Mijn mailbox puilde uit met de vraag wat ik van een recente blog vond over Himalayazout. Een collega blogger publiceerde namelijk dit weekend een lab-analyse van Himalayazout. Dit zout zou net zo ongezond zijn als keukenzout. Het drinken van een sole zou de gezondheid ernstig schaden. Ik heb bij deze blog wat kanttekeningen die ik graag met je deel.
Enkele opmerkingen bij de blog:
– Keltisch zeezout en Himalaya zout worden op één hoop gegooid. Dat geeft te kennen dat de auteur niet goed is ingelezen op het onderwerp: er is een wereld van verschil tussen keltisch zeezout en himalayazout en/of zeezout.
– Ze hebben een labanalyse uitgevoerd op slechts 6 mineralen, terwijl er 84 in zout aanwezig zijn.
– Het artikel bevat geen wetenschappelijke bronnen om hun aantijgingen te onderbouwen. Natrium zou een moordenaar zijn.
Keltisch zeezout vs Himalayazout
Wij hebben recent Keltisch zeezout naar een lab gestuurd en op alle mineralen laten testen (download hier het rapport). Dat was erg kostbaar en daarom begrijpelijk dat in de eerder genoemde blog niet alle mineralen zijn meegenomen. Het bleek dat in Keltisch zeezout 20% minder natrium zat en 100% meer magnesium dan in Himalayazout (zie hier een vergelijking). Magnesium heeft een bloeddrukverlagende werking. Ook zit er in Keltisch zeezout bijna 2 keer zoveel kalium, dat eveneens de bloeddruk verlaagt.
Hetzelfde?
Ons lichaam heeft mineralen en spoorelementen nodig. Op het moment dat je in het ziekenhuis of een ambulance belandt, geven ze je bij bloedverlies vaak een zoutinfuus. Hoewel de spoorelementen in geringe mate aanwezig zijn, kunnen ze toch hun gunstige werking uitoefenen: we hebben er namelijk niet veel van nodig. Sporen zijn al voldoende. Mineralen hebben we in milligrammen nodig, spoorelementen in microgrammen. Deze stoffen werken allemaal samen:
Natrium een massamoordenaar?
Hoewel de inname van minder natrium de bloeddruk kan laten dalen, is niet aangetoond dat minder natrium daadwerkelijk hart- en vaatziekten en vroegtijdig overlijden kan voorkomen. Zie daarvoor deze en deze zeer recente grootschalige meta-analysen. Daarbij zijn de meeste onderzoeken gedaan met keukenzout en dat is niet hetzelfde als Keltisch zeezout of ander onbewerkt zout. De onderzoeken zouden eigenlijk gedaan moeten worden met verschillende soorten zout om uitsluitsel te geven.
Brood
Volgens het Voedingscentrum moeten we minder zout eten, maar wel elke dag minstens een paar sneetjes brood. In een brood zit al gauw 10 gram zout. Veel mensen eten dagelijks een half brood, wat neerkomt op 5 gram zout. Het maximum dat we per dag binnen zouden mogen krijgen is 6 gram zout per dag. Brood zou gezond zijn vanwege de jodium in het zout. Als ik jodium ga toevoegen aan een Snicker, is een Snicker dan gezond?
Het ware probleem
Geraffineerd keukenzout krijgen we voornamelijk binnen via bewerkte producten zoals brood, soep, koek, snoep, brood, pizza, snacks, junkfood en het meeste restaurantvoedsel. Dit zout is pure natriumchloride waarin slechts 2 mineralen aanwezig zijn (NatriumChloride). De overige 84 mineralen ontbreken. Het vermijden van dit soort bewerkte producten is sterk aan te raden. Ook is het aan te raden om het witte geraffineerde zout uit de keuken te verbannen en te vervangen door onbewerkt zout. Keltisch zeezout is het meest gezonde zout, gevolgd door onbewerkt land- of zeezout.
Less = more
Veel mensen maken de fout dat meer beter is. Dit is een grote fout. De dosis bepaalt vaak of iets vergif is. Een stukje pure bittere chocolade kan veel goeds doen voor je gezondheid, zoals het dalen van de bloeddruk. Dit geldt al voor 1 klein stukje, het eten van een hele reep is niet nodig. Hetzelfde geldt voor alcohol. Een glaasje wordt geassocieerd met een daling van de ontstekingsmarkers, maar meerdere glaasjes weer met een stijging ervan. Water is absoluut noodzakelijk, maar laatst is een meisje gestorven die in korte tijd 8 liter water had gedronken. Een beetje onbewerkt zout is een bron van mineralen en met name spoorelementen, overdrijf alleen niet want dan kan iets gezonds ook weer ongezond worden.
Hoge bloeddruk
Hoge bloeddruk komt niet alleen door eten van zout. Veel mensen bewegen te weinig, hebben overgewicht en/of een stressvol leven. Deze factoren zijn van grote invloed op onze bloeddruk. Mensen die veel bewerkte producten eten, krijgen veel geraffineerd zout binnen, maar zijn vaak ook te dik en bewegen te weinig. Het grootste probleem van alles is dat we massaal te weinig groenten eten. Slechts 1% van de kinderen eet voldoende groente en fruit. Groenten en fruit zijn een rijke bron van kalium, de tegenhanger van natrium. Is het probleem nu dat we teveel natrium binnen krijgen, of is het probleem nu dat we te weinig kalium eten?
Mineralen
De mineralen in Keltisch zeezout zijn 100% natuurlijk, maar anorganisch. Dit houdt in dat het grote moleculen zijn die niet zo heel goed worden opgenomen. Het beste is om mineralen in organische vorm binnen te krijgen. Eén van de manieren om deze binnen te krijgen is door middel van groenten. Het mooiste zou zijn om onze groenten op het land te bemesten met ongeraffineerd Keltisch zeezout en vervolgens deze groenten te eten. Het blijkt namelijk dat groenten die via deze methode zijn gekweekt en stuk groter zijn:
Eén van de problemen is dat er vaak kunstmest wordt gebruikt bij de teelt. Kunstmest bestaat uit een handjevol mineralen. Ken je Pokon nog? Als je de klinkers weghaalt krijg je PKN, oftewel Phosfor, Kalium en Stikstof. Dat zijn 3 mineralen. Vaak voegen ze nog wat magnesium toe maar dan houdt het op. Beter is om uit de volle grond te eten i.p.v. glaswol of steenwol. Stel: je eet veel groenten en fruit, dan loop je nog steeds kans onvoldoende spoorelementen binnen te krijgen.
Sole
In de eerder aangehaalde blog werd gezegd dat healthbloggers en guru’s mensen op het verkeerde been zetten door grote groepen mensen te motiveren tot het drinken van een sole. Een sole is een zoutoplossing van 1/3 zout en 2/3 water in een glas. Geadviseerd wordt dan om in de ochtend en avond een theelepeltje van deze oplossing aan je glas water toe te voegen. Volgens de één neem je hiermee een levenselixer tot je en volgens de ander ben je jezelf aan het vergiftigen. Hoe zit dat nu?
Ik ben inderdaad één van die bloggers die de sole heeft gepromoot. Toch zijn ook mijn inzichten aan verandering onderhevig want ik blijf leren en onderzoeken.
Het lichaam heeft de mineralen en spoorelementen hard nodig en wanneer je deze verloren bent, kun je deze via een sole weer aanvullen. Situaties waarbij dit opgaat zijn:
- Na het sporten
- Na de sauna
- Op een warme zomerdag
- Na ziekte
- Na veel water gedronken te hebben
- Na veel zweten
Vele lichaamsprocessen zijn afhankelijk van een goede mineralenstatus. Na het sporten of de sauna zijn we vaak duf omdat we de nodige mineralen missen. Ook als je veel water drinkt kun je mineralen uitplassen. Elektrolyten houden de cel-werking op peil. Een tekort aan natrium is gevaarlijker dan een teveel eraan. Toch denk ik dat veel mensen voldoende zout binnenkrijgen, waardoor elke dag één of twee glazen met sole te veel natrium aan het lichaam verschaft. Ik adviseer om Keltisch zeezout in het kookwater van aardappels en rijst en dergelijke te gebruiken. Ook kun je het gebruiken als basis voor bouillons of sauzen. Meestal krijgen we dan al genoeg binnen.
Maar eerst zei je iets anders?
Klopt, ik promootte het gebruik van een sole hevig. Inmiddels drink ik zelf niet dagelijks een sole, maar alleen als ik naar de sauna ben geweest of als ik heb gesport. Ik denk dat het drinken van een sole wel een tijdje goed kan zijn als je de schade van jarenlang verkeerd zoutgebruik en te weinig groenten wil compenseren. Als je eenmaal gezonder leeft, dan zijn groenten en fruit een betere bron van mineralen. Deze zijn organisch en zeer klein van aard. De opneembaarheid van deze mineralen ligt zeer hoog. Om deze reden eet ik nu dan ook 500 – 1000 gram groenten per dag die ik wok, met een beetje Keltisch zeezout.
Is er dan echt geen verschil?
Als keukenzout en Keltisch zeezout hetzelfde is, dan is een chimpansee en een mens ook hetzelfde. Wetenschappers dachten altijd dat we 98,2% DNA deelden met de chimpansees, maar na een herberekening blijkt dit 95% te zijn. Slechts 5% verschil en toch een totaal andere uitkomst. Zo zouden we het ook met Keltisch zeezout kunnen zien.
Het effect van een stof kan sterk veranderen al naar gelang de omgeving waar het zich in bevindt. Een sinaasappel met slechts 50 mg aan vitamine C werkt krachtiger dan een pil met 1000 mg geïsoleerde vitamine C. Het antwoord is simpel: de vitamine C in de sinaasappel gaat vergezeld van duizenden hulpstoffen die de vitamine C ondersteunen. Deze bioflavonoïden moet het pilletje vaak missen. Sommigen zullen zeggen dat er ook pillen zijn met bioflavonoïden. Dan moet ik deze mensen toch teleurstellen, want gedroogde en geconserveerde stoffen werken vaak stukken minder krachtig dan verse varianten.
Het wordt nog gecompliceerder: wij mensen bestaan uiteindelijk uit atomen. Deze atomen bestaan volgens onderzoekers voor 99,9% uit niks. Wij mensen bestaan dus voor 99,9% uit niks. Toch maakt de 0,1% materie bijzonder veel uit. Een klein verschil kan dus grote gevolgen hebben voor het eindresultaat.
Als ik in een restaurant eet waar tafelzout wordt gebruikt, dan lig ik daarna in bed met een bonzend hart. Als ik thuis flink wat Keltisch zeezout over mijn eten strooi, heb ik nergens last van. Niet alleen de kleur is anders, maar ook de smaak is een wereld van verschil. Uiteindelijk kan iedereen van alles zeggen, maar het blijft toch beter om het zelf te ervaren.