Kersen behoren tot mijn favoriete fruit. In het kersenseizoen eet ik ze dan ook het liefst dagelijks. Goed nieuws, want we zitten op dit moment we midden in het kersenseizoen. De meeste kersen in de supermarkten komen inmiddels uit eigen land en zijn zelfs her en der in de aanbieding. Welke voedingsstoffen zitten er nu in kersen? Wat kunnen deze kleine vruchtjes doen voor onze gezondheid? We bespreken het in dit kersverse artikel!
De kers is lid van de rozenfamilie. Er bestaan twee varianten: de zoete en de zure. De zure wordt ook wel kriek genoemd. Als we kijken naar de voedingswaarde van kersen, dan valt op dat ze kleine beetjes van de meeste vitamines en mineralen bevatten. Vitamine C, vezels, kalium, ijzer en koper zijn wat rijker vertegenwoordigd. De ware kracht van kersen ligt op het gebied van de polyfenolen zoals de plantenstof anthocyaan.
Ontstekingsremmend
De polyfenolen in kersen zijn volgens onderzoekers in staat om ontstekingen in het lichaam te remmen (1, 2). Dit geldt voor zowel de zoete als de zure variant. Kersen werken ontstekingsremmend doordat ze zorgen voor afname van oxidatieve stress, waarmee ze het risico op chronische welvaartsziektes kunnen verlagen (3).
Herstel bij sport
Door de ontstekingsremmende werking van kersen via antioxidanten, kunnen ze spierpijn verminderen (4). Fanatieke fietsers en hardlopers doen er daarom dan ook goed aan om regelmatig kersen te nuttigen (5). Het beste werken hiervoor zure kersen, omdat deze over een grotere antioxidantkracht beschikken (6, 7). Om fit te blijven naast al het computerwerk, zit ik regelmatig op de mountainbike of racefiets (volg je me al op Strava?). Mijn ervaring is al lange tijd dat het eten van kersen het spierherstel ondersteunt, wat inmiddels met onderzoek wordt bevestigd. Volgens een onderzoek kan het nuttigen van kersen in de dagen voor een marathon je prestaties met maar liefst 13% verbeteren (8). Daarbij kunnen kersen de benodigde hersteltijd van de spieren flink verkorten (9).
Gunstig voor de gewrichten
Een ander effect dat kersen hebben op de gezondheid, is dat ze gewrichtsklachten door jicht of artritis kunnen verminderen. Eén van de werkingsmechanismen is dat kersen voor een daling in de hoeveelheid urinezuur kunnen zorgen (10). Een studie meldde dat het twee dagen lang eten van kersen zorgde voor een afname van de jichtaanvallen met 35% (11).
Welterusten
Kersen zijn van nature rijk aan melatonine, waardoor ze de slaap positief kunnen beïnvloeden (12). Een placebogecontroleerde studie bracht aan het licht dat mensen met slapeloosheid niet alleen 84 minuten meer slaap hadden per nacht, maar ook de slaapkwaliteit nam toe (13). Volgens de onderzoekers is dit niet alleen aan de melatonine te danken, maar ook aan stofjes in de vrucht die zorgen voor een toegenomen tryptofaangehalte. Tryptofaan is de grondstof voor de lichaamseigen melatonine.
Gunstig voor de bloeddruk
Kersen hebben ook een gunstige werking op de bloeddruk (14). Het effect is vooral gunstig op de zogenaamde bovendruk, die ook wel bekend staat onder de naam systolische bloeddruk (15). Volgens de onderzoekers is de in kersen aanwezige stof fenolzuur hiervoor verantwoordelijk (16).
Goed voor het verstand
De antioxidanten in kersen kunnen het brein gezond houden. Ouderen die 12 weken lang kersensap dronken, verbeterden hun toestand bij lichte vergeetachtigheid (17). Volgens onderzoekers zijn bestanddelen van kersen in staat om de neuronen in het brein te beschermen (18). Vooral bij ouderen blijkt dit van grote waarde (19).
Hoe toe te voegen aan je dieet?
Het moge duidelijk zijn dat kersen zeer gunstig zijn voor de gezondheid, zeker als je veel sport, slaapproblemen hebt of gewrichtsklachten ervaart. Het kersenseizoen loopt in Nederland meestal van mei t/m september. Soms kun je in april al kersen uit andere landen krijgen. Dat betekent dat je een flink deel van het jaar geen verse kersen kunt eten. Biologische kersen uit pot en blik kunnen dan uitkomst bieden. Diepvries is ook een optie. Kersen kunnen als snack worden gegeten, maar kunnen ook worden verwerkt in smoothies, ijs, desserts, jams, sauzen of een fruitsalade. Er is ook kriekbier verkrijgbaar, maar daar is helaas vaak suiker of een zoetstof aan toegevoegd, waardoor het minder gezond is. Als je goed zoekt, kun je wel suikerarme kriekbieren met een laag alcoholpercentage vinden. Kersensap is ook een prima manier om meer van de kracht van kersen te kunnen profiteren. Veel onderzoeken zijn met kersensap gedaan en dit blijkt een zeer effectieve methode (20, 21, 22). Er zijn ook supplementen verkrijgbaar met kersen in poedervorm. Dit kan uiteraard een prima optie zijn, maar vers of via sap is natuurlijk een stuk smakelijker!
Biologisch heeft de voorkeur
Kersen zijn erg gevoelig voor onder meer Monilia-rot of de kersenvlieg (23, 24). RTL Nieuws meldde vorig jaar nog dat reguliere kersen uit Nederland bestrijdingsmiddelen bevatten die de hormoonbalans en vruchtbaarheid van het menselijk lichaam nadelig kunnen beïnvloeden (25). Als de biologische variant niet voorhanden is, dan is het belangrijk om de kersen te wassen met zowel warm als koud water, eventueel voorzien van natriumbicarbonaat of azijn (26, 27, 28).
En als kers op de taart nog een laatste tip: zorg dat je de kersen op kamertemperatuur eet. Wanneer je kersen direct uit de koelkast eet, verliezen ze door de lage temperatuur veel van hun smaak.