catechinegehalte na 6 maanden met 32% was gedaald (3). De kwaliteit van je water is ook van invloed op de smaak van je thee. Kraanwater dat veel mineralen bevat of met chloor is behandeld, geeft een vieze smaak af. Idealiter gebruik je dus vers, koud en gefilterd water om thee van te zetten.
Kortom: Het lekkerste en gezondste kopje thee begint met kwaliteitsingrediënten en vers, koud en gefilterd water. Gedroogde thee is lang houdbaar, maar verliest na verloop van tijd wat van zijn smaak, aroma en gezondheidsbevorderende antioxidanten.
Tijd en temperatuur
Om thee te laten trekken, giet je heet water over je ingrediënten en laat je ze een paar minuten rusten. Het is geen exacte wetenschap, en je moet experimenteren om uit te vinden wat voor jou het beste smaakt. Maar hier zijn wel wat algemene richtlijnen. Een hogere temperatuur of langere trektijd is niet noodzakelijk beter. In studies bijvoorbeeld scoorde groene thee die op deze manier was gezet lager op kleur, smaak, aroma en algemene aanvaardbaarheid (4). Aan de andere kant, als de trektijd te kort is, zullen er niet genoeg aroma’s en antioxidanten vrijkomen. Toen onderzoekers de totale hoeveelheid polyfenolen analyseerden die na verloop van tijd uit zwarte thee werd onttrokken, ontdekten zij dat de maximale hoeveelheid na 6-8 minuten was vrijgekomen (5). Houd ook in gedachten dat het cafeïnegehalte toeneemt naarmate je de thee langer laat trekken. Echte thee heeft verschillende hoeveelheden cafeïne. Een kop zwarte thee van 178 ml bevat 35 mg cafeïne, terwijl dezelfde portie groene thee 21 mg bevat (6, 7). Thee een minuut langer laten trekken verhoogt het cafeïnegehalte tot 29%, en het gebruik van water op kooktemperatuur verhoogt het cafeïnegehalte tot 66% (8).
Heet inweken
Thee laten trekken met heet water is de snelste manier om een heerlijk kopje te zetten. Hier volgen enkele richtlijnen voor de beste trektijd en temperatuur voor verschillende populaire theesoorten (9, 10):
| Thee | Tijd | Temperatuur |
| Witte thee | 4-5 minuten | 79°C |
| Groene thee | 3-4 minuten | 79°C |
| Oolong thee | 3-5 minuten | 91°C |
| Zwarte thee | 3-4 minuten | 91°C |
| Gedroogde kruidenthee (bv. gedroogde kamille, pepermunt, hibiscus, citroenmelisse) | Tot 15 minuten of volgens de instructies van de fabrikant | 100°C |
| Verse kruidenthee (bv. verse kruiden, gember, kurkuma) | 5-15 minuten voor kwetsbare kruiden, 15-30 minuten voor gehakte of geraspte wortels | 100°C |
In het algemeen is groene thee het gevoeligst, terwijl zwarte thee en kruidenthee vergevingsgezinder zijn als het gaat om temperatuur en trektijd.
Koud inweken
Als je van plan bent ijsthee te maken, is koud zetten de beste oplossing. Het zetten van thee in koud water tot water op kamertemperatuur resulteert in een minder bittere en meer aromatische thee met een hoger gehalte aan antioxidanten. Hoe lager de trektemperatuur, hoe langer het brouwen echter duurt – in de meeste gevallen wel 12 uur. Uit een studie is gebleken dat 12 uur lang inweken bij 4°C meer polyfenolen extraheert en vasthoudt dan 3-4 minuten inweken in heet water. Uit het onderzoek bleek ook dat 3-5 minuten laten trekken bij 80°C, waarna ijs wordt toegevoegd, tot een vergelijkbare smaak en antioxidantgehalte leidde als de 12 uur durende methode van koud laten trekken, waardoor dit een snel alternatief is (11).
Kortom: Inweken onttrekt antioxidanten, cafeïne, smaakstoffen en aroma’s aan de thee. Met heet water duurt het maximaal 5 minuten om een goed kopje te zetten, terwijl koud weken tot 12 uur kan duren en een zachter smakende thee oplevert die rijker is aan antioxidanten.
Gereedschap, technieken en tips
Hoewel er speciale hulpmiddelen zijn om je te helpen thee te zetten, kun je het ook eenvoudig houden en toch thee zetten als een expert. Wat je op zijn minst nodig hebt zijn een theekopje, een theezakje en een waterkoker. Doe het theezakje in je theekopje. Vul de waterkoker met vers, koud en gefilterd water en breng het aan de kook, of bijna aan de kook als je groene of witte thee zet. Giet vervolgens het water over het theezakje in het theekopje. Het is niet nodig om het theekopje met een schoteltje te bedekken, maar zo blijven de aromatische bestanddelen wel beter behouden. Laat de thee ongeveer 5 minuten trekken, of naar eigen smaak. Voor losse theeblaadjes heb je ook een metalen thee-ei of los filterzakje voor thee nodig om de blaadjes in te doen. Meet 1 theelepel gedroogde theeblaadjes of 1 eetlepel verse ingrediënten af per kopje van 180-240 ml. Doe de blaadjes in het filterzakje of thee-ei en dompel het gedurende de juiste tijd onder in een kop heet water. Het gebruik van losse blaadjes vereist wat meer hulpmiddelen voor het trekken, maar in ruil daarvoor heb je een grotere keuze aan variëteiten in vergelijking met thee in zakjes, waardoor er meer combinaties van smaak en gezondheidsvoordelen mogelijk zijn. Bovendien kun je losse blaadjes opnieuw gebruiken, waardoor deze optie op de lange termijn budgetvriendelijker is. Onderzoekers ontdekten zelfs dat, terwijl thee in zakjes het beste was voor één keer zetten, de meerderheid van de losse thee nog steeds antioxidantwerking vertoonde na de zesde keer zetten (12). Voor koud gezette thee is het een goed idee om meerdere porties tegelijk te zetten in een grote pot vanwege de lange trektijd. Vul een pot met vers, koud water en voeg voor elke 180 ml water 1 theezakje of 1 theelepel gedroogde thee in een thee-ei toe.
Kortom: Met een theezakje, een kopje en heet water kun je een perfect getrokken kopje thee zetten. Thee zetten van losse bladthee vereist wat meer gereedschap, maar daar staat tegenover dat het veel variatie biedt, plus vaak de mogelijkheid om de blaadjes opnieuw te laten trekken.
Om te onthouden
Door thee te zetten in heet of koud water kunnen de unieke smaken, aroma’s en gezondheidsbevorderende bestanddelen worden onttrokken aan gedroogde theeblaadjes of andere gedroogde of verse ingrediënten. Hoewel er aanbevelingen zijn voor de ideale trektijden en temperaturen voor verschillende soorten thee, kun je door te experimenteren met je eigen bereidingswijze ontdekken wat jij het lekkerst vindt smaken. Als je van thee houdt en je smaak meer wilt ontwikkelen, kunnen losse theeblaadjes zorgen voor interessante smaaktonen en extra gezondheidsvoordelen, terwijl ze ook budget- en milieuvriendelijker zijn (met toestemming vertaald).
