De afgelopen week belandde ik op een geitenboerderij in het Amsterdamse bos. Toen ik thuiskwam zag ik dat de NOS meldde dat geitenzuivel enorm aan populariteit heeft gewonnen de laatste jaren. Dit omdat zuivel van geiten gezonder zou zijn dan die van koeien. Het Voedingscentrum weet aan de NOS te melden dat dit volstrekte onzin is en dat het niets uitmaakt voor welke van de twee je kiest. Is dat echt zo? We duiken er in dit artikel in!
Andere type eiwit
Geitenmelk blijkt volgens een recente studie een andere eiwitsamenstelling te hebben, waardoor het hypoallergeen is (1). Japanse onderzoekers ontdekte dat geitenmelk veel lichter te verteren is, doordat de eiwitten en vetten van geitenmelk gunstiger zijn van samenstelling (2). Ook de vetdeeltjes in geitenmelk zijn kleiner, waardoor het makkelijker te verteren is (3). In tegenstelling tot koemelk bevat geitenmelk geen agglutinine, dat klonteringen in de maag kan veroorzaken (4).
Caseïne
Geitenmelk bevat net als moedermelk caseïne (melkeiwit) van het type A2 (5). Koemelk bevat bijna altijd caseïne van het type A1. Onderzoekers hebben in een zeer recente studie vastgesteld dat A1-melk voor ontstekingen in de darmen kan zorgen (6). In een dubbelblind gerandomiseerd onderzoek onder 41 proefpersonen, werd bij A1 melk vaker buikpijn gemeld (7). Een andere studie keek weer naar de beschikbaarheid van de nutriënten voor het lichaam. Het bleek dat de voedingsstoffen uit geitenmelk gemakkelijker door het lichaam opgenomen kunnen worden dan uit koemelk (8). Een eerdere studie had ook al vastgesteld dat sommige mineralen, waaronder calcium, in geitenmelk veel beter opneembaar zijn (9).
MCT vetzuren
In tegenstelling tot koemelk, bevat geitenmelk heel veel caprinezuur. Caprinezuur dankt er zelfs zijn naam aan: capra is namelijk het Latijnse woord voor geit. Caprinezuur is een middellangeketenvetzuur (MCT). Deze MCT-vetzuren verzadigen (10), bevatten minder calorieën dan langeketenvetzuren en kunnen bijdragen aan het afvallen (11, 12). MCT-vetzuren kunnen ook de glucosestofwisseling in het lichaam verbeteren, wat gunstig is voor (pre)diabeten (13).
Voedingscentrum
Ik vind het vreemd dat het Voedingscentrum zegt dat er geen verschil is tussen zuivel van koeien en geiten. Na het bestuderen van vele onderzoektrapporten ben ik tientallen verschillen tegengekomen, waarvan ik de belangrijkste hierboven heb vermeld. Het blijft toch weer een kwestie van zelf blijven nadenken en onderzoeken. Of je tegen melk kan, is persoonlijk. Als ik veel koemelk neem, krijg ik heftige buikpijn. Dit heb ik mijn hele leven al gehad. Bij geitenzuivel heb ik nergens last van.
Koemelk voor kalfjes?
Veel mensen vinden dat koemelk voor kalfjes is. Melk is in de natuur inderdaad bedoeld voor zuigelingen en niet voor volwassenen. Laat staan dat we de melk drinken van een soort. Er zijn genoeg studies te vinden die melk in een kwaad daglicht stellen. Een zeer recente uitgebreide studie onder bijna 1 miljoen mensen laat zien dat melk inderdaad weinig toevoegt aan onze gezondheid (14). Interessant is dat gefermenteerde melkproducten wel iets kunnen toevoegen aan onze gezondheid. Mensen die gefermenteerde melkproducten nuttigen hebben onder meer een lagere kans op hart- en vaatziektes (15).
Schaarse nutriënten
In melkproducten zitten schaarse nutriënten zoals vitamine B12, vitamine D en K. Ik ben er een voorstander van om minder vlees te eten. Stel, we zouden geen dierlijke producten eten, dan moet er gegrepen worden naar supplementen om geen tekorten op te lopen. Om deze reden kan zuivel wel bijdragen voedingstekorten te voorkomen. Beter is wel om maat te houden en de inname zeker niet te overdrijven. Het bovenstaande in acht genomen, kunnen we beter producten op basis van koemelk laten staan en kiezen voor geitenzuivel.
Neu5Gc
Overigens zit er in geitenzuivel wel Neu5Gc, dat een type suiker is die wordt geproduceerd door zoogdieren. Wij mensen maakten in het verleden ook deze stof aan, maar zijn hiermee door een genetische verandering gestopt (16). Wij maken nu Neu5Ac aan. Neu5Gc kan in plaats van Neu5Ac in lichaamscellen worden ingebouwd. Omdat Neu5Gc lichaamsvreemd is, blijkt het ons immuunsysteem te kunnen activeren. Onderzoek toont aan dat 85% van de mensen antistoffen heeft hiertegen (17). Recente onderzoeken brengen Neu5Gc in verband met het ontstaan van kanker, ontstekingen en auto-immuunziektes (18, 19, 20). Deze inzichten zijn prematuur, waardoor we er hier nog geen definitieve uitspraken over kunnen doen. Vooralsnog lijkt het raadzaam om voeding die rijk is aan Neu5Gc niet dagelijks in grote hoeveelheden te eten. Hierbij gaat het om roodvlees, orgaanvlees en zuivel. Opvallend is dat geitenzuivel meer Neu5Gc bevat dan zuivel van koeien. Het lijkt verstandig om geitenzuivel met mate te nuttigen. Eieren, vis, groenten en fruit zijn vrij van Neu5Gc.
