Naast water is zwarte thee een van de meest genuttigde dranken ter wereld. Het wordt gezet van de blaadjes van de plant Camellis sinensis en wordt vaak vermengd met andere planten om verschillende smaken te creëren, zoals Earl Grey, English breakfast of chai. Het smaakt sterker en bevat meer cafeïne dan andere theesoorten, maar minder cafeïne dan koffie. Zwarte thee biedt ook een reeks voordelen voor de gezondheid omdat er antioxidanten in zitten en stoffen die bijdragen aan ontstekingsremming in het lichaam. Hieronder vind je 10 gunstige effecten van zwarte thee, allemaal wetenschappelijk onderbouwd.
1. Heeft antioxidantwerking
Antioxidanten staan erom bekend dat ze heel gezond zijn. Ze kunnen zorgen voor verwijdering van vrije radicalen en vermindering van celschade in je lichaam. Dit kan uiteindelijk het risico op chronische ziektes helpen verlagen (1,2). Polyfenolen zijn een groep antioxidanten die in bepaalde voedingsmiddelen te vinden zijn, waaronder in zwarte thee. Groepen polyfenolen zoals catechinen, theaflavinen en thearubiginen, vormen de hoofdbronnen van antioxidanten in zwarte thee die de algehele gezondheid kunnen bevorderen (3). Een rattenstudie, waarin zwarte thee werd onderzocht met betrekking tot de rol van theaflavinen bij diabetes, obesitas en verhoogd cholesterol, wees zelfs uit dat de theaflavinen zorgden voor verlaging van cholesterol- en bloedsuikerniveaus (4). Een ander onderzoek keek naar het effect van catechinen uit groene thee-extract op het lichaamsgewicht. De bevinding was dat mensen die 12 weken lang dagelijks een een fles thee met 690 mg catechinen dronken, na afloop minder lichaamsvet hadden (5). Hoewel veel supplementen ook antioxidanten bevatten, is de beste manier om ze in te nemen via voeding en drinken. Er bestaat zelfs onderzoek dat uitwijst dat antioxidanten uit supplementen de gezondheid kunnen schaden (6).
Kortom: Zwarte thee bevat een groep polyfenolen die een antioxidantwerking hebben. Antioxidanten kunnen zorgen voor een afname van het risico op chronische ziektes en voor bevordering van de algehele gezondheid.
2. Kan de hartgezondheid verbeteren
Zwarte thee bevat nog een groep antioxidanten, namelijk flavonoïden. Deze zijn goed voor het hart. Naast in de thee kunnen flavonoïden ook gevonden worden in groenten, fruit, rode wijn en pure chocolade. Als je ze regelmatig inneemt kan dat risicofactoren op hartziektes verlagen, zoals hoge bloeddruk, hoog cholesterol, verhoogd triglyceridengehalte en obesitas (7). Een gerandomiseerde gecontroleerde studie wees uit dat 12 weken zwarte thee drinken een significante afname van 36% liet zien in triglyceridenwaardes, van 18% in bloedsuikerniveaus en van 17% in de LDL/HDL-ratio in plasma (8). Uit een andere studie bleek dat mensen die drie koppen zwarte thee per dag dronken een 11% lager risico liepen op het ontstaan van hartziektes (9). Dagelijks zwarte drinken is een makkelijke manier om antioxidanten aan je dieet toe te voegen en zo wellicht het risico op toekomstige gezondheidsproblemen te voorkomen.
Kortom: Zwarte thee bevat flavonoïden, die goed zijn voor het hart. Uit studies blijkt dat regelmatig zwarte thee drinken het risico op hartziekte kan helpen verlagen.
3. Kan het ‘slechte’ LDL-cholesterol verlagen
Er bevinden zich in het lichaam twee lipoproteïnen die cholesterol door het hele lichaam vervoeren. De ene is ‘low-density’ (lage dichtheid) lipoproteïne (LDL) en de andere ‘high-density’ (hoge dichtheid) lipoproteïne (HDL). LDL wordt gezien als de ‘slechte’ lipoproteïne omdat het cholesterol naar de cellen in het lichaam toebrengt. HDL wordt gezien als de ‘goede’ soort omdat het cholesterol wegvoert van de cellen naar de lever zodat het uitgescheiden kan worden. Als er te veel LDL in het lichaam aanwezig is, kan dat zich in de aderen ophopen en daar zorgen voor wasachtige afzettingen genaamd plaques. Dit kan tot problemen leiden zoals hartfalen of beroertes. Gelukkig blijkt uit sommige studies dat thee drinken kan bijdragen aan verlaging van LDL-cholesterol. Een gerandomiseerde studie wees uit dat vijf porties zwarte thee per dag een vermindering van cholesterol met 11% tot gevolg had bij mensen met licht verhoogde cholesterolwaardes (10). Bij een andere drie maanden durende studie met 47 proefpersonen werden de effecten op cholesterol onderzocht van traditionele Chinese zwarte-thee-extract. De resultaten vertoonden een significante afname in LDL-waardes bij degenen die zwarte thee dronken, vergeleken met degenen die een placebo hadden gekregen. De conclusie was dat zwarte thee bijdraagt aan verbetering van cholesterolwaardes bij mensen met een verhoogd risico op hartziekte of obesitas (11).
Kortom: LDL en HDL zijn twee soorten lipoproteïnen die cholesterol door het hele lichaam vervoeren. Te veel LDL in het lichaam kan het risico op hartziekte en beroerte verhogen. Uit studies blijkt dat zwarte thee het LDL-niveau kan helpen verlagen.
4. Kan de darmgezondheid bevorderen
Uit onderzoek blijkt dat de soorten bacteriën die je darmen bevolken een belangrijke rol spelen in je gezondheid. Dat komt doordat er in je darmen niet alleen biljoenen bacteriën leven, maar daar bevindt zich ook 70-80% van je immuunsysteem (12). En hoewel sommige bacteriën goed zijn voor je gezondheid, zijn andere dat niet. Sommige onderzoeken wijzen zelfs uit dat de soorten bacteriën in je darmen een belangrijke rol zouden spelen in het verlagen van het risico op bepaalde aandoeningen, zoals inflammatoire darmziektes, diabetes type 2, hart- en vaatziektes, obesitas en zelfs kanker (13). De polyfenolen in zwarte thee kunnen het behoud van een gezonde darmfunctie bevorderen door de groei van goede bacteriën te bevorderen en die van slechte, zoals Salmonella, te remmen (14). Bovendien bevat zwarte thee antimicrobiële eigenschappen die schadelijke stoffen uitschakelen en verbetering bewerkstelligen in de bacteriesamenstelling en de immuunfunctie in de darmen, door bij te dragen aan herstel van de darmwand. Er is echter meer onderzoek nodig voordat er definitieve conclusies kunnen worden getrokken over de rol van zwarte thee en de immuunfunctie (15).
Kortom: In de darm bevinden zich biljoenen bacteriën en het grootste deel van je immuunsysteem. Polyfenolen en antimicrobiële eigenschappen die gevonden worden in zwarte thee kunnen de darm- en immuunfunctie bevorderen.
5. Kan bijdragen aan verlaging bloeddruk
Wereldwijd lijden ongeveer een miljard mensen aan hoge bloeddruk (16). Dit kan het risico op hart- en nierfalen verhogen en beroertes, verlies van gezichtsvermogen en hartaanvallen veroorzaken. Gelukkig kunnen veranderingen in je eetpatroon en leefstijl je bloeddruk verlagen (17). Een gerandomiseerde gecontroleerde studie onderzocht de rol van zwarte thee bij het verlagen van de bloeddruk. De deelnemers dronken zes maanden lang dagelijks drie koppen zwarte thee. Uit de resultaten bleek dat degenen die zwarte thee hadden gedronken een significant lagere systolische en diastolische bloeddruk hadden gekregen vergeleken met de placebogroep (18). Het onderzoek naar de effecten van zwarte thee op de bloeddruk geeft echter gemengde resultaten te zien. Een meta-analyse van vijf verschillende studies met 343 deelnemers onderzocht de impact van vier weken lang zwarte thee drinken op de bloeddruk. Hoewel er volgens de resultaten wel enige verbetering in de bloeddruk te zien was, concludeerden de onderzoekers dat de bevindingen niet significant waren (19). Dagelijks zwarte thee drinken en tegelijk andere leefstijlveranderingen doorvoeren, bijvoorbeeld met strategieën voor stressmanagement, kan bij mensen met een hoge bloeddruk wellicht verbetering brengen.
Kortom: Een hoge bloeddruk kan allerlei gezondheidscomplicaties geven. Op regelmatige basis zwarte thee drinken zou kunnen bijdragen aan verlaging van de systolische en diastolische druk, maar de onderzoeksresultaten zijn gemengd.
6. Kan het risico op beroerte verlagen
Als een bloedvat in je hersenen wordt afgesloten of scheurt kun je een beroerte ofwel CVA krijgen. Het is de tweede doodsoorzaak wereldwijd (20). Gelukkig is 80% van de beroertes te voorkomen, door bijvoorbeeld goed te letten op wat je eet, door fysieke activiteit, door te letten op de bloeddruk en door niet te roken. Dit kan allemaal leiden tot een lager risico op een beroerte. Interessant is dat studies uitwijzen dat zwarte thee drinken ook kan helpen het risico op een beroerte te verlagen. Een studie waarbij 10 jaar lang 74.961 mensen werden gevolgd wees uit dat degenen die vier of meer kopjes zwarte thee per dag dronken een 32% lagere kans liepen op een beroerte dan degenen die geen thee dronken (22). Een andere studie onderzocht data uit negen verschillende studies met meer dan 194.965 deelnemers. Men ontdekte dat mensen die meer dan drie kopjes zwarte of groene thee per dag dronken 21% minder risico liepen op een beroerte dan mensen die minder dan een kop thee per dag dronken (23).
Kortom: Overlijden als gevolg van een beroerte is de op één na belangrijkste doodsoorzaak wereldwijd. Gelukkig kan het in veel gevallen worden voorkomen. Studies wijzen uit dat zwarte thee het risico op beroerte kan verlagen.
7. Kan bloedsuikergehalte verlagen
Verhoogde bloedsuikerniveaus kunnen het risico verhogen op gezondheidsproblemen, zoals diabetes 2, obesitas, cardiovasculaire ziekte, nierfalen en depressie (24, 25). Het nuttigen van grote hoeveelheden suiker, zeker uit zoete drankjes, blijkt de bloedsuikerwaardes en het risico op diabetes 2 te verhogen (26). Als je suiker eet scheidt de alvleesklier een hormoon af genaamd insuline, dat de suiker naar de spieren brengt om voor energie te worden gebruikt. Als je meer suiker eet dan je lichaam nodig heeft wordt het overschot als vet opgeslagen. Zwarte thee is een geweldige ongezoete drank die de werking van insuline in het lichaam blijkt te versterken. Uit een in-vitro studie waarin de insulineversterkende eigenschappen van thee werden onderzocht, bleek dat zwarte thee en de bestanddelen daarin de insulineactiviteit meer dan 15 maal versterkten. De conclusie was dat verschillende bestanddelen in thee het insulineniveau bleken te verbeteren, vooral een catechine genaamd epigallocatechinegallaat (EGCG) (27). Een ander onderzoek op muizen wees uit dat zwarte- en groene-thee-extract allebei zorgden voor verlaging van bloedsuikerwaardes en voor verbetering van de manier waarop het lichaam suiker verwerkt (28).
Kortom: Insuline is een hormoon dat wordt afgegeven als je suiker eet. Zwarte thee is een gezonde ongezoete drank die je lichaam kan helpen om insuline beter te gebruiken en het bloedsuikerniveau te verlagen.
8. Kan het risico op kanker mogelijk verlagen
Er bestaan meer dan 100 soorten kanker, waarvan sommige niet te voorkomen zijn. Maar de polyfenolen die in zwarte thee gevonden worden kunnen wel helpen om ervoor te zorgen dat kankercellen niet overleven. In een laboratoriumonderzoek werden de effecten va polyfenolen uit thee op kankercellen geanalyseerd. Hieruit bleek dat zwarte en groene thee een rol zouden kunnen spelen bij het reguleren van de groei van kankercellen en het tegengaan van het ontstaan van nieuwe kankercellen (29). Bij een ander onderzoek werden de effecten van de polyfenolen in zwarte thee op borstkanker onderzocht. Zwarte thee bleek te helpen voorkomen dat hormoonafhankelijke borsttumoren zich konden verspreiden (30). Hoewel zwarte thee niet als een alternatieve behandeling tegen kanker kan worden gezien, blijkt uit sommige onderzoeken wel dat deze thee in staat is de overlevingsfactor van kankercellen te verkleinen. Om het verband tussen zwarte thee en kankercellen duidelijker te kunnen bepalen is er echter meer onderzoek nodig met mensen.
Kortom: Zwarte thee bevat polyfenolen, die kunnen bijdragen aan het bestrijden van kankercellen in het lichaam. Hoewel zwarte thee drinken kanker niet zal genezen, kan het wel helpen het ontstaan van kankercellen te remmen.
9. Kan zorgen voor betere concentratie
Zwarte thee bevat cafeïne en een aminozuur genaamd L-theanine; beide kunnen de alertheid en concentratie verbeteren. L-theanine verhoogt de aanwezigheid van alfagolven in ons brein, wat leidt tot ontspanning en meer focus. Uit studies is gebleken dat het grootste deel van de verbeterde concentratie na drankjes met L-theanine en cafeïne te danken is aan de effecten van L-theanine op de hersenen (31). Dit is waarschijnlijk de reden waarom veel mensen zeggen een meer stabiele energie te ervaren na het drinken van thee dan na het drinken van cafeïnehoudende drank zoals koffie. Twee gerandomiseerde studies keken naar de effecten van zwarte thee op de accuratesse en alertheid. Beide studies wezen uit dat zwarte thee de accuratesse en zelfgerapporteerde alertheid onder de deelnemers aanzienlijk meer verhoogde dan een placebo (32). Dat betekent dat zwarte thee dus een goede keus is als je je energie en focus wilt verbeteren zonder veel cafeïne.
Kortom: Zwarte thee kan je helpen je concentratie te verbeteren doordat het cafeïne bevat en het aminozuur L-theanine. Dit aminozuur verhoogt de alfa-activiteit in het brein, wat kan bijdragen aan meer concentratie en alertheid.
10. Makkelijk in gebruik
Zwarte thee is niet alleen goed voor je, het is ook heel simpel te zetten. Gewoon water koken, een theezakje in een kop of pot hangen, het water erop gieten en even laten trekken. Of bij losse thee, een paar schepjes in een filterzakje of zeefje doen en daar het water overheen gieten. Laat 3 tot 5 minuten trekken, afhankelijk van je smaak. Hoe meer thee je gebruikt en hoe langer je het laat trekken hoe sterker het wordt. Na het trekken haal je de thee of het theezakje uit het water en kun je het lekker opdrinken.
Kortom: Zwarte thee zetten is simpel en neemt maar een paar minuutjes in beslag. Je kunt theezakjes of losse thee gebruiken en de sterkte aan je smaak aanpassen.
Conclusie
Zwarte thee is een zeer goede keus als je op zoek bent naar een caloriearme, ongezoete drank met minder cafeïne dan koffie of een energiedrankje. Het heeft een sterke, unieke smaak en bevat allerlei antioxidanten, die verschillende gunstige effecten op de gezondheid hebben, zoals verbeterde cholesterolwaardes, betere darmgezondheid en lagere bloeddruk. En het mooist is dat het eenvoudig in gebruik is en overal in winkels en online te verkrijgen. Als je het tot nu toe nog niet had geprobeerd, ga dat dan nu eens doen en profiteer van alle gunstige effecten (met toestemming vertaald)