In Finland ontdekte men dat de vezeltjes in haver en rogge het microbioom van je darm positief kunnen beïnvloeden. Hierdoor kan afvallen in de hand worden gewerkt, maar bovenal kunnen leverontstekingen afnemen. Zemelen hebben blijkbaar het vermogen om een gunstig klimaat in de darm te creëren door de groei van nuttige microben toe te laten nemen. Het aantal Lactobacillusbacteriën nam flink toe in de havergroep, terwijl de Bifidobacteriën toenamen in de roggegroep. Hierdoor veranderde de galzuurproductie in positieve zin, wat leidde tot een verbeterde cholesterolstofwisseling. De vezels verbeteren de productie van korteketenvetzuren, wat leidt tot een verbeterde darmwand, minder leverontsteking en zelfs een hogere aanmaak van tryptofaan. Tryptofaan is weer de grondstof van serotonine, een natuurlijk antidepressivum.
In een nieuw gepubliceerd experimenteel onderzoek heeft de consumptie van voedingsvezels uit haver- en roggezemelen de groei van gunstige darmmicrobiota ondersteund, die op hun beurt het cholesterolmetabolisme verbeterden, de barrièrefunctie van de darm verbeterden en leverontsteking verminderden. Bovendien bleek dat diëten verrijkt met haver- of roggezemelen de gewichtstoename verminderden. De effecten van haver en rogge waren deels verschillend, maar beide waren gunstig voor de gezondheid.
De studie werd uitgevoerd in het kader van de onderzoekssamenwerking tussen het Instituut voor Volksgezondheid en Klinische Voeding van de Universiteit van Oost-Finland, VTT Technisch Onderzoekscentrum van Finland en de School of Biological Sciences van The University of Hong Kong.
De gezondheidsvoordelen van haver, rogge en andere volkorenproducten zijn uitgebreid bestudeerd en het gebruik ervan is in verband gebracht met verminderde ontsteking en verbeterd glucose-, lipiden- en vetweefselmetabolisme in experimenteel onderzoek bij mensen en dieren. Bovendien zijn ze in verband gebracht met een verminderd risico op obesitas, het metabool syndroom, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Van verschillende voedingsvezels is ook bekend dat zij verschillende gezondheidseffecten hebben.
Tot voor kort waren de mechanismen die ten grondslag liggen aan de gezondheidseffecten van vezels uit haver- en roggezemelen niet goed begrepen. Van voedingsvezels is bekend dat ze veranderingen teweegbrengen in de werking van de darmmicrobiota en zo het darmmilieu op een gunstige manier moduleren. Hoe deze modulatie samenhangt met metabolische routes is echter grotendeels onduidelijk. Het doel van deze experimentele studie was het onderzoeken van verschillen in metabolieten geproduceerd door darmmicrobiota en hun interacties met het gastheermetabolisme als reactie op suppletie met vezels van haver en roggezemelen.
De studie was een dierexperiment waarbij muizen gedurende 17 weken een vetrijk westers dieet kregen. Twee groepen kregen hetzelfde dieet, verrijkt met 10% haver- of roggezemelen. Van de verschillende microbiële metabolieten in de darm richtte deze studie zich op de metabolieten die vooral relevant zijn voor de ontwikkeling van vette leverziekte, die vaak met zwaarlijvigheid wordt geassocieerd. Daarom werden microbiële metabolieten beoordeeld door het meten van cecale korte keten vetzuren (SCFAs), ileale en fecale galzuren, en de expressie van genen gerelateerd aan tryptofaan metabolisme.
De bevindingen suggereren dat beide granen in staat zijn een gunstig milieu in de darm te creëren door de groei van gunstige microben te ondersteunen. De overvloed aan Lactobacillus genera was verhoogd in de haver groep, terwijl Bifidobacterium genera was verhoogd in de rogge groep. Via deze veranderingen in de microbiota wijzigde haver de galzuurgerelateerde receptorfunctie en rogge de galzuurproductie, wat leidde tot een beter cholesterolmetabolisme. Beide zemelenvezels verhoogden de productie van SCFA’s, wat leidde tot een verbeterde darmintegriteit, verminderde leverontsteking en omleiding van het tryptofaanmetabolisme naar een meer gunstige route, namelijk van serotoninesynthese naar microbiële indoolproductie. Bovendien bleek dat supplementatie met zowel haver als rogge de gewichtstoename als gevolg van een vetrijk dieet verminderde (bron).
